میانگین

۵۳

۴۰

۷

۹۳

نمودار ۴-۸ ، درصد مطابقت با استاندارد سازمان دهی منابع برای کتابخانه های مورد بررسی.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۴-۷ : استاندارد ششم ، خدمات .
برای پاسخ به سوال ششم پژوهش با موضوع ” میزان مطابقت خدمات کتابخانه ای در کتابخانه های دانشکده های دانشگاه آزاد واحد کرج ، با استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران تا چه اندازه است ؟ ” به سوالات زیر پاسخ داده شده است :
۴-۷-۱ : ارزیابی کتابخانه های مورد بررسی براساس استاندارد ششم از نقطه نظر کیفی .
در پاسخ به سوال ۴۵ ، کتابخانه ها ، خدماتی که به کاربران خود ارئه می دهند را بیان کرده اند .
در پاسخ به سوال ۴۶ ، سه کتابخانه پاسخ مثبت و ۷ کتابخانه پاسخ منفی را ثبت کرده اند. درصد پاسخگویی به این پرسش ، ۱۰۰ % می باشد . بر همین اساس ، در ۳۰ % کتابخانه های مورد بررسی تسهیلات و امکانات لازم برای استفاده نا بینایان و گروه های خاص معلولین وجود دارد .
در پاسخ سوال ۴۷ ، ۶ کتابخانه پاسخ مثبت و ۴ کتابخانه پاسخ منفی را ثبت کرده اند. درصد پاسخ گویی به این پرسش ، ۱۰۰ % می باشد . بر همین اساس ، ۶۰ % کتابخانه های جامعه پژوهش شده ، برنامه ای برای آشنا کردن کاربران با خذمات کتابخانه و آموزش چگونگی استفاده از منابع را دارا می باشند .
در پاسخ به سوال ۴۸ ، دو کتابخانه پاسخ مثبت و ۷ کتابخانه پاسخ منفی را ثبت کرده اند. درصد پاسخگویی به این پرسش ۱۰۰ % می باشد . بر همین مبنا ، در ۲۲٫۲۳ % از کتابخانه های مورد بررسی ، امکان کپی برداری از منابع در کتابخانه وجود دارد .
پاسخ به پرسش ۴۹ ، ۶ کتابخانه پاسخ مثبت ، ۳ کتابخانه پاسخ منفی را به ثبت رسانده اند . درصد پاسخگویی به این پرسش ۹۰ % می باشد . بر همین اساس ، در صورت ارائه خدمات کامپیوتری ، در ۶۶٫۶۷ % از کتابخانه ها ، یک متخصص برای رفع مشکلات کامپیوتری حضور دارد.
در پاسخ به پرسش ۵۰ پرسشنامه ، ۶ کتابخانه پاسخ منفی و ۴ کتابخانه پاسخ مثبت را ثبت کرده اند . درصد پاسخگویی به این پرسش ۱۰۰ % می باشد . بر همین مبنا ، در ۶۰ % کتابخانه های مورد بررسی ، جزوه راهنمای استفاده از کتابخانه در اختیار کاربران قرار می گیرد .
در پاسخ به سوال ۵۱ ، ۳ کتابخانه پاسخ مثبت و ۷کتابخانه پاسخ منفی را ثبت کرده اند . درصد پاسخگویی به این پرسش ۱۰۰ % بوده است . بر همین اساس ، در ۳۰ % کتابخانه های بررسی شده ، ساعت کار ۱۲ ساعت در شش روز از هفته می باشد.
در پاسخ به سوال ۵۲ ، شش کتابخانه پاسخ مثبت و ۴ کتابخانه پاسخ منفی را ارائه کرده اند . درصد پاسخگویی به این پرسش ، ۱۰۰ % بوده است . بر همین اساس ، در ۶۰ % کتابخانه ها ، ساعت استفاده از سالن مطالعه در فصل امتحانات بیشتر می شود .
در پاسخ به سوال ۵۳ ، هر ۱۰ کتابخانه پاسخ مثبت را ارائه کرده اند و هیچ پاسخ منفی ثبت نشده است . درصد پاسخگویی به این پرسش ۱۰۰ % بوده است . به همین دلیل ، در ۱۰۰ % کتابخانه ها ضوابط و مقررات خاصی برای امانت دادن کتاب وجود دارد.
در پاسخ به سوال ۵۴ ، ۹ کتابخانه پاسخ مثبت داده و هیچ کتابخانه ای پاسخ منفی را ثبت نکرده است . درصد پاسخ گویی به این پرسش ۹۰ % می باشد . بر همین اساس ، در ۹۰ % کتابخانه ها ، خدمات اشاعه گزینشی و آگاهی رسانی جاری در کتابخانه وجود دارد .
در پاسخ به سوال ۵۵ ، هر ۱۰ کتابخانه مورد پژوهش پاسخ مثبت را ثبت کرده و هیچ کتابخانه ای پاسخ منفی نداده است . درصد پاسخ گویی به این پرسش ۱۰۰ % می باشد. در نتیجه ، در ۱۰۰ % کتابخانه ها ، منابع جدید به موقع به اطلاع کاربران می رسد.
در پاسخ به سوال ۵۶ پرسشنامه نیز هر ۱۰ کتابخانه مورد بررسی پاسخ مثبت را ارائه کرده اند . درصد پاسخ گویی ۱۰۰ % بوده است . در نتیجه ، در ۱۰۰ % کتابخانه های بررسی شده ، منابع اطلاعاتی موجود در کتابخانه در زمینه های مرجع با رشته های آموزشی و پژوهشی مربوطه مطابقت دارد.
۴-۷-۲ : درصد پاسخگویی به سوالات استاندارد ششم .
در بین کتابخانه های مورد بررسی ، کتابخانه دامپزشکی ، با ۸۱٫۸ % دارای کمترین درصد پاسخگویی به سوالات استاندارد هفتم است . به جز کتابخانه تربیت بدنی با ۹۰ % ، باقی کتابخانه ها ۱۰۰ % پاسخ گوی سوالات استاندارد ششم بوده اند. درصد کل پاسخ گویی به سوالات ۹۷٫۱۸ % بوده است .
جدول ۴-۱۷ : توزیع فراوانی و درصد پاسخگویی به سوالات استاندارد ششم از نظر کیفی

