 در کشور انگلستان ، آموزش ضمن خدمت به طور جدی در اواسط قرن بیستم مورد توجه قرار گرفت اما قبل از آن و در قرن نوزدهم تشکیلاتی تحت عنوان معلمین سازمان‌یافته به وجود آمد(کریم‌زاده،۱۳۸۲) در سال ۱۹۴۴ برای اولین بار آموزش ضمن خدمت کارکنان به طور سازمان یافته در این کشور مورد توجه قرار گرفت.(فتحی واجارگاه، ، ۱۳۸۶)

 در کشور فرانسه ، آموزش ضمن خدمت کارکنان در سال ۱۹۴۶ مورد توجه قرار گرفت. در این سال مؤسسه‌‌ای تحت عنوان «مؤسسه‌ امور اداری» تشکیل شد که عهده‌دار امور مربوط به تهیه، تدوین و اجرای برنامه های آموزشی در سطح سازمان‌های دولتی گردید. هدف اساسی این مؤسسه‌، بهبود بخشیدن به خدمات دولتی و اصلاح کیفی آن بود(فتحی واجارگاه، ، ۱۳۸۶)

 در کشور ایالات متحده آمریکا ، آموزش ضمن خدمت کارکنان از سال ۱۹۴۹ مورد توجه ویژه قرار گرفت. خصوصاً˝در نیمه دوم قرن بیستم از توسعه روزافزونی برخوردار گردید. ‌به این اعتبار در آموزش و پرورش در دهه ۱۹۶۰ بخش عظیمی از نیروی انسانی تحت پوشش آموزش‌های ضمن خدمت قرار گرفتند.

(باکلی و کیپل،۲۰۰۷)

 در چین ،آموزش ضمن خدمت تاریخی طولانی دارد. آموزش‌های مالی ضمن خدمت در چین از سال ۱۹۹۰ که کمیسیون اقتصادی دولت، مرکز آموزش ملی پکن را تشکیل داد، شروع گردید. این آموزش‌ها به منظور ارائه خدمات آموزشی به کارکنان مالی دولت انجام می‌گرفت.(سازمان امور اداری و استخدامی، ۱۳۸۹)

به همین سان در بسیاری دیگر از کشورهای اروپایی، آمریکایی و آسیایی، آموزش ضمن خدمت از دهه ۱۹۶۰ توسعه و گسترش یافت.

۲-۲۰-۲در ایران

در کشور ایران نیز همانند بسیاری از ممالک، آموزش ضمن خدمت به صورت استاد – شاگردی از گذشته وجود داشته است ولی آموزش ضمن خدمت نیروی انسانی به شیوه نوین و به صورت مؤسسه‌‌ای تا اواسط دهه ۱۳۱۰ مطرح نبوده است.

بر اساس اطلاعات موجود در سال ۱۳۱۴ در راه‌آهن، مرکزی تحت عنوان هنرستان فنی راه‌آهن تأسیس شد. سپس در سال ۱۳۱۸ آموزشگاهی در وزارت پست و تلگراف و تلفن آغاز به کار کرد.(فتحی واجارگاه، ۱۳۷۶)

از سال ۱۳۲۷ برنامه های آموزش کارکنان جزو طرح‌های دولت قرار گرفت و دوره های آموزشی چندی به اجرا درآمد.

وزارتخانه‌های مختلف با توجه به نیازهای خود اقدام به اجرای دوره های آموزشی گوناگون نمودند تا آنکه برای هماهنگی دوره های آموزش کارکنان در بخش دولت، قانون استخدام کشوری در سال ۱۳۴۵ وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی را مکلف نمود تا با رعایت مقررات مذکور، ادامه و اجرای برنامه های آموزشی و یا کارآموزی مستخدمین خود را به تصویب سازمان امور اداری و استخدامی برسانند(ابطحی، ۱۳۸۸).

