‌بر اساس مطالعه‌ ساکی(۱۳۷۲)، درصد قبولی و میانگین نمره‌های دانشجویان تحت‌تأثیر نگرش استادان قرار می‌گیرد و به طور کلی، نقش استادان به عنوان نقش اصلی در اجرا و تأمین آموزش با کیفیت نباید فراموش شود. البته، لازم است این‌گونه پژوهش‌ها در مناطق و دوره های دیگر نیز انجام گیرد تا بتوان به نتایج قطعی دست‌یافت.

جین و کورتازی(۱۹۹۸) که یادگیری دانشجویان را در کشور چین مورد بررسی قرار‌داده‌اند، ‌به این نتیجه رسیده‌اند که تکنیک‌های تعاملی حین تدریس بین استاد و دانشجو عامل مهمی در ارتقای سطح یادگیری دانشجویان است. این پژوهش‌گران دلیل اصلی موفقیت چین را فرهنگ زیربنایی یادگیری می‌دانند. در این‌گونه کلاس‌ها یادگیری برای دانشجو معنادار و با مفهوم است؛ به گونه‌ای که مشکلات مدیریت کلاس به حداقل می‌رسد و استادان می‌توانند با بهره گرفتن از روش‌های فعال، کل کلاس را به تحرک وادار نمایند. در کشور ما نیز عوامل فرهنگی و دیدگاه افراد جامعه نیاز به رشد و تقویت دارد و باید به صورت ریشه‌ای دانشجویان و خانواده ها در این زمینه هدایت گردند.

فعالیت‌های آموزشی باید در فضایی مناسب، با روش و امکانات مطلوب و ‌بر اساس نیازها و علایق دانشجویان در زمینه‌های مختلف تهیه و انجام شود تا استاد در تدریس و دانشجو در یادگیری احساس رغبت و انگیزه کنند و از فعالیت‌ خود احساس لذت و رضایت نمایند. اگر فضای فیزیکی کلاس بر پیشرفت دانشجویان هم تأثیر نداشته‌باشد، باید برای حفظ سلامتی، بهداشت و امنیت روانی آنان مورد توجه قرار‌گیرد. مطلوب بودن این فضا وقتی حاصل می‌شود که پاسخ‌گوی نیازهای عمده دانشجویان باشد. متأسفانه فضاهای آموزشی دانشگاه‌های کشور ما سازگاری لازم را با ویژگی‌های روانی جوانان و نوجوانان ندارد. همچنین وجود خصوصیاتی که بتواند محیط دانشگاه را برای دوره های جوانی و نوجوانی مناسب نماید، درحد مطلوب نیست.

‌بر اساس نتایج تحقیق، عملکرد دانشجویان در مناطق مختلف مورد پژوهش متفاوت بوده که در برخی مناطق افت شدیدی مشاهده می‌شود. نکته سؤال‌برانگیزی که می‌تواند زمینه‌ای برای تحقیقات بعدی نیز باشد، عملکرد ضعیف کل دانشجویان در آزمون پیشرفت تحصیلی است. صرف‌نظر از سایر متغیرهای مورد مطالعه، کلیه میانگین‌ها در مناطق مختلف در سطح پایینی قرار‌داشته‌است. این نتیجه‌ با نتایج حاصل از سومین مطالعه بین‌المللی که در ایران اجرا شده‌است، مطابقت دارد(کیامنش، ۱۳۷۷). این یافته ها هشداری بسیار جدی برای صاحب‌نظران و مدیران امور آموزشی کشور است. آنان باید هر‌چه زودتر نقطه‌ضعف‌ها را به طور صحیح و عمیق بشناسند و با راهکارهای عملی و همه‌جانبه برای رفع آن‌ ها تلاش نمایند.

فصل سوم

متدولوژی(روش پژوهش)

۱-۳ تعریف جامعه‌ آماری

جامعه‌ آماری عبارت‌است از کلیه عناصر و افرادی که در یک مقیاس جغرافیایی مشخص دارای یک یا چند صفت مشترک باشند. هرچه جامعه‌ آماری کوچک‌تر باشد می‌توان آن را دقیق‌تر از یک جامعه‌ آماری بزرگ‌تر مطالعه کرد.

۲-۳ جامعه‌ آماری

جامعه‌ آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان دانشگاه امین فولاد‌شهر که در تکمیل فرم شادکامی آکسفورد ما را همیاری کردند، تشکیل می‌دهد.

۳-۳ تعریف نمونه^[۴۴]

چنان‌چه جامعه‌ آماری بزرگ باشد، محقق با توجه به محدودیت امکانات ناچار است از بین افراد جامعه تعداد مشخصی را به عنوان نمونه برگزیند و با مطالعه‌ این جمعیت محدود ویژگی‌ها و صفات جامعه را مطالعه‌کرده، شاخص‌ها و اندازه های آماری آن را محاسبه می‌کند، به‌این جامعه‌ آماری محدود نمونه می‌گویند. در کل نمونه عبارت‌است از تعدادی افراد جامعه که معرف جامعه بوده و از تجانس و همگنی با افراد جامعه برخوردار باشند.