نام کتابخانه

درصد پاسخ مثبت

درصد پاسخ منفی

درصد بدون پاسخ

درصد پاسخگویی

۱

مرکزی

۹۰٫۰۹

۹٫۰۹

۰

۱۰۰

۲

علوم پایه

۶۳٫۶۳

۳۶٫۳۶

۷) اهرم مالی در شرکت‌های نمونه به‌طور نسبی اقلاً ۰۲/۰ و حداکثر برابر ۱۶/۱ بوده است. مقدار متوسط آن در بین شرکت‌ها ۶۰۴/۰ با انحراف معیار ۱۸۲/۰ بوده است.
با عنایت به اینکه به‌تبع تحقیقات مرتبط یا مشابه از روش رگرسیون خطی مرکب و تحلیل پنلی جهت تعیین ارتباط بین متغیرها استفاده شده است، در ابتدا پیش‌فرض‌های استفاده از این روش مورد آزمون قرار گرفت. تحلیل پیش‌فرض‌ها نشان داد که:
۱) بر مبنای آزمون کولموگروف اسمیرنوف توزیع متغیر وابسته به جهت استفاده از تبدیل لگاریتمی متغیر وابسته نتایج حاکی از نرمال بودن توزیع متغیر یادشده بود. نتایج آزمون مشابهتاً در مورد کلیه متغیرهای مستقل پس از تبدیل لگاریتمی پیش‌فرض نرمال بودن توزیع متغیرها برقرار شد.
۲) آزمون نرمال بودن باقی‌مانده‌های روابط برآوردی با آماره دوربین واتسون انجام پذیرفته که مقدار آن در مورد رابطه برآوردی بین برابر ۵۹/۱ بوده که به جهت قرار گرفتن آن در محدوده بین ۱٫۵ تا ۲٫۵، فرض نرمال بودن توزیع باقی‌مانده‌ها پذیرفته شد.
۳) استقلال خطی متغیرهای مستقل یا فرض جمع‌پذیری با بهره گرفتن از تحلیل همبستگی پیرسون صورت گرفت. به سمت صفر میل کردن ضرایب همبستگی خطی بین متغیرهای مستقل امکان پذیرش فرض استقلال خطی متغیرهای مستقل نسبت به یکدیگر را موردحمایت قرار داد.
۴) آزمون ثبات یا همسانی واریانس‌ها به‌عنوان عامل تجانس بین داده‌ها بر مبنای آزمون وایت صورت گرفته و فرض صفر مبنی بر همسانی و همگنی واریانس‌ها با توجه به سطح معنی‌دار پذیرفته شد.
۵) آزمون پیش‌فرض‌های تحلیل داده‌های تابلویی که با معیار چاو و هاسمن صورت گرفت، نشان داد که با اطمینان ۹۹ درصد استفاده از تحلیل پانلی با اثرات ثابت می‌توان استفاده کرد و نیازی به استفاده از رگرسیون مقطعی به ازای هریک از سال‌های عملکردی نمی‌باشد.
در ادامه با عنایت به برقراری پیش‌فرض‌ها، از رگرسیون خطی مرکب و تحلیل داده‌های تابلویی یا Data Panel جهت تعیین رابطه بین ریسک سیستماتیک شرکت، عملکرد، نوسانات سرمایه و کارایی بازار سهام شرکت‌ها در بورس اوراق بهادار تهران استفاده شد.
با توجه به پشتوانه نظری و پیشینه تحقیق، رابطه پیش‌فرض خطی پارامتریک تعریف شده در مدل مفهومی و مدل تحقیق که به‌صورت ذیل تعریف شده بود:
+ + R=α +
تحلیل ارتباط بین متغیرها به‌صورت زیر بود:
۱) رابطه بین عملکرد شرکت و ریسک شرکت: بین عملکرد شرکت و ریسک شرکت رابطه مستقیمی وجود داشته است. سطح معنی‌دار آن‌که در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت می‌باشد، برابر با ۰۴۴/۰ و کمتر از پنج درصد می‌باشد. لذا فرض H₀ مبنی بر فقدان رابطه خطی بین عملکرد شرکت و ریسک شرکت در جامعه آماری یا شرکت‌های منتخب بورس اوراق بهادار تهران رد شده است. به عبارتی در سطح ۹۵ درصد اطمینان فرض H₁ مبنی بر وجود رابطه خطی بین عملکرد شرکت و ریسک شرکت پذیرفته می شود.
۲) رابطه بین نوسانات سرمایه شرکت و ریسک شرکت: بین نوسانات سرمایه شرکت در شرکت‌های نمونه تصادفی و میزان ریسک شرکت رابطه مستقیمی وجود داشته است. سطح معنی‌دار آن‌که در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت می‌باشد، برابر با ۹۴۵/۰ و بیشتر از پنج درصد می‌باشد. لذا فرض H₀ مبنی بر فقدان رابطه خطی بین نوسانات سرمایه شرکت و ریسک شرکت در جامعه آماری یا شرکت‌های منتخب بورس اوراق بهادار تهران تأیید شده است. به عبارتی در سطح ۹۵ درصد اطمینان فرض H₁ مبنی بر وجود رابطه خطی بین نو نوسانات سرمایه شرکت و ریسک شرکت رد شده است.
۳) رابطه بین کارایی بازار سهام و ریسک شرکت: بین میزان کارایی بازار در شرکت‌های نمونه تصادفی و میزان ریسک شرکت رابطه مستقیمی وجود داشته است. سطح معنی‌دار آن‌که در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت می‌باشد، برابر با ۰۳۷/۰ و کمتر از پنج درصد می‌باشد. لذا فرض H₀ مبنی بر فقدان رابطه خطی بین کارایی بازار با میزان ریسک شرکت در جامعه آماری یا شرکت‌های منتخب بورس اوراق بهادار تهران رد شده است. به عبارتی در سطح ۹۵ درصد اطمینان فرض H₁ مبنی بر وجود رابطه خطی بین کارایی بازار و میزان ریسک شرکت پذیرفته می شود.
۴) رابطه بین کارایی بازار سهام نشأت‌گرفته از عملکرد شرکت و ریسک شرکت: بین میزان کارایی بازار سهام نشأت‌گرفته از عملکرد شرکت در شرکت‌های نمونه تصادفی و میزان ریسک شرکت رابطه معکوسی وجود داشته است. سطح معنی‌دار آن‌که در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت می‌باشد، برابر با ۰۴۱/۰ و کمتر از پنج درصد می‌باشد. لذا فرض H₀ مبنی بر فقدان رابطه خطی بین کارایی بازار سهام نشأت‌گرفته از عملکرد شرکت با میزان ریسک شرکت در جامعه آماری یا شرکت‌های منتخب بورس اوراق بهادار تهران رد شده است. به عبارتی در سطح ۹۵ درصد اطمینان فرض H₁ مبنی بر وجود رابطه خطی بین کارایی بازار سهام نشأت‌گرفته از عملکرد شرکت و میزان ریسک شرکت پذیرفته می شود.
۵) رابطه بین اهرم مالی و ریسک شرکت: بین اهرم مالی در شرکت‌های نمونه تصادفی و میزان ریسک شرکت رابطه معکوسی وجود داشته است. سطح معنی‌دار آن‌که در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت می‌باشد، برابر با ۳۳۳/۰ و بیشتر از پنج درصد می‌باشد. لذا فرض H₀ مبنی بر فقدان رابطه خطی بین اهرم مالی با ریسک شرکت در جامعه آماری یا شرکت‌های منتخب بورس اوراق بهادار تهران تأیید شده است. به عبارتی در سطح ۹۵ درصد اطمینان فرض H₁ مبنی بر وجود رابطه خطی بین اهرم مالی با ریسک شرکت رد ‌شده است.
۶) رابطه بین اندازه شرکت و ریسک شرکت: بین اندازه شرکت در شرکت‌های نمونه تصادفی و میزان ریسک شرکت رابطه مستقیمی وجود داشته است. سطح معنی‌دار آن‌که در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت می‌باشد، برابر با ۰٫۰۱۲ و کمتر از پنج درصد می‌باشد. لذا فرض H₀ مبنی بر فقدان رابطه خطی بین اندازه شرکت با میزان ریسک شرکت در جامعه آماری یا شرکت‌های منتخب بورس اوراق بهادار تهران رد شده است. به عبارتی در سطح ۹۵ درصد اطمینان فرض H₁ مبنی بر وجود رابطه خطی بین اندازه شرکت با میزان ریسک شرکت پذیرفته می شود.
اعتبار سنجی رابطه برآوردی نشان داد که ضریب تعیین برابر ۵۶۰/۰ بوده و مقدار تعدیل‌شده آن در حالت استاندارد یا حذف عرض از مبدأ برابر ۴۵۵/۰ می‌باشد که نشان می‌دهد بیش از ۴۵ تا ۵۵ درصد از تغییرات متقابل بین متغیرهای مستقل و تابعی توسط رابطه برآوردی به کمک رگرسیون خطی مرکب به روش داده‌های تابلویی بیان‌شده است. به جهت میل کردن ضریب تعیین برآوردی به عدد نیم، می‌توان نتیجه گرفت که ” رابطه خطی در حد متوسط “بین متغیر وابسته ریسک شرکت با متغیرهای مستقل وجود داشته است.
در ادامه بر مبنای آزمون تی استیودنت، امکان تعمیم روابط برآوردی بین متغیرها به کل جامعه آماری یا شرکت‌های منتخب بورسی مورد آزمون قرار گرفت. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که:
۱) در همه موارد سطح معنی‌دار متناظر با آماره تی استیودنت کمتر از یک درصد بوده و در نتیجه فرض صفر رد شده است. به عبارتی رابطه خطی در حد متوسط برآوردی به کمک رگرسیون خطی مرکب در تعمیم به جامعه معنی‌دار نبوده و در سطح ۹۹ درصد به جامعه آماری قابلیت تعمیم داشته است.
۲) آزمون فیشر نیز به ازای کل رابطه ریاضی نتایجی هم سو با نتایج آزمون تی استیودنت بوده و وجود رابطه خطی بین ریسک شرکت با اقلاً یکی از متغیرهای مستقل را موردحمایت قرار داد.
درنهایت با توجه به سمت نیم میل کردن ضریب تعیین و امکان تعمیم رابطه در حد متوسط خطی بین متغیرها به جامعه آماری بر مبنای نتایج آزمون تی استیودنت و آزمون فیشر از طرف دیگر، ارتباط بین ریسک شرکت با اقلاً یکی از متغیرهای مستقل موردپذیرش قرار گرفت.
در تحقیقی مشابه پانوس و همکاران (۲۰۱۴) در پژوهش خود به بررسی رابطه بین ریسک سیستماتیک شرکت، عملکرد، نوسانات سرمایه و کارایی بازار پرداختند، آنان با بررسی سرمایه‌گذاری حدود ۴۰۰۰۰۰ نفر، دریافتند که سرمایه‌گذاری در سهام عادی سرمایه‌گذاران در حدود ۵۰ درصد بیشتر از مقدار رایج رخ می‌دهد. سهام شرکت‌های تازه تأسیس حدود ۲۵ درصد پایین‌تر از قیمت به فروش می‌رسد و بازده دارایی‌های این نوع شرکت حدود ۱۵ درصد پایین‌تر است. از دیگر نتایج این پژوهش حاکی از کارایی بازار و عدم رفتار توده‌وار می‌باشد. که از پاره‌ای جهات با پژوهش حاضر سازگار می‌باشد در تحقیق حاضر نیز، بین کارایی بازار و ریسک شرکت، رابطه‌ی معناداری یافت شد.
روبرت و چی چنگ چیو (۲۰۰۷) نیز در مقاله مبنی بر رابطه بین ریسک سیستماتیک و متغیرهای حسابداری بر مبنای نتایج تحلیلی اظهارمی کند که عامل تعیین‌کننده ریسک سیستماتیک شامل سود حسابداری، رشد فروش، ارزش دفتری، سود سهام، درجه اهرم عملیاتی (DOL)، درجه اهرم مالی (DFL)، بازده بازار و ریسک بی‌خطر می‌باشد که به نتایجی دست پیداکرده که یکی از آن‌ها بیانگر این مطلب است که برای یک واحد اقتصادی با مثبت بودن درآمدهای سال قبل و نرخ فروش سال جاری، اگر تأثیر مرکب ارزش دفتری جاری، سود سهام و درآمدهای آن روی قیمت سهام مثبت باشد، سپس DTL که از DFL و DOL نتیجه می‌شود یک تأثیر مثبت روی ریسک سیستماتیک دارد. که از پاره‌ای جهات با پژوهش حاضر مطابقت دارد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