هر وزارتخانه، مؤسسه دولتی یا خصوصی بایستی نیروی مورد نیاز دستگاه و سازمان خود را تربیت و آموزش دهد. غالبا˝ تحصیلات افرادی که متقاضی استخدام می‌باشند، کاملا˝ با نیازهای سازمان‌های استخدام‌کننده هماهنگی ندارد و هر سازمانی بایستی نیروی کار مورد نیاز خود را آماده نماید. سازمان‌های دولتی در کشور ما جزو عمده مؤسسات استخدام‌کننده می‌باشند و بایستی پیشرو آموزش ضمن خدمت باشند.

بسیاری از علوم اداری و فنی، مدیریت و بازرگانی را می‌توان توسط برنامه های آموزشی مدون به کارمندان استخدام شده ارائه داد و از آنان یک نیروی انسانی قابل و با کفایت به وجود آورد. با آموزش ضمن خدمت، تمام سازمان‌ها می‌بایست نیروی مورد نیاز خود را برای مشاغل گوناگون به نحو احسن تربیت نمایند(عمادزاده، ۱۳۸۳)

۲-۲۰-۳سیمای آموزش ضمن خدمت بعد از انقلاب اسلامی

بعد از انقلاب اسلامی تسکیلات دفتر ضمن خدمت تغییراتی پیدا کرد . تا سال ۱۳۷۲ این دفتر توانست در ۱۹ استان کشور مرکز آموزش ضمن خدمت تأسیس کند و تلاش خود را برای توسعه این مرکز در استان های دیگر به کار گیرد . تا سال ۱۳۷۱ برگزاری دوره های بازآموزی و توجیه و نیز آموزش های اداری و مالی ، معارف اسلامی را برای کارکنان اداری و آموزشی تقویت نمود . در طی سال های ۱۳۷۱ تا ۱۳۸۵ مهمترین اقدامات آموزش های ضمن خدمت عبارت بود از تلاش جهت :

۱٫توسعه آموزش های مدیریت پیشرفته در سطح معاونین و رؤسای مناطق و دیران کل و معاونین استان ها.

۲٫اقدامات مربوط به جلب موافقت مسئولین در امر زمینه امکان دانش افزایی و ارتقاء علمی کارکنان آموزشی و اداری وزارت آموزش و پر.رش و کمک به آنان در جهت کسب مدارج عالی از طریق دوره های کاردانی، کارشناسی و ادامه تحصیل آنان در دوره های کارشناسی ارشد .

۳٫تلاش در جهت تأمین منابع آموزشی دوره ها از طریق تقویت و تأکید بر تألیف کتب درسی و منابع آموزشی .

۴٫تلاش در جهت توسعه دوره های آموزش فنی و حرفه ای . ( فتحی و اجارگاه،۱۳۸۴).

۲-۲۱ اهداف آموزش ضمن خدمت :

اهداف آموزش ضمن خدمت می ­تواند با توجه به شیوه ­های تقسیم ­بندی، نوع مخاطب و
بهره­بردای و فلسفه اجرایی با یکدیگر متفاوت باشد. میرکمالی به نقل از برخی صاحب­نظران، اهداف آموزش ضمن خدمت را در شش دسته هدفی شامل؛ آشنایی با سیاست­ها و رویه ­های سازمان، اصلاح مهارت­ های ویژه اصلاح روابط انسانی، حل مسئله، اصلاح روش­های ‌مدیریتی و نظارتی و کارآموزی می­داند

(میرکمالی، ۱۳۸۸).

امام جمعه به نقل از فتحی، اهداف آموزش ضمن خدمت را شامل؛ افزایش توانایی حرفه­ای و پرورش توانایی‌های بالقوه برای انجام دادن مسئولیت ­ها، آماده کردن افراد برای تصدی وظایف و مسئولیت­های جدید، ارتقای سطوح دانشی، بینشی و مهارتی کارکنان، ایجاد رفتار مطلوب و متناسب با ارزش­های پایدار جامعه در کارکنان، افزایش رضایت شغلی و بهبود روحیه، افزایش قابلیت انعطاف در کارکنان نسبت به اعمال روش­های جدید، ایجاد روح همکاری، ایجاد زمینه ­های استفاده از حداکثر منابع موجود و موارد همانند آن بیان می­دارد (امام جمعه، ۱۳۸۲ ).