اگرچه ممکن است آزمایش‌های ژنتیک درحال حاضرتوسط اشخاص یادادگاه مورداستفاده قرارگیرد،اما قانونی که برامکان استفاده ازاین شیوه حکومت نماید یا در موارد لزوم به قضات امکان اجبار به انجام آزمایش را دهد، وجودندارد. این تحقیق برآن است که جایگاه فقهی وحقوقی آزمایش‌های” دی ان ای” و امکان قانونی استفاده ازآن را با توجه به قوانین موجود بررسی نماید. لذامسأله اساسی این تحقیق آن است که آیاامکان اثبات نسب و نفی ولد با آزمایش” دی ان ای” وجوددارد؟آیاپذیرش اینگونه آزمایشها به عنوان دلیل جدیدی برای اثبات نسب و نفی ولد امکان پذیراست یا آنکه ادله اثبات نسب جنبه انحصاری دارد و لذا دلیل جدید دیگری که بتوان با آن به حقیقت دست یافت، قابل پذیرش نیست؟

نویسنده درتحقیق حاضرسعی می‌کند مبانی و دلایلی راکه متفکران و قانون گذاران ‌بر اساس آن ها به اظهار نظرپرداخته اند،با تحلیل منطقی به اعتبار یا عدم اعتبار آزمایش های “دی ان ای”به روش کتابخانه ای و ازطریق اینترنت بررسی کند و در نهایت پاسخ روشنی به حجیت اینگونه آزمایشها در دعاوی اثبات نسب و نفی ولد ارائه نماید.

۲)سابقه ی تحقیق

1. نقش آزمایش های« دی. ان. ای» در اثبات نسب از دیدگاه فقه امامیه و حقوق ایران، مهشید سادات طبائی(۱۳۹۱)

از نظر نویسنده ی این مقاله، بررسی ادله اثبات نسب حکایت از آن دارد که این ادله حصری نیست و در زمان خود تمامی دلایل اثبات را در بر میگرفته است و راه قابل اعتماد دیگری برای اثبات، غیر از آنچه در متون فقهی مطرح گردیده است وجود نداشت. روش تحقیق در این مقاله مطالعات توصیفی و نظری بوده که نتیجه تحقیق حاکی از آن است که: امروزه آزمایش های «دی ان ای» به ویژه در مواردی که نسب طفل میان افراد مشخصی مردد باشد با قاطعیت تعیین کننده نسب و فصل کننده مناقشه است. از آنجا که ماهیت ادله اثبات دعوی ظنی و اعتبار آن ها نسبی است و تنها به عنوان راهی برای رسیدن به واقع، توسط شارع تعیین شده اند و نصی مبنی برموضوعیت داشتن هیچ یک از آن ها وجود ندارد و محصور در موارد مذکور از طرف شارع نیستند،امکان تلقی آزمایش های دی ان ای به ‌عنوان یک دلیل مستقل در اثبات نسب وجود داردو ضمن اینکه اکثر فقها و حقوق ‌دانان بر حجیت آزمایش‌های دی ان ای درصورتیکه مفید علم باشد اظهارنظر نموده اند.

۲)بررسی مشکلات احتمالی در تجزیه و تحلیل پدر واقعی در ارتباط با پدر فرضی،نیکول شووارک و دیگران(۲۰۰۶)

در این مقاله نویسنده بر صحت روش های تشخیص پدر واقعی فرزند از جمله روش DNA تأکید دارد و در این مطالعه ۱۶۴ نفر از ۲۷ خانواده در ارتباط با شباهت های DNA در میان اعضای خانواده مورد مطالعه قرار گرفت. احتمال شباهت های DNA در پدران فرزندان بیشتر از عموها و سایر اعضای خویشاوندان بود . لذا این نتایج نشان می‌دهد که برای تشخیص پدر و اعضای خانواده ی افراد می توان به آزمایش های ژنتیکی تکیه کرد اما دامنه و زمینه ی بررسی باید بسیار گسترده و دقیق باشد.

۳)چه کسی پدر است؟« تجدید نظری بر جرم اخلاقی” تقلب پدری”»، لسلی کانولد(۲۰۰۸)

در استرالیا طرفداری مردان از مسئله ی “پدر واقعی” متناقض و متعدد است گاهی موافق با تغییرات در قانون پدر و گاهی مخالف . با این وجود فمنیست ها واکنشی آهسته و آرام به بازبینی گفتمان پدری نشان داده‌اند در این مفاله نویسنده به تجزیه و تحلیل و پاسخ به اظهارات تجربی و هنجاری موجود به آنچه که گفتمان حقوقی پدری در برابر «تقلب پدری» است بیان می‌دارد.

از نظر نویسنده آزمایش های DNA می‌تواند روشی قابل اعتماد به تشخیص مسئله ی پدری باشد چراکه عدم تشخیص یا « تقلب پدری» می‌تواند باعث صدمه زدن به بطن خانواده و مخصوصاً کودک باشد.

۴) تحلیل DNA قبل از تولد کودک و انجام تست تشخیص پدری،کاکاسته و زاس بیر و وارگا(۲۰۰۵)

در این مقاله نویسنده بیان می‌دارد که در تجاوز به دختران جوان که اقدام به سقط جنین می نمایند و یا پس از تولد کودک او را رها می‌کنند می توان با انجام آزمایش DNA از جفت و بافت خونین برای تشخیص فردی که اقدام به تجاوز به عنف نموده و یا مادری که اقدام به سقط جنین نموده اقدام نمود.

در این مطالعه ۶ مورد (چهار مورد تجاوز به عنف و دو مورد که در آن مادر کودک را رها نموده) مورد مطالعه ی تجربی و آزمایشگاهی قرار گرفته اند.

۵) ۱۵ نتیجه از آزمایش ها و تست ها،جفرسون اینگرام و جان کلوتر(۲۰۰۹)

اغلب شواهدی که به دادگاه به طور مستقیم ارائه می‌شوند آزمایش ها و تست های خارج از دادگاه است قوانین عمومی در خصوص پذیرش شهادت در رابطه با نتایج آزمایش و تست، و استفاده از شواهدی که شامل یک سری نمودارها و اشکال ناشی از انجام آزمایش و تست ایجاد شده به عنوان یک قاعده ی کلی اجرا می شود. همچنین شواهدی از بدن مانند کبودی، گرفتن نمونه مثل بزاق، خون و … رایج است. چنین شواهدی اگر چنانچه استاندارد های مناسب را رعایت کند می توان به آن ها در دادگاه استناد کرد.

نتایج آزمون گروه خون اطلاعات مفیدی را ارائه می‌کند اما از آن مفید تر و قابل اطمینان تر آزمایش های DNA هستند .شواهد مبتنی بر خون و DNA به طور کلی برای اهداف شناسایی مورد استفاده قرار می‌گیرد مثلاً در رابطه با تعقیب جزایی تجاوز به عنف ، تجاوز، قتل و در اقدامات پدری مدنی و کیفری. البته فردی که مسئول اجرای چنین آزمایش هایی است باید فردی واجد شرایط انجام آزمون که یک تکنسین واجد شرایط پروتکل های مناسب برای انجام تست باشد.

۳)ضرورت تحقیق