نتیجه‌گیری
در این پژوهش، در راستای ارزیابی رابطه بین عملکرد، نوسانات سرمایه و کارایی بازار سهام شرکت‌ها، کارایی بازار سهام نشأت‌گرفته از عملکرد شرکت با ریسک شرکت شرکت‌ها،۱۱۰ شرکت در بین شرکت‌های فعال در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب و داده‌های مالی آن‌ها، جمع‌ آوری‌شده است.
بر اساس فرضیه‌های فرعی اقداماتی به شرح زیر انجام‌شده است:
بین عملکرد شرکت و ریسک شرکت‌ها در شرکت‌های قلمرو تحقیق رابطه مستقیم وجود دارد.
پس از ارزیابی پیش‌فرض‌های رگرسیون خطی مرکب از این روش مبتنی بر تحلیل داده‌های تابلویی، جهت تعیین ارتباط بین متغیرها استفاده شد. ضرایب برآوردی این متغیرها تماماً مثبت بوده و درنتیجه مشخص شد که به ازای هریک از این سنجه‌ها ارتباط بین متغیرها مستقیم و تغییرات متغیرهای مستقل و وابسته هم سو می‌باشد. ضریب تعیین متناظر بین ۴۵ تا ۵۵ درصد تغییرات را بیان کرده و لذا رابطه برآوردی خطی بین متغیرها از توضیح دهندگی در حد متوسطی برخوردار بود. بر مبنای علامت مثبت شیب عملکرد شرکت، طی برآوردهای رگرسیونی می‌توان نتیجه گرفت که:
“بین عملکرد شرکت و ریسک شرکت رابطه مستقیمی وجود داشته است.” سطح معنی‌دار آن‌که در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت می‌باشد، برابر با ۰۴۴/۰ و کمتر از پنج درصد می‌باشد. لذا فرض H₀ مبنی بر فقدان رابطه خطی بین عملکرد شرکت و ریسک شرکت در جامعه آماری یا شرکت‌های منتخب بورس اوراق بهادار تهران رد شده است. به عبارتی در سطح ۹۵ درصد اطمینان فرض H₁ مبنی بر وجود رابطه خطی بین عملکرد شرکت و ریسک شرکت پذیرفته می شود.
۲- بین نوسانات سرمایه شرکت و ریسک شرکت‌ها در شرکت‌های قلمرو تحقیق رابطه مستقیم وجود دارد.
پس از ارزیابی پیش‌فرض‌های رگرسیون خطی مرکب از این روش مبتنی بر تحلیل داده‌های تابلویی، جهت تعیین ارتباط بین متغیرها استفاده شد. ضرایب برآوردی این متغیرها تماماً مثبت بوده و درنتیجه مشخص شد که به ازای هریک از این سنجه‌ها ارتباط بین متغیرها مستقیم و تغییرات متغیرهای مستقل و وابسته هم سو می‌باشد. ضریب تعیین متناظر بین ۴۵ تا ۵۵ درصد تغییرات را بیان کرده و لذا رابطه برآوردی خطی بین متغیرها از توضیح دهندگی در حد متوسطی برخوردار بود. بر مبنای علامت مثبت شیب نوسانات سرمایه شرکت، طی برآوردهای رگرسیونی می‌توان نتیجه گرفت که:
“بین نوسانات سرمایه شرکت در شرکت‌های نمونه تصادفی و میزان ریسک شرکت رابطه مستقیمی وجود داشته است.” سطح معنی‌دار آن‌که در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت می‌باشد، برابر با ۹۴۵/۰ و بیشتر از پنج درصد می‌باشد. لذا فرض H₀ مبنی بر فقدان رابطه خطی بین نوسانات سرمایه شرکت و ریسک شرکت در جامعه آماری یا شرکت‌های منتخب بورس اوراق بهادار تهران تأیید شده است. به عبارتی در سطح ۹۵ درصد اطمینان فرض H₁ مبنی بر وجود رابطه خطی بین نو نوسانات سرمایه شرکت و ریسک شرکت رد شده است.
۳- بین کارایی بازار سهام شرکت و ریسک شرکت‌ها در شرکت‌های قلمرو تحقیق رابطه مستقیم وجود دارد.
پس از ارزیابی پیش‌فرض‌های رگرسیون خطی مرکب از این روش مبتنی بر تحلیل داده‌های تابلویی، جهت تعیین ارتباط بین متغیرها استفاده شد. ضرایب برآوردی این متغیرها تماماً مثبت بوده و درنتیجه مشخص شد که به ازای هریک از این سنجه‌ها ارتباط بین متغیرها مستقیم و تغییرات متغیرهای مستقل و وابسته هم سو می‌باشد. ضریب تعیین متناظر بین ۴۵ تا ۵۵ درصد تغییرات را بیان کرده و لذا رابطه برآوردی خطی بین متغیرها از توضیح دهندگی در حد متوسطی برخوردار بود. بر مبنای علامت مثبت شیب میزان کارایی بازار، طی برآوردهای رگرسیونی می‌توان نتیجه گرفت که:
بین میزان کارایی بازار در شرکت‌های نمونه تصادفی و میزان ریسک شرکت رابطه مستقیمی وجود داشته است. سطح معنی‌دار آن‌که در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت می‌باشد، برابر با ۰۳۷/۰ و کمتر از پنج درصد می‌باشد. لذا فرض H₀ مبنی بر فقدان رابطه خطی بین کارایی بازار با میزان ریسک شرکت در جامعه آماری یا شرکت‌های منتخب بورس اوراق بهادار تهران رد شده است. به عبارتی در سطح ۹۵ درصد اطمینان فرض H₁ مبنی بر وجود رابطه خطی بین کارایی بازار و میزان ریسک شرکت پذیرفته می شود.

