این دسته‌بندی لاین و سایر دسته‌بندی‌های متخصصان تلاشی برای تعریف و تبیین وظایف کتابخانه‌های ملی است. گروه‌بندی دقیق وظایف، تحت پوشش قراردادن تمام فعالیت‌های کتابخانه‌های ملی در شرایط مختلف و برداشت‌های متفاوت فرهنگ‌های مختلف از مفاهیم به ظاهر یکسان، از چالش‌های این دسته‌بندی‌ها است.

نقطه مشترک همه این تعاریف و دسته‌بندی‌ها، اشاره به وظیفه حفظ میراث ملی و رهبری ملی خدمات کتابداری و اطلاع‌رسانی است. ‌بنابرین‏ شناخت نیازهای جامعه در زمینه کتابداری و اطلاع‌رسانی هم می‌تواند معرف به روشن شدن برخی وظایف کتابخانه ملی به عنوان رهبر خدمات کتابداری در سطح کشور کمک کند. موریس لاین، این نیازها را این گونه بر می‌شمرد:

1. 1. جمع‌ آوری و حفظ منابع دارای اهمیت ملی شامل منابع چاپی یا غیرچاپی چه انتشار یافته باشند (مثل کتاب، مجلات، پایان‌نامه‌ها و …) چه منتشر نشده باشند (مثل نسخ خطی و … ).

1. 1. نیازهای کتاب‌شناختی و تهیه و انتشار ‌کتاب‌شناسی ملی

1. 1. تأمین مدرک: منظور از این نیاز این است که خدمات کتابخانه‌ای در کشور پاسخگوی نیاز اطلاعاتی همه مردم باشد. این هدف از طریق همکاری تمام کتابخانه‌ها برای تأمین منابع مورد نیاز مردم در نقاط مختلف کشور، عملی می‌شود.

1. 1. دسترسی به انتشارات: ‌به این معنا که باید برای مردم امکان استفاده و تهیه منابع مورد نیازشان بدون توجه به فاصله مکانی، فراهم شود.

1. 1. تبادل انتشارات: جابه‌جایی منابع غیرقابل استفاده کتابخانه‌ها با یکدیگر.

1. 1. دسترسی به اطلاعات: ارائه خدمات مرجع به مردم.

1. 1. ارائه خدمات به کتابخانه‌ها و مراکز اطلاعاتی (شناخته‌شده‌ترین این خدمات، خدمات فهرست‌نویسی است.).

1. 1. رهبری کتابخانه‌ها و مراکز اطلاعاتی و راهنمایی آن‌ ها

1. 1. برنامه‌ریزی و هماهنگی: این مفهوم گسترده‌تر از رهبری و راهنمایی است و برنامه‌ریزی و فرآیندهای سیاست‌گذاری‌های کلان رسمی را در برمی‌گیرد.

1. 1. آموزش جامعه کتابداری و اطلاع‌رسانی

1. پژوهش و توسعه (نقل در لُر،۱۹۹۷).

۲-۲-۳ چالش‌های پیش روی کتابخانه‌های ملی

با ارائه توضیحات بالا مشخص شد تعریف واحد از کتابخانه‌های ملی و فعالیت‌های آن‌ ها وجود ندارد. گذشته از آن، عمل ‌به این وظایف نیز با چالش‌هایی همراه است. بعضی از این چالش های از این قرار است:

1. 1. وابستگی به دولت مرکزی: نخستین چالش پیش روی کتابخانه‌های ملی است. کتابخانه‌های ملی معمولاً بخش عمده بودجه خود را از دولت دریافت می‌کنند. اگرچه نبود هیچ سپر محافظتی بین دولت و کتابخانه ملی، مزایایی چون دسترسی بهتر به تشکیلات حکومتی دارد، اما مشکلاتی نظیر عدم استقلال به دنبال دارد. در همین رابطه لاین در سال ۱۹۹۱ در سخنرانی‌اش راجع به برنامه‌ریزی استراتژیک برای کتابخانه‌های ملی گفت: «کتابخانه‌های ملی بیش از هر کتابخانه دیگر تحت تأثیر حکومت‌ها هستند. این کتابخانه‌ها استقلال خیلی کمی دارند و گاه رویکرد آن‌ ها از سالی به سال دیگر تغییر می‌کند.» (نقل در فرگوسن^[۱۰]، ۱۹۹۵، ص.۵۱). چنین موقعیتی کتابخانه ملی را در معرض تأثیر مستقیم تغییرات ساختاری، تصمیمات دولت، سیاست‌ها و محدویت‌های مالی دولت قرار می‌دهد. دولت‌ها عمدتاً سیاست ‌در مورد کتابخانه‌های ملی سیاست پایدار در پیش نمی‌گیرند و از کتابخانه‌های ملی انتظار دارند با وجود نداشتن امکان کسب درآمد، کارآمد باشند و با هزینه سودمندی بالا کار کنند؛ و بر فرض، اگر زمانی ‌به این هدف برسند، چه بسا دولت‌ از بودجه شان بکاهد..

1. 1. مشخص نبودن جامعه استفاده‌کننده و دامنه وظایف: چالش دیگر در برابرکتابخانه‌های ملی مشخص نبودن حدود جامعه استفاده کننده از خدمات آن‌ ها و حدود وظایف این کتابخانه‌ها است. سایر انواع کتابخانه‌ها (نظیر آموزشگاهی، دانشگاهی، عمومی و…) زیر نظر سازمان مادر و در محدوده مشخصی فعالیت می‌کنند، و در چارچوب اهداف به عمل می پردازند و در خدمت جامعه کاربران سازمان مورد نظر هستند. اما کتابخانه‌های ملی دیگر در خدمت سازمان خاصی نیستند و جامعه کاربری مشخص با نیازهای تعریف شده ندارند. ‌بنابرین‏ ناچارند ابتدا مشخص کنند به چه کسانی خدمت می‌کنند و پس از آن چگونگی خدمت به آنان را تعیین کنند. در عین حال لازم است وظایف خود را هم تعریف کنند.

1. 1. تغییر شکل منابع اطلاعاتی و ارائه خدمات در عصر اطلاعات: با رواج انتشارات الکترونیک، تغییر نیازهای اطلاعاتی مردم، استفاده از تکنولوژی‌های مدرن برای تولید و دسترس‌پذیر ساختن اطلاعات، چالش دیگری بر چالش‌های کتابخانه‌های ملی افزوده شده است. با توجه ‌به این شرایط بحث‌هایی پیرامون تغییر وظایف کتابخانه‌ها به عنوان نهادهای اطلاعاتی به وجود آمده است. تغییرات در وظایف کتابخانه‌های ملی در سبز فایل قابل بحث است؛ اما آنچه واضح است این است که روش عمل به آن‌ ها، نظیر واسپاری، کنترل کتاب‌شناختی انتشارات ملی، حفاظت، تأمین مدرک باید در هماهنگی با شرایط موجود تغییر یابد. این گونه تغییرات نیازمند بازنگری در تخصیص بودجه است.‌ در بعضی کشورهای در حال توسعه، به سبب مشکلات فراوان اقتصادی، جوّی، کشاورزی، سیاسی و … بالطبع دولت‌ها ارزش کمی برای اطلاعات قائلند و اولویت را به رفع نیازهای ضروری مردم می‌دهند. در کشورهای توسعه یافته نیز روز به روز بودجه کتابخانه‌های ملی کاهش می‌یابد. هرچند در این کشورها، با تغییر تفکر دولتمردان، اهمیت اطلاعات پذیرفته شده است اما انتظار آن ها این است که اطلاعات نیز مانند صنعت فلز یا نساجی، بودجه مورد نیاز خود را تأمین کنند. ‌بنابرین‏ کتابخانه‌های ملی که عمدتاًً اهداف خود را بر مبنای حفظ منابع و نه خدمات پایه‌گذاری کرده‌اند در وضعیت آسیب‌پذیری قرار دارند (لاین، ۱۹۹۵، ص. ۱۸).