۴-۳ نمونه و روش نمونه‌گیری

در این پژهش از نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی استفاده کردیم. در واقع از نمونه‌گیری خوشه‌ای زمانی استفاده می‌شود که بخواهیم در وقت و هزینه و نیروی انسانی صرفه‌جویی کنیم و به اعضای جامعه آسان‌تر دسترسی پیدا کنیم. حجم نمونه مورد پژوهش در این پروژه ۱۰۰ نفر می‌باشد که شامل ۵۷ زن و ۴۳ مرد از دانشجویان دانشگاه امین که در بهمن ماه سال ۱۳۹۰ به صورت خوشه‌ای انتخاب شدند.(روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است)

۵-۳ ابزارهای اندازه‌گیری در این پروژه

برای اندازه‌گیری شادکامی، روش‌های گوناگونی به‌کاربرده می‌شود. این روش‌ها طیف گسترده‌ای از قضاوت دوستان و اساتید تا پرسشنامه‌های خود‌سنجی را شامل می‌شود. برخی از انواع پرسشنامه‌هایی که برای اندازه‌گیری شادکامی به کار می‌روند عبارت‌اند از:

«‌پرسش‌نامه‌ی حالات شخصی، برتینر و مارتین»

«پرسشنامه‌ی شخصیتی، آیزنک»

«پرسشنامه‌ی شخصیتی، نئو»

«پرسشنامه‌ی شادکامی، آکسفورد»

در میان این پرسشنامه‌ها، پرسشنامه‌ی شادکامی جایگاه ویژه‌ای دارد و در پژوهش‌های چندی به کار رفته‌است. این ابزار در سال ۱۹۸۹٫م توسط آرجیل(آرگائیل) و لو تهیه‌شده‌است. پس از انتشار پرسشنامه پژوهش‌های زیادی درباره‌ آن انجام شد. در ایران هم درستی و دقت این پرسشنامه روی دانشجویان دانشگاه‌های تهران آزمایش و تأیید شد. براین اساس می‌توان از پرسشنامه‌ی شادکامی آکسفورد برای سنجش شادکامی در دانشجویان و ا حتمالاً جوانان ایرانی استفاده کرد. اما برای اطمینان بیشتر لازم است که این پژوهش با حجم نمونه بیشتر و در گروه‌ها و طبقه‌های گوناگون جامعه تکرار گردد تا با اطمینان بیشتر برای سنجش موضوع یاد‌شده به کار گرفته‌شود.

۶-۳ پرسشنامه‌ی شادکامی آکسفورد

اول بار توسط آرجیل(آرگائیل و لو) ۱۹۸۹٫م ساخته‌شد. دارای ۲۹ ماده می‌باشد که پنج عامل؛ رضایت،خلق مثبت، سلامتی، کارآمدی و عزت‌نفس را دربر می‌گیرد. آرجیل(آرگائیل، ۱۹۸۹٫م)پس از رایزنی با بک برآن شد تا جملات مقیاس افسردگی بک (BDI, 1976) را معکوس کند پس از انجام این‌کار ۱۱ ماده به مقیاس ۲۱ سوالی افسردگی یک افزود تا سایر جنبه‌های شادکامی را دربر‌می‌گیرد. پس از مطالعه‌ این فرم ۳۲ سوالی ۳ سوال آن حذف شد. ‌بنابرین‏ فرم نهایی ۲۹ ماده دارد.

۷-۳ روش اجراء پژوهش

در این پژوهش بعد از تعیین جامعه‌ آماری(دانشگاه امین) و انتخاب همگی رشته‌های دانشگاهی به عنوان سرخوشه‌های اصلی و از هر رشته چند نفر به صورت تصادفی به عنوان خوشه‌های فرعی انتخاب شدند. سپس پرسشنامه‌ی شادکامی به آزمودنی‌ها(دانشجویان درحال تحصیل در دانشگاه امین) داده‌شد و تکمیل گردید.

در این پرسشنامه، پاسخ‌ها در یک مقیاس ۴ درجه‌ای صفر(اصلاً) تا سه(زیاد) نمره‌گذاری می‌شوند. در تحقیقات مختلف ضریب آلفای کررونباخ ۸۷% تا ۹۲%، ضریب بازآزمایی ۵۳% تا ۹۱% در فواصل زمانی مختلف گزارش شده‌است.

والیانت(۱۹۹۳) روایی این پرسشنامه را در دو نوبت، با همبستگی ۶۴% و ۴۹% گزارش کرده‌است. در ایران نیز توسط علی‌پور و نوربالا(۱۳۷۸) اعتبار مطلوبی برای آن گزارش‌شده‌است. ضریب پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ نصف و بازآزمایی به ترتیب برابر با ۹۳%- ۹۲%- ۷۹% گزارش شده‌است.(به نقل از مطلب‌زاده،۱۳۸۳).

۸-۳ روش تجزیه تحلیل داده ها

برای تجزیه و تحلیل این پژوهش از نرم‌افزار SPSS16 استفاده شده‌است.

۹-۳ اعتبار و روایی پرسشنامه شادکامی آکسفورد(علی‌پور، نوربالا، احمد علی،۱۳۷۸)