در این مدل وقتیρ مثبت باشد، خود همبستگی مثبت و وقتی که ρ منفی باشد، خود همبستگی منفی وجود دارد.در حالتی که ρ برابر صفر است، خود همبستگی وجود ندارد.برای آزمون دوربین-واتسون فرضیه به صورت زیر بیان می شود.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۰ = ρH₀ :
H₁ : ρ ≠ ۰
فرض ۰ = ρ یعنی همبستگی پیاپی وجود ندارد و فرضیه مقابل یعنی همبستگی پیاپی وجود دارد.
قاعده تصمیم در این آزمون به صورت زیر است:
اگر d_L>d₀>0 فرض صفر رد می شود، خود همبستگی مثبت وجود دارد.
اگرd_υ>d₀>d_L نتیجه آزمون قطعی نیست.
اگر d_L-4≥d₀≥d_υ-۴ نتیجه آزمون قطعی نیست.
اگرd_υ-۴>d_υ< d₀فرض صفر تأیید می شود، خود همبستگی وجود ندارد.
اگر۴> d₀>d_L-4 فرض صفر رد می گردد، خود همبستگی منفی وجود دارد.
لازم به ذکر است که توصیه شده در مواردی که نتیجه آزمون قطعی نیست، برای بالابردن اطمینان وجود خود همبستگی پذیرفته شود(گجراتی،۱۹۹۵)
۳-۱۱-۵) آزمون نرمال بودن^[۱۳]
بسیاریازآزمون­هایآماریبرمبناینرمالبودنتوزیعداده­هابنانهادهشده­اندوبااینپیش فرضبهکارمی­روندکه توزیعداده­هادریکجامعهیادرسطحنمونه­هایانتخابشدهازجامعهمذکورازتوزیعنرمالپیرویمی­نماید. بنابراین تحلیل­گرلازماستتاقبلازپرداختنبهتحلیل­هایآماریمتغیرها،نوعتوزیعآنمتغیرهارابداند. برایبرآوردمدل تحلیلگرلازماستتاقبلازپرداختنبهتحلیل­هایآماریمتغیرها،نوعتوزیعآنمتغیرهارابداند. برایبرآوردمدل نهاییتحقیق،ازاطلاعاتمربوطبهمتغیرهایمستقلووابستهاستفادهمی­شودوسپسرگرسیوننهاییمدلبرآوردمی­گردد. برایاینکارلازماستمدل، برآوردشده، سپسبهازاءمقادیرمختلف متغیرمستقل، مقادیرمتغیروابستهبرآورد گردد. تفاضلمقادیربرآوردیازمقادیرواقعی،باقیمانده­هایمدلاست. اماقبلازبرآوردمدلهممی­توانباآزمودن توزیعمتغیروابسته،ازتوزیعباقیمانده­هااطمینانپیداکرد.
آزمون کولموگورف،اسمیرنف^[۱۴] که به افتخار دو آماردان روسی به نام­های ا.ن.کولموگروفو ن.و.اسمیرنوف بهاین نامخواندهمی­شود، روشناپارامتریساده ایبرایتعیینهمگونیاطلاعاتتجربی با توزیع­های آماری منتخباست و آنراباناماختصاری k-sنمایش می­ دهند. درآزمون کولموگورف، اسمیرنف فرض صفری راکهآزمونخواهیمکردآناستکهتوزیعمشاهدات،توزیعمشخصیبا(با پارامترمعینی)استکهباحدسویاقرائنمختلفبهآنپیبرده­ایم؛ بهعبارتبهترتوزیعمشاهداتباآنتوزیعمشخصهم­خوانیدارد.
فرضصفروفرضمقابلدراینآزمونبهصورتزیرنوشتهمی­شود:
داده­هابرایمتغیروابستهازتوزیعنرمالپیروینمی­کند.
داده­هابرایمتغیروابستهازتوزیعنرمالپیرویمی­کند.
۳-۱۱-۶) پایایی پژوهش
مقصود از پایایی یک وسیله اندازه گیری، آنست که اگر خصیصه موردسنجش را با همان وسیله یا وسیله مشابه و قابل مقایسه با آن و تحت شرایط مشابه دوباره اندازه گیری کنیم، نتایج حاصل تا چه حد مشابه، دقیق و قابل اعتماد است. وسیله پایا و معتبر، وسیله ایست که دارای ویژگی تکرارپذیری و بازیافت پذیری باشد، یعنی بتوان آن را در موارد متعدد بکار برد و در همه موارد، نتایج یکسان بدست آورد. اگر روش های اندازه گیری، فاقد پایایی کافی و معقول باشند، اجرای پژوهش تجربی بی معنی خواهد بود(هومن، ۱۳۷۳). پایایی متغیرهای پژوهش بدان معنی است که میانگین و واریانس متغیرها در طول زمان و کوواریانس متغیرها بین سال‌های مختلف ثابت باشد. در نتیجه استفاده از این متغیرها در مدل، باعث به وجود آمدن رگرسیون کاذب نمی شود. به منظور بررسی پایایی از آزمون‌های لوین، لین و چو (۲۰۰۲)، ایم، پسران و شین (۱۹۹۷)، و فلیپس پرون (۱۹۹۴) استفاده می‌کنیم. بر اساس این آزمون‌ها ، مقدار احتمال باید کمتر از ۵% باشد تا کل متغیرهای وابسته پژوهش در طی دوره پژوهش پایا باشند.
۳-۱۲) ضریب تعیین و ضریب تعیین تعدیل شده
ضریب تعیین معیاری است که قوت رابطه میان متغیر مستقل و متغیر وابسته را تشریح می کند. مقدار این ضریب در واقع مشخص کننده آن است که چند درصد از تغییرات متغیر وابسته توسط متغیر مستقل توضیح داده می شود.با این حال اغلب ترجیح داده می شود که از مقیاس دیگری به نام ضریب تعیین تعدیل شده برای بررسی نیکویی برازش مدل رگرسیون چند متغیره استفاده کنند.
یک ویژگی مهم آن است که تابعی غیر نزولی از تعداد متغیرهای توضیحی موجود در مدل است. با افزایش تعداد متغیرهای توضیحی، تقریباً به طور یکنواختی افزایش می­یابد و هرگز کاهش نمی­یابد.
برای مقایسه­ دو باید به تعداد متغیرهای مستقل موجود در مدل توجه کرد. یی که بدین صورت تعریف می­ شود را ی تعدیل شده می­نامند. اصطلاح تعدیل شده به این معنی است که برای درجه­ آزادی تعدیل شده است.
استفاده از ی تعدیل شده بهتر از است زیرا ی تعدیل شده تصویر خوش ­بینانه­تری از برازش رگرسیون را نشان می­دهد، به ویژه هنگامی که تعداد متغیرهای توضیحی در مقایسه با تعداد مشاهدات اندک باشد. شایان ذکر است که در مقایسه­ دو مدل بر اساس ضریب تعیین، خواه تعدیل شده یا تعدیل نشده، متغیر وابسته باید یکسان باشد، متغیرهای توضیحی می­توانند متفاوت باشند (گجراتی،۱۹۸۸).
۳-۱۳) الگوی تحقیق
در این تحقیق، برای بررسی رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته از الگوی زیر استفاده خواهد شد:
برای آزمون فرضیه اول از مدل اول استفاده می شود
DEBT_it=(1)
برای آزمون فرضیه دوم و سوم از مدل دوم استفاده می شود.
DEBTit=α_۰+
۳-۱۴) خلاصه فصل
دراین فصل ابتدا به جامعه مورد بررسی و روش های نمونه گیری پرداخته شد . سپس درادامه فرضیات تحقیق، روش پژوهش، روش گردآوری اطلاعات و نحوه محاسبه متغیرها مورد بررسی قرار گرفت . در انتها نیز به نحوه واکاوی داده وتجزیه وتحلیل داده اشاره شد.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل اطلاعات
۴-۱)مقدمه
تجزیه وتحلیل اطلاعات، اجرای فرآیندی است که طی آن، داده ­ها به منظور فراهم کردن امکان تحلیل برای آزمون فرضیه های آماری، جمع آوری، تلخیص، گروه بندی و . . . در نهایت پردازش می گردند. هدف از تحلیل و توصیف در آمار، تحلیل جامعه آماری است که به دو طریق توصیفی و استنباطی عنوان می شود یا با بهره گرفتن از سرشماری کلیه عناصر جامعه و محاسبه پارامتر انجام می گیرد که در این صورت فنون آماری توصیفی بکار خواهند رفت و یا از تخمین زننده برای برآورد پارامتر استفاده خواهد شد که به آمار استنباطی معروف بوده و فنون تخمین آماری و آزمون فرضیه ها را شامل می شود. البته لازم به توضیح است که استفاده از هر کدام از این آمارها به نوع تحقیق بستگی دارد. لازم به ذکر است که در این پژوهش، برای رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده، از هر دو تحلیل آماری استنباطی و توصیفی برای تحلیل داده ها استفاده شده است.
۴-۲)آمار توصیفی
آمار توصیفی به تلخیص، توصیف و توضیح ویژگی های مهم داده هاگفته می شود. در این قسمت داده های مختلف به صورت جداول و نمودار نشان داده شده و به دنبال آن شاخص های مختلف در این زمینه اندازه ­گیری می شوند.
۴-۲-۱) نتایج آمار توصیفی متغیرهای تحقیق
آماره های توصیفی تحقیق که شامل میانگین، میانه، حداکثر، حداقل و انحراف معیار داده های تحقیق است محاسبه و در نگاره (۴-۱) ارائه شده است. مقادیر مذکور تنها شمایی کلی از وضعیت توزیع داده های تحقیق ارائه می کنند.
نگاره­ی شماره­ی۴-۱ : آماره توصیفی متغیرها*

میانگین

میانه

بیشترین

کمترین

انحراف معیار

۴۰

Tetraterpenoids

(C₅H₈)_n

>40

Polyterpenoids

پیش‌ماده تشکیل‌دهند‌ه‌ی آنها ایزوپرن فعال است که از نظر شیمیایی – ایزوپنتینیل پیروفسفات (IPP) نامیده می‌شود. پیش‌ماده‌ی بنیادی آن نیز استیل‌کوانزیم A است و راه بیوسنتز IPP از استیل کوانزیم A و اسید‌موالونیک می‌گذرد. ابتدا دو مولکول استیل کوانزیم A توسط آنزیم استیل کوانزیم A ترانسفراز به هم متصل شده و استواستیل کوانزیم A را به وجود می‌آورد. استواستیل کوانزیم A در موقعیت ۳ خود با یک مولکول دیگر استیل کوانزیم A ترکیب می‌شود و s-3 هیدروکسی -۳ متیل گلوتاریل کوآنزیم A (HMG) را تشکیل می‌دهد.
HMG پس از احیا شدن به اسید موالونیک تبدیل می‌شود. اسید موالونیک به کمک آنزیم موالونیک اسیدکیناز و سپس توسط آنزیم فسفوموالونات کیناز فسفوریله شده و اسید موالونیک -۵ پیروفسفات را تشکیل می‌دهد. این ماده به کمک آنزیم دکربوکسیلاز و از دست دادن یک مولکول ، ایزوپنتینیل پیروفسفات را به وجود می‌آورد.
IPP ابتدا به وسیله‌ی IPP ایزومر از به دی ‌متیل آلیل پیروفسفات (DMAPP) تبدیل می‌شود.DMAPP تحت اثر آنزیم پره‌نیل ترانسفراز به یک مولکول IPP می‌پیوندد و ترکیب‌ ده‌کربنی ژرانیل پیروفسفات (GPP) را بوجود می‌آورد. ژرانیل پیروفسفات می‌تواند به سمت تشکیل منوترپنها که دو واحد ایزوپرنی داشته و از یک پیکره ده‌کربنی ساخته شده‌اند جهت‌گیری نمایند و یا این که به مولکول دیگری از IPP بپیوندد. و ترکیب پانزده‌کربنی فارنزیل پیروفسفات (FPP) را به‌وجود بیاورند. FPP می‌تواند سه راه متابولیسمی مختلف را در پیش گیرد یا مستقیماً به سزکوئی‌ترپن‌ها تبدیل شود یا افزایش طول دهد و به ترکیب ۲۰ کربنی ژرانیل ژرانیل پیروفسفات (GGPP) تبدیل شود و یا دیمریزاسیون حاصل کرده و ترکیب سی‌کربنی تری‌ترپنی را بوجود آورد؛ دی‌ترپن‌‌ها که از چهارواحد ۵ کربنی ایزوپرن ساخته شده و پیکره‌ی ۲۰ کربنی دارند از GGPبه وجود می‌آیند. ترکیب‌های اصلی سازنده‌ی اسانس‌های ترپنی را منوترپن‌ها و سزکوئی‌ترپن‌ها تشکیل می‌دهند. تاکنون بیش از ۱۰۰ منوترپنوئید مختلف از گیاهان جداسازی و شناسائی شده است.
۲-۸-۲٫ فنیل پروپانوئیدها
گروه دیگری از ترکیب‌های تشکیل دهنده‌ی اسانس‌ها را مشتقات فنیل پروپانوئید تشکیل می‌‌دهند. فنیل پروپانوئیدها نیز گروه دیگری از ترکیب‌ها هستند که عمدتاً از یک حلقه‌ بنزنی و یک زنجیر سه‌کربنی متصل به آن تشکیل شده‌اند. فنل‌ها و استرهای فنلی از جمله ترکیب‌ها این گروه هستند (۲و۱۱). از نظر بیوسنتزی، این ترکیب‌ها از اسیدآمینه‌های فنیل آلانین و تیروزین به وجود آمده‌اند. این اسید آمینه‌ها مشتقات فنیل پروپانوئیدی را از طریق مسیر شیکیمیک اسید تولید می‌نمایند. فراوان‌ترین این مواد اسید‌هیدروکسی سینامیک، هیدروکسی کومارین، فنیل پروپانها و لیگنین‌ها هستند (۲).
مونوترپن‌ها را می‌توان به سه گروه عمده تقسیم کرد که عبارتند از:

• غیرحلقوی که تعداد بسیار کمی هستند مانند ژرانیول، لینالول و اوسین.

• یک حلقه‌ای مانند مونوترپن‌های پارامنتان موجود در گونه‌های نعناع.

• دوحلقه‌ای مانند برنان، کامفان، کاران و توجان که گروه بسیار بزرگی را شامل می‌شوند (۲۷).

اکثر ترپن‌هایی که در اسانس‌ها یافت می‌شوند از مونوترپن‌ها هستند و این مواد به صورت هیدروکربن مشتقات اکسیژنه مانند الکل‌ها، فنل‌ها، کتونها، استرها و آلدئیدهای خطی یک حلقه‌ای و دوحلقه‌ای ممکن است موجود باشند (۱۱).
۲-۹٫ ترکیب‌های اسانس‌ها
انواع ترکیب‌های اختصاصی روغن‌های اسانسی و نحوه تشکیل آنها به شرح زیر است:
۲-۹-۱٫ الکل‌ها
اسانس‌های الکلی که در کلروپلاست‌ها تشکیل می‌شوند. شامل الکلهای منوترپنی و سزکوئی‌ترپنی و الکلهای غیرحلقوی هستند. از مهمترین الکل‌های غیرحلقوی می‌توان لینالول و سیترونلال و از الکلهای منوترپنی، مانتول، بورنئول و از الکلهای سزکوئی‌ترپنی، سانتول را نام برد.
اسانس‌های الکلی در اسانس‌ هل، گشنیز، گل‌نارنج، گل سرخ، چوب صندل و کاج به وفور یافت می‌شوند (۲و۴۸).
۲-۹-۲٫ استرها
به دلیل واکنش اسید و الکل در کلروپلاست ساخته می‌شوند. در اثر نگهداری عطریات و اسانس‌ها به مرور زمان، به علت انجام واکنش استری شدن در آنها بوی عطر تغییر می‌یابد. استرهای زیادی در اسانس‌‌های مختلف وجود دارند. از مهم‌ترین آنها می‌توان استات ترپینئول، بورنئول و ژرانیول را نام برد (۲۱).
۲-۹-۳٫ هیدروکربن‌های معطر
که با عمل آبگیری از الکل‌ها در کلروپلاست تشکیل می‌شوند. در تمام اسانس‌ها موجودند. این هیدروکربن‌های معطر شامل مونوترپن‌ها، سزکوئی‌ترپن‌ها و دی‌ترپن‌های غیراکسیژنی می‌باشند. لیمونن یکی از فراوانترین ترپن‌های یک حلقه‌ای است که در اکثر اسانس‌ها یافت می‌شود. اسانس تربانتین مهمترین فراورده گیاهی دارای هیدروکربن‌های معطر است. سابینن یک منوترپن دوحلقه‌ای و میرسن از منوترپن‌های خطی است بتا-کاریوفیلن که در اسانس‌های تیره نعنا وجود دارد نمونه‌ای از هیدروکربن‌ها سزکویئ‌ترپن با ساختمان غیرعادی است. اسانس تربانتین مهمترین فرآورده ی گیاهی دارای هیدروکربن های معطر است (۲۱).
۲-۹-۴٫ اکسیدها
اکالپتول موجود در اکالیپتوس، آسکاریدول، دی‌اکسیدسایمن، کومارین و سینئول از دسته اسانس‌های ‌اکسیدی می‌باشند (۲۱).
۲-۹-۵٫آلدئیدها
آلدئیدها از اکسیداسیون سریع الکل‌ها به خصوص در مرحله شکوفه‌دهی تشیکل می‌شوند. این عمل در طی دوران لقاح و رشد میوه تسریع می‌شود. این ترکیب‌ها معمولاً به دو دسته خطی و حلقوی تقسیم می‌شوند، ترکیب‌ها آلدئیدی خطی که مهم‌ترینشان عبارتند از: سیترال و سیترونلال و ژرانیال و ترکیب‌ها آلدئیدی حلقوی مانند فلاندرل و سافرانل می‌باشد. ترکیب‌های آلدئیدی در گیاهانی نظیر دارچین، پوست نارنج و بادام تلخ وجود دارند. از دیگر آلدئیدهای معطر می‌توان به ترکیب وانیلین در اسانس حاصل از گیاه وانیل اشاره کرد (۲۱).
۲-۹-۶٫ کتون‌ها
کتون‌ها احتمالاً در مسیری مشابه تشکیل آلدئیدها و رشد میوه تشکیل می‌شوند. شامل کتون‌های ترپنی یک حلقه‌ای (منتون، کاروون)، کتونهای دوحلقه‌ای (توجون، کامفنون) و کتون‌های غیرترپنی (ایرون) می‌باشد (۲۱).
۲-۹-۷٫ فنل‌ها
فنل‌ها از شکسته‌شدن پروتئین‌ها و یا اسیدهای آروماتیک حاصل می‌شوند. فنل‌های موجود در اسانس‌ها دو دسته‌اند. دسته‌ای که به طور طبیعی وجود دارند ودسته دیگر به علت اثر شدید و مخرب تقطیر برروی بعضی از ترکیب‌ها موجود گیاهان حاصل می‌شود. گیاهانی مانند آویشن و میخک دارای مقادیر زیادی فنل می‌باشند. تیمول و کارواکرول از مهمترین اسانس‌های فنلی هستند (۲۱).
۲-۹-۸٫ اترهای فنلی
از اترهای فنلی می‌توان به میرسیتی سین و سافرول اشاره نمود که به وفور در گیاهانی نظیر انیس و رازیانه موجودند، از دیگر اترهای فنلی می‌توان به آنتول اشاره نمود (۲۱).
۲-۹-۹٫ اسیدها
از تجزیه پروتئین‌ها یا از اکسید‌اسیون کربوهیدراتها به‌وجود می‌آیند (۴۸). مثل ترکیب اسیدسینامیک در گیاه بالسام پرو (۱۲).
۲-۹-۱۰٫ اسانس‌های حاوی ترکیب‌های ازتی و گوگرد
مثل اسیدهیدروسیانیک، اندول،بنزیل سیانید و هیدروژن سولفاید نیز وجود دارد (۲).
۲-۱۰٫ راه های مختلف مصرف اسانس ها
۱-راه خوراکی: این راه آسانترین راه مصرف اسانس می باشد. ۲تا ۳ قطره از اسانس را بر روی قند، عسل یا روی نان قرار می دهند و آن را قبل از غذا مصرف می کنند. می توان اسانس را به کمک الکل رقیق کرد به طوری که حاوی ۱۰% اسانس شود و این باعث کاهش طعم گس اسانس می شود (۴۲).
۲-بخور: استنشاق بخارات اسانس در ناراحتی های تنفسی و نیز برای شادابی پوست مفید است و به دو صورت انجام می شود:

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

الف: روش Diffussion: افشانه ها، اسانس های روغنی را به دو صورت ذرات بسیار ریز پراکنده می کنند. این ذرات معمولا چند ساعتی در فضا معلق مانده و باعث کاهش تعداد باکتری ها، قارچ ها، کپک ها و ویروس ها می شود.
ب: روشی ساده و سریع است که چند قطره اسانس را بر روی کف دست ریخته و نزدیک دهان و بینی برده و استنشاق می شود. چون ریه ها، سطح تماس بالایی دارند، اسانس به آسانی وارد جریان خون می گردد.
۳-راه مقعدی: می توان شستشوهایی به کمک اسانس خیلی رقیق تجویز کرد.جذب فرم شیاف دارو در ناحیه سیاهرگ های فوقانی هموروئیدی صورت می گیرد.
۴-راه واژینال: الف:تحت فرم : ovule راهی مناسب برای درمان عفونتهای مکرر نظیر سیستیت است.

• • ایجاد تنوع^[۱۹]­

• • به کارگیری حافظه

• • استفاده از روش چند-جمعیتی بودن^[۲۰]­

نکته­ای که باید به آن اشاره کرد این­ است که هر کدام از این روش­ها خود شامل الگوریتم­های گوناگون ارائه شده در حل مسئله می­باشند. در ادامه به بررسی هر یک از آن­ها می­پردازیم.
۴-۱ ایجاد تنوع
در بهینه­سازی ایستا هم­گرایی افراد جمعیت جزء ملزومات برای پیدا کردن بهترین راه­حل در مناطق امید بخش است. با این وجود در بهینه­سازی پویا هم­گرایی ممکن است اثرات منفی داشته باشد و این به دلیل این­است که جمعیت هم­گرا شده قابلیت دنبال کردن بهینه(ها) پس از تغییرات را ندارد. یک راه­کار برای مقابله با این مسئله، ایجاد تنوع در افراد جمعیت بعد از شناسایی تغییرات محیطی می‌باشد. همان­طورکه در طبیعت نیز تحت شرایط مختلف و تغیرات محیطی، تنوع کمک به بقای افراد جمعیت می­ کند. الگوریتم شکل ۴-۱ نمای کلی ایجاد تنوع بعد از شناسایی تغییرات محیطی را نشان می‌دهد.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۴-۱-۱ اعمال مهاجران تصادفی، مهاجران بر پایه­ نخبه و ابر جهش به راه اندازی شده در الگوریتم ژنتیک در محیط پویا
در سال ۱۹۹۳ کاب^[۲۱] و گرفنستت^[۲۲] [۷] به مقایسه­ سه استراتژی افزایش تنوع بر روی الگوریتم ژنتیک پرداختند. این استراتژی­ها شامل به کارگیری عملگر جهش با نرخ ثابت، استفاده از مهاجران تصادفی^[۲۳] و استفاده از ابر جهش به راه اندازی شده^[۲۴] بودند. سپس این سه استراتژی بر روی چندین نوع محیط با
تغییرات مختلف، آزمایش شدند. محیط­ها عبارتند از: محیط با انتقال خطی نقطه­ی بهینه، محیط با
شکل۴-۱: شبه کد ایجاد تنوع در الگوریتم تکاملی [۶]
جابجایی تصادفی نقطه­ی بهینه و نوسان بین دو فضای جستجوی متفاوت.
در مهاجران تصادفی از نرخ جابجایی^[۲۵] استفاده شد که مشخص کننده­ درصدی از جمعیت است که باید با این افراد تصادفی ایجاد شده در جمعیت جابجا شوند. به این ترتیب درصدی از جمعیت براساس نرخ جهش بالا، عمل می‌کنند. در حالی­که بقیه­ی جمعیت با نرخ جهش پایین (۰۰۱/۰) در طول اجرا به کار گرفته می­شوند. قسمت جابجا شده جمعیت یا بدترین افراد در جمعیت­اند یا به طور تصادفی انتخاب شده و سپس با مهاجران تصادفی جایگزین می­شوند.
مکانیزم ابر جهش به راه اندازی شده به عنوان یک مکانیزم سازگار یاد می­ شود. به دلیل این­که
زمانی­که کارآیی الگوریتم کاهش می­یابد با نرخ جهش بالا وارد عمل می­ شود ولی در بقیه‌ی حالت­ها از یک جهش یکنواخت (۰۰۱/۰) در افراد جمعیت استفاده می­ کند. در این­جا کارآیی را با متوسط بهترین اعضای جمعیت اندازه می­گیرند.
نتایج به­ دست آمده حاکی از آن بود که الگوریتم ژنتیک استاندارد با نرخ جهش ثابت برای
محیط­هایی که تغییرات به طور پیوسته و خطی­اند مفید واقع می­ شود. ولی زمانی­که نرخ جهش افزایش یابد متوسط کارآیی دچار کاهش می­ شود. بنابراین باید نرخ جهش را با میزان تغییرات، تنظیم کرد که این باعث عدم کارآیی این مکانیزم برای زمانی­که میزان تغییرات نامشخص است، می­گردد.
مکانیزم ابر جهش به راه اندازی شده به طور تطبیقی بوده که این ویژگی مهمی به شمار می ­آید. اما این مکانیزم برای زمانی­که تغییرات به تندی انجام می­ شود کارآیی چندانی ندارد. به طور کلی این مکانیزم در دنبال کردن تغییرات به طور پیوسته دچار واریانس زیاد می­ شود.
استراتژی مهاجران تصادفی برای محیط­هایی که تغییرات ناگهانی وجود دارد موثر واقع می­ شود. با این حال در محیط­های بدون تغییر این استراتژی خوب عمل نمی­کند. چرا که باعث از دست دادن اطلاعات می­گردد. همچنین در محیط­هایی با تغییرات کم این مسئله صادق است و باعث عدم کارآیی این استراتژی می­ شود.
یانگ^[۲۶] در سال ۲۰۰۷ نسخه­ بهبود یافته­ای از به کارگیری مهاجران در الگوریتم ژنتیک را ارائه کرد که در آن از مهاجران ایجاد شده بر پایه­ بهترین فرد نسل قبلی برای ایجاد تنوع استفاده کرد تا بتواند بر مشکلات حاصل از اعمال مهاجران تصادفی فائق آید [۸]. الگوریتم حاصل به نام
EIGA^[27]می­باشد.
در این الگوریتم پس از آن­که اپراتورهای ژنتیکی بر افراد جمعیت اعمال می­شوند، در هر نسل، بهترین فرد نسل قبلی انتخاب و براساس آن به تعداد n× تا مهاجر تولید می­گردند. نسبت تعداد مهاجران تولید شده به اندازه­ جمعیت و n اندازه­ جمعیت می­باشد. این مهاجران براساس اعمال عملگر جهش بیتی^[۲۸] با احتمال بر روی بهترین فرد نسل قبلی ایجاد شده و سپس افراد تولید شده به جای
n× تا از بدترین افراد جمعیت جاری قرار می­گیرند. بنابراین در الگوریتم پیشنهادی این مقاله از ترکیبی از نخبه­کشی و مهاجران تصادفی استفاده شده است.
همچنین برای زمانی­که تغییرات محیطی زیاد است، همانند قبل از رویکرد اعمال مهاجران تصادفی بهره گرفته شده و در نهایت از الگوریتم ترکیبی جدید به نام HIGA[29] نتایج خوبی حاصل گردید.
۴-۱-۲ به کارگیری الگوریتم ممتیک بر اساس جستجوی محلی تپه­نوردی در محیط پویا
استفاده از الگوریتم ممتیک به دلیل به کارگیری جستجوی محلی در الگوریتم تکاملی بسیار حائز اهمیت است. در سال ۲۰۰۹، وانگ^[۳۰] و یانگ [۹] الگوریتم ممتیکی ارائه دادند که در آن از مفهوم تپه­نوردی جهت جستجوی محلی قوی‌تر استفاده شده است. همچنین از دو متد ایجاد تنوع برای حل مشکل هم­گرایی در مسائل بهینه­سازی پویا، بهره گرفته شد.
چهارچوب الگوریتم ممتیک براساس الگوریتم ژنتیک به این­صورت است که جمعیتی از افراد تولید و ارزیابی می­شوند. سپس بهترین فرد جمعیت انتخاب و توسط متدهای به کار گرفته شده برای جستجوی محلی، بهبود می­یابد. در نهایت جمعیت جدید از بهترین افراد بین والدها و فرزندان ایجاد شده و سپس بهترین فرد ارزیابی و توسط جستجوی محلی بهبود می­یابد.
همچنین در الگوریتم ممتیک عملگرهای جستجوی محلی نقش مهمی در استخراج بهینه در فرایند تکامل به عهده می­گیرند. یکی از متدهای جستجوی محلی تپه­نوردی است که در آن فرایند جستجو از فرد جاری به فرد کاندید در صورت بهتر بودن فرد کاندید انتقال می­یابد. در این مقاله از دو استراتژی برای تپه­نوردی استفاده شده است:

1. 1. تپه­نوردی بر پایه­ جفت­گیری حریصانه (GCHC^[31])

1. 1. تپه­نوردی براساس جهش تند (SMHC^[32])

در نوع اول تپه­نوردی بهترین فرد به عنوان یک والد در عملگر جفت­گیری و والد دوم از طریق انتخاب به روش چرخ رولت از بین جمعیت انتخاب می‌شوند. سپس بر روی این دو جفت­گیری یکنواخت انجام شده تا یک فرزند تولید شود. در صورتی­که فرزند بهتر از بهترین فرد در جمعیت قبلی باشد، جایگزین بهترین فرد می‌شود. در این­جا از پارامتری به نام استفاده شده که احتمال انجام
جفت­گیری در جستجوی محلی است. هر چقدر این پارامتر کوچک‌تر باشد، ناحیه­ای حول و حوش بهترین فرد مورد جستجو قرار می­گیرد. یعنی در فضای کوچک‌تری اطراف بهترین فرد به دنبال راه­حل بهتر هستیم.
در نوع دوم چندین بیت در کروموزوم بهترین فرد تغییر می­یابد. این بیت‌ها به طور تصادفی و به تعداد انتخاب می­شوند. اگر فرد جدید تولید شده بهتر از بهترین فرد در جمعیت باشد، در
آن­صورت جایگزین بهترین فرد خواهد شد. در این­جا هر چقدر بزرگ‌تر باشد، در فضای بزرگ‌تری اطراف بهترین فرد جستجوی محلی ادامه خواهد یافت.
در نهایت هر کدام از دو نوع تپه­نوردی بر اساس میزان رشد الگوریتم تعیین می­شوند. سپس برای ایجاد تنوع در جمعیت از دو متد نگاشت دوگان سازگار^[۳۳] و مهاجران تصادفی به راه اندازی شده^[۳۴] استفاده می­گردد.
در متد نگاشت دوگان سازگار که از دوگان کروموزوم در DNA الهام گرفته شده است، دوگان هر فرد به صورت و در نظر گرفته می­ شود. بنابراین قبل از این­که جستجوی محلی بر روی بهترین فرد انجام شود دوگان آن محاسبه شده تا درصورت بهتر بودن آن، جستجوی محلی بر روی دوگان انجام گیرد.
در مهاجران تصادفی به راه اندازی شده تنها زمانی افراد مهاجر وارد جمعیت شده که هم­گرایی جمعیت از یک حد آستانه­ای کمتر شود.
در بخش آزمایشات نیز نتایج خوب ارائه شده از این الگوریتم، قدرت متدهای به کار گرفته شده و به دنبال آن کارآیی الگوریتم را نشان داد.
۴-۱-۳ استفاده از الگوریتم ایمنی مصنوعی بر پایه­ خودکار یادگیرنده در محیط پویا
رضوانیان و میبدی در سال ۲۰۱۰ [۱۰] بر اساس خودکار یادگیرنده و ترکیب با الگوریتم ایمنی مصنوعی الگوریتمی ارائه دارند تا در رویکرد افزایش تنوع جمعیتی گام دیگری در محیط­های پویا بردارند.
الگوریتم­ ایمنی یک الگوریتم الهام گرفته شده از سیستم ایمنی بدن می‌باشد. از نظر تئوریک سیستم ایمنی بدن می ­تواند تغییرات محیطی را به خوبی مدیریت کند و در مقابل آن واکنش نشان دهد. با این وجود الگوریتم­های ایمنی مصنوعی قادر به دنبال کردن تغییرات در محیط­های پویا نمی­باشند. بنابراین نیازمند تعدادی مکانیزم برای شناسایی و پاسخ به تغییرات هستند.
خودکار یادگیرنده از مجموعه­ محدودی «عمل»^[۳۵] درست شده که در هر مرحله یکی از این اعمال انتخاب شده و بر روی محیط اثر می­گذارند. انتخاب هر عمل براساس یک «بردار احتمال عمل»^[۳۶] در هر وضعیت^[۳۷] می­باشد. پس از این­که عمل بر روی محیط اثرگذاشت، محیط به دنبال آن سیگنالی با توزیع احتمال نامشخص به خودکار یادگیرنده بر می­گرداند. سپس براساس آن سیگنال و با بهره گرفتن از الگوریتم یادگیری، خودکار بردار احتمال عمل را به روز رسانی می­ کند.
در این الگوریتم سعی شده تا با سازگاری پارامترها با محیط­های پویا، به ایجاد نوعی تنوع در جمعیت کمک کند. در الگوریتم ایمنی عملگر جهش تنها عملگر به کار برده شده بوده که توسط پارامتری به نام احتمال نرخ جهش ، به کارگیری یا عدم به کارگیری این عملگر بر روی سلول­های ایمنی مشخص
می­ شود. در نهایت سلول جهش یافته () توسط
توزیع گوسین به صورت زیر محاسبه می‌گردد: