پیامگیر
بازخورد یا بازگشت پیام ( دادگران، ۱۳۸۵: ۲۶)

انواع ارتباط
ارتباط را می توان با توجه به چگونگی ایجاد آن به ارتباط مستقیم و غیر مستقیم و از لحاظ انسانهایی که در آن شرکت دارند، به ارتباط شخصی، غیر شخصی و ارتباط جمعی تقسیم بندی کرد.
الف- ارتباط مستقیم (شخصی): ارتباطی که بدون واسطه بین شخص پیام دهنده و شخص پیام گیرنده ایجاد میشود. در این نوع ارتباط پیام ها مستقیماً بین دو طرف مبادله می گردند و بهمین جهت پیام دهنده و پیام گیرنده می توانند به نوبت نقش خود را تغییر دهند و هر کدام بجای دیگری بصورت پیام گیرنده و پیام دهنده درایند. به هر حال این نوع ارتباط جنبه شخصی و مستقیم دارد و بین دو نفر یا افراد معدودی که در زمان واحد و مکان معین، در کنار یکدیگر هستند، برقرار می شوند .
ب- ارتباط غیر مستقیم و شخصی: در جوامع پیشرفته انسانی که هزاران و حتی میلیونها نفر در شهرها و کشورهای مختلف زندگی می کنند، دیگر برای افراد، امکان تماس و گفتگوی متقابل و چهره به چهره موجود نیست و ناچارند از راه های دور، بطور غیر مستقیم و با واسطه با هم ارتباط داشته باشند، در چنین شرایطی، بیان کتبی و چاپی جانشین بیان حضوری و شفاهی می شود و پیام ارتباطی که در تماس رو در رو ، جنبه لفظی یا اشاره ای دارد و از دو عنصر اصلی ارتباط -گوینده و شنونده یا بیننده – مجزا نیست، از این دو عنصر جدا می شود و با واسطه ارتباط غیر مستقیم از طریق وسایل مختلف انتقال می یابد. محدودیت مکانی و زمانی، در این نوع به کلی مرتفع می شوند .
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ج- ارتباط غیر مستقیم و غیر شخصی: در این حالت علاوه بر غیر مستقیم و با واسطه بودن ارتباط دیگر جنبه شخصی ندارد. در چنین ارتباطی، پیام گیرندگان و پیام دهندگان، یکدیگر را نمی شناسند. نویسنده و مؤلفی که کتابی تهیه می کند تصورات یا مقاصد خود را برای افراد معین و مشخص بیان نمی نماید. محدودیت زمانی و مکانی در این ارتباط نیز مرتفع می شود .
د- ارتباط غیرمستقیم و جمعی: ارتباط غیرمستقیمی که از طریق وسایل ارتباطی نوین بین گروه های وسیع انسانی ایجاد می گردد، ارتباط توده ای یا جمعی نامیده می شود. این نوع ارتباط بین هزاران و میلیون ها نفر از افراد نااشنایی که در شهرها و کشورهای گوناگون بصورت گروه های انبوه زندگی می کنند، پدید می آید. محدودیت زمانی و مکانی این ارتباط نیز به کلی مرتفع می شود ( معتمد نژاد، ۱۳۷۱: ۶۲).
ژوزف تی کلاپر در کتاب تاثیر ارتباط جمعی می گوید: ارتباط جمعی عبارت است از رساندن اطلاعات، ایده ها و برداشت ها از طریق وسایل ارتباطی و دریافت این اطلاعات بوسیله عده زیادی از انسان ها در یک زمان و اضافه می کند: ویژگی ارتباط جمعی عظمت نفوذ آن است. سیدنی هد در کتاب برنامه های رادیو و تلویزیون در امریکا در این باره می گوید واژه ارتباط جمعی حاوی پنج ویژگی است:
تعداد گیرندگان وسایل ارتباط جمعی نسبتاً زیاد است.
ترکیب گیرندگان بسیار متنوع است.
با ارسال پیام از طریق وسایل ارتباط جمعی نوعی تکثر پیام بوجود می آید.
توزیع پیام سریع است.
هزینه برای مصرف کننده کم است (محسنیان راد، ۱۳۷۸: ۶۲).

فناوری های نوین ارتباطی:
لغت فناوری که در ترجمه فارسی لغت تکنولوژی از طرف فرهنگستان زبان و ادب فارسی پیشنهاد گردیده و ریشه یونانی داشته که از ترکیب دو کلمه Techne وLogie تشکیل شده است. Techne به معنی هنر ، مهارت و آفریده انسان است. کلمه Logie یا Logos در یونان قدیم بمعنی علم، دانش و خرد بکار می رفته است. به این ترتیب تکنولوژی در ترکیب این دو کلمه، هنر، مهارت و دانش و علم را تداعی می کند و این مفهوم نهفته است که انسان خردمند در تعامل با طبیعت به قوانین عام آن دست می یابد و با بازافرینی این قوانین در محیط و شرایط و تحول ، کاربردهای مورد نظر خود را ایجاد می نماید ( محمودزاده، ۱۳۸۱: ۵۷).
اصطلاح فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی (Information & Communication Technologys) که مخفف آن ICTs اشاره به ابزار، فنون و روشهایی دارد که در جریان انتقال، انتشار، ذخیره، بازیابی و پردازش اطلاعات به کار میرود.ریچارد هیکز این پدیده را بعنوان تجهیزات الکترونیکی که در امر گرداوری، پردازش و ذخیره سازی اطلاعات بکار می رود، تعریف نموده است (هیکز، ۱۳۸۲: ۸).
امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، اهمیت و نقش روز افزونی در توسعه جوامع دارد. فن آوری اطلاعات و ارتباطات وجه تمایز بنیادین ما با دوران گذشته است. فناوری اطلاعات و ارتباطات و ویژگی های این فناوری، به هر دو فناوری اطلاعات و رایانه اطلاق می شود. فناوری اطلاعات شامل هرگونه تجهیزات و سیستم های اتصال داخلی (سیستمهای فرعی) و اشکال فناوری استفاده شده در ایجاد، ذخیره، ساماندهی، مدیریت، جابجایی، نمایش، تعویض، تبادل، انتقال یا دریافت اطلاعات به هر شکل ممکن آن می شود. اطلاعات ممکن است به اشکال مختلف از جمله : داده های تجاری، مکالمات همراه با صدا، تصاویر ثابت و متحرک، نمایش های چند رسانه ای و غیره باشد (مظلومی، ۱۳۸۳: ۱۵).
تعریفی که در این مطالعه به آن اتکا می شود بر این مبناست که تکنولوژی اطلاعات، مجموعه وسیع و گوناگون از فناوریها (اینترنت، ماهواره، تلفن‌همراه، تلویزیونهای‌ کابلی، کامپیوترهای خانگی و ویدیو) است که برای‌ برقراری ارتباط بین انسانها (فرستادن و دریافت انواع‌ پیامهای کلامی، تصویری و صوتی) و نیز برای تولید، انتشار، ذخیره و بازیابی اطلاعات به کار می‌رود (طیب، ۱۳۷۹: ۱۵-۱۳).
جهان امروز، بر فراز یکی از نادرترین مقاطع تاریخ‌ ایستاده است.از این جهت که حجم اطلاعات، به صورت تصاعدی در حال افزایش است و رسانه‌های‌ اطلاعرسانی، پیرامون ما را به‌طور کامل احاطه کرده‌ است.در این عصربه دست آوردن اطلاعات یک‌ ضرورت است.آنامالینا معتقد است کنترل اطلاعات‌ در عصر جدیداهرم قدرت و عنصر اساسی استیلای‌ فرهنگی است.به گفته وی عصر الکترونیک، انسانها را به جایی رسانید که به شدت احساس کنند که به‌ یکدیگر وابسته‌اند (پیشین: ۳۷۳) .
فرهنگ دیجیتال رسانه های جدید، بر ذوق، سلیقه، الگوهای ارتباطی و نیز نیازها و ارزشها تاثیر گذاشته است. اگر تا یک دهه گذشته فرهنگ ها و خرده فرهنگ های جوانان حول مصرف، بویژه در عرصه های مربوط به پوشش و لباس و موسیقی متمرکز بود، در حال حاضر فناوری های ارتباطی تعاملی و مجازی، بویژه اینترنت و تلفن همراه، الزمات جدی را برای خرده فرهنگ های جوانان پدید آورده اند که از جمله می توان به تقویت فردیت، استقلال عمل و انتخاب گری، سیال و متکثر ساختن هویت، خصوصی کردن دنیای زندگی، ایجاد تمایز و ارزشمند ساختن آن و اهمیت یافتن فزاینده سبک زندگی اشاره کرد. بهمین ترتیب پیشگامی جوانان در استفاده از قابلیت های رسانه های نو و مهارت بیشتر آنان در استفاده از این رسانه ها، الگوهای ارتباطی جدیدی را در میان جوانان شکل داده که امتداد آن، هر دو حوزه خصوصی و عمومی را در بر می گیرد (ذکایی، ۱۳۸۸: ۱۲۱).
دراتر معتقد است که رابطهء میان جوانان و رسانه‌ها دو شکل کلی به خود گفته است:یکی‌ گفتمان بدبینی فرهنگی و دیگری گفتمان خوش‌بینی فرهنگی.ارزیابی منفی رابطه بین جوانان و رسانه‌ها به‌ویژه در مشاجرات عمومی به دنبال معرفی فناوری‌های نوین رسانه‌ای دیده می‌شود، مشاجراتی که در نزدیکی مرز هراس رسانه‌ای قرار می‌گیرند.این امر در بسیاری از کارهای‌ پژوهشی درباره سنت تحقیق راجع به تأثیرات رسانه‌ها دیده می‌شود که به‌طور سنتی بر تأثیرات‌ منفی مفروض نمایش صحنه‌های پورنو و خشونت‌آمیز در فیلم و تلویزیون متمرکز شده‌اند. گرچه در مورد میزان تأثیرگذاری رسانه‌ها بر جوانان اتفاق نظر وجود ندارد اما از آنجا که میان‌ این یافته‌ها و نگرانی‌های عمومی درباره اثر رسانه‌ها بر کودکان و نوجوانان همبستگی وجود دارد، هنوز در درجه اول اهمیت قرار دارند Drotner,2000: 22) ).
از سوی دیگر، در ذیل گفتمان خوش‌بینی فرهنگی عنوان می‌شود که جوانان پیشگامان‌ فرهنگ رسانه‌ای شده‌اند، آنان طلایه‌دار کاوش در فناوری‌های رسانه‌ای نوین‌اند و غالبا در بسط اشکال جدیدی از دریافت نوآوراند، درست همان‌گونه که امروزه تعداد بی‌شماری از آنان در ساختن رسانه‌ها، از طراحی هوم‌پیج‌های شخصی، وب‌لاگ‌ها، تولید محتوای رسانه‌ای و… مشارکت دارند.امروزه جوانان اولین نسلی هستند که با کامپیوترها – مهم‌ترین و گسترده‌ترین‌ نوع رسانه نوین-بزرگ شده‌اند و اولین کسانی نیز به‌شمار می‌روند که آن‌ها را در فرهنگ‌ زندگی روزمره‌شان ادغام کرده‌اند (پیشین:۲۵۱).
مهمترین ویژگی فناوریهای ارتباطی، از نظر مک‌لوهان عبارت است از:
۱- سرعت بالای این فناوریها، به طوری که‌ الکتریسیته، یک شبکه جهانی شبیه سیستم اعصاب‌ مرکزی انسان به وجود آورده که به ما امکان می‌دهد جهان را همچون کل واحد درک کنیم و هر حادثه محلی، انعکاس جهانی داشته باشد.
۲- سیاسی شدن و تشدید آگاهیهای سیاسی و اجتماعی انسانها
۳- رمززدایی از انسان و جامعه؛ بدین معنی که سبز فایل، عصر ابهام‌زدایی از انسان، جامعه و تاریخ است و دیگر خرافه‌ها، به عنوان واقعیت، تجلی نمی‌کند (ساروخانی، ۱۳۷۳: ۳۲)
صرفنظر از تعاریف متعددی که از تکنولوژی اطلاعات شده است، دسترسی سریع به اطلاعات و انجام امور بدون در نظر گرفتن فواصل جغرافیایی و محدودیت های زمانی، محوری ترین دستاورد این فناوری می باشد. از دیگر ویژگی های فناوری اطلاعاتی می توان به موارد زیر اشاره کرد: تعاملی بودن فناوری (دوطرفه بودن فرایند ارتباط) ، جمع زدایی (گرایش به ارتباطات فردی)، ارتباط ناهمزمان، تمرکز زدایی، استفاده از ظرفیت بیشتر و انعطاف پذیری ( صنایعی، ۱۳۸۳: ۱۵).
فناوری‏های نوین ارتباطی هرگز دارای بار خنثی نیستند، بلکه جزئی‏ از فرهنگ به حساب آمده و در یک بستر فرهنگی ایجاد می‏گردند و به‏ همین خاطر با مفهوم خاص خودشان باعث ایجاد ارزش‏های نوین در جوامع گشته و موجب پیدایش نگرش‏ها و باورهای تازه‏ای در اذهان‏ مردم می‏گردند و این در حالیست که باورها و ارزش‏های فرهنگی‏ جامعه از طریق فرایند آموزش فرهنگ در ذهن مخاطبان نهادینه گردد، آنگاه است که از این تکنولوژی‏های نوین به منظور تقویت ارزش‏های‏ بومی و ملی جوامع واردکننده و پذیرای این فناوری‏ها استفاده می‏شود ( مزرعی، ۱۳۸۸: ۱۰۳).

فناوریهای نوین ارتباطی
«رسانه های جدید»، مجموعه ی متمایزی از فناوری های ارتباطات و دارای ویژگی های مشترک «دیجیتالی بودن» و دسترسی گسترده شهروندان به آن برای «استفاده شخصی» است. مفهوم رسانه های جدید، واجد معانی زیر است:
تجربیات متنی جدید: انواع جدید ژانر، صور متنی، سرگرمی، لذت و الگوهای مصرف رسانه ای(بازی های کامپیوتری، فرامتن ها و…).
شیوه های جدید بازنمایی جهان: عرضه تجربیات و امکانات جدید بازنمایی (محیط های مجازی، رسانه های تعاملی صفحه بنیاد).
روابط جدید بین سوژه ها (کاربران و مصرف کنندگان) و تکنولوژی های رسانه ای: تغییر در استفاده و دریافت تصاویر و رسانه های ارتباطی درزندگی روزمره و معانی نهاده شده در تکنولوژی های رسانه ای.
مفاهیم جدید رابطه اندام زیستی با رسانه های تکنولوژیک: چالش با تمایزهای پذیرفته شده بین انسان و چیزهای تصنعی، طبیعت و تکنولوژی، بدن و [رسانه ها به عنوان] مصنوعات تکنولوژیکی، واقعی و مجازی.
تجربیات جدید روابط بین جسم، هویت و اجتماع: تغییرات در تجربه شخصی و اجتماعی زمان، فضا و مکان(در سطوح محلی و جهانی) که دلالت می کند بر شیوه هایی که در آن، ما خودمان و جایگاه مان در جهان را تجربه می کنیم.
الگوهای جدید سازماندهی و تولید: تجدید سازمان و یکپارچگی گسترده در فرهنگ، صنعت، اقتصاد، دسترسی، مالکیت، کنترل و مقررات گذاری رسانه ای (لیستر، داوی، گیدینگز، گرانت و کِلی، ۱۲:۲۰۰۳ به نقل از مهدی زاده، ۱۳۹۲: ۳۰۱).
اساسی ترین جنبه ی فناوری اطلاعات و ارتباطات، «دیجیتالی شدن» است که به واسطه آن، همه متون (معنای نمادین در همه ی اشکال رمزگذاری شده و ثبت شده) به رمز دوتایی (دوگانه) قابل تقلیل است. مهمترین پیامد دیجیتالی شدن برای نهادهای رسانه ای، همگرایی بین همه ی اَشکال رسانه ای موجود بر حسب سازمان، توزیع، دریافت و مقررات گذاری است (پیشین: ۳۰۲).

موبایل
پیشرفت سریع علم و تکنولوژی، دستاوردهایی را به ارمغان آورده است که بدیهی ترین نتیجه آنها، صرفه جویی در زمان، هزینه ها، سرمایه گذاری، نیروهای انسانی و استفاده بهینه از ثروت بی انتهای نهفته در اطلاعات است. تکنولوژی ارتباطات، ورای همه فرهنگ ها، سیاست ها، بعنوان پیشگام همه تحولات جهانی، حرکتی شتابان و شتاب دهنده دارد. تحولاتی که در اقتصاد جهانی، تکنولوژی، سیاست و شیوه های کار و زندگی در حال شکل گرفتن هستند، تماماً بر این پیشگام، یعنی ارتباطات تکیه دارند (عبدالهی. ۱۳۸۶: ۴۷).
سرعت تغییر جوامع در طول دو دهه اخیر حقیقتا شگفت‏انگیز بوده است، میزان‏ اطلاعات ردوبدل شده در طول همین زمان کم، جهان را دچار تحولات جدی کرده‏ است.پدیده‏هایی چون نمابر که روزگاری از نشانه‏های بارز مدرنیسم و امکانات گرانبهای ارتباطی به‏شمار می‏رفتند، اکنون کاملا همگانی‏اند و ظهور پست الکترونیک، مرگ‏ سریع و بی‏صدای تلگراف را رقم زده است.تلفن‏های همراه باعث شده‏اند که افراد همواره‏ قابل دسترس باشند و به همین دلیل، مفاهیمی که سابقا در یک دفتر کار بزرگ معنا پیدا می‏کردند، اکنون در یک گوشی کوچک مجتمع‏اند (محمودی بختیاری، ۱۳۸۸: ۱۷۷).
کلمه موبایل از واژه لاتین موبیلیس mobilis گرفته شده و معانی متنوعی برای آن ذکر کرده اند: گروهی آنرا یک شی منقول و سهل الانتقال، غیرثابت و آزاد معنا کرده اند، گروهی دیگر برای آن معانی انعطاف پذیر، سریع و چابک را برشمرده اند، عده ای آنرا بمنزله یک شی نوبه نو شونده و تغییر یابنده از نظر شکل و قیافه گرفته اند و نهایتاً گروهی آنرا به عنوان شی ناپایدار و نا استوار تعبیر کرده اند(International Telecommunication Union (ITU),2004 ).
پس از اختراع تلفن، اندیشه تلفن بدون سیم که امکان ارتباط افراد با دیگران را فراهم آورد، مطرح‌ گردید.از این‌رو فن‌آوری تلفن همراه، نخست برای حفظ امنیت کشتی‌های اقیانوس‌پیما، طراحی‌ و به کار گرفته شد و درپی کارآمدی که تلفن همراه در این زمینه از خود نشان داد، به کارگیری‌ آن در اتومبیل‌های پلیس آمریکا، مورد توجه قرار گرفت. مقاصد تجاری، هدف بعدی بود که‌ برای تلفن همراه، تعریف شد و باگسترش بیشتر تلفن همراه، کاربری‌های اجتماعی و تفریحی آن، درحد گسترده‌ای مورد استفاده قرار گرفت (McGuigan,2005:1).
با توسعه فناوری های مخابراتی بویژه در زمینه ارائه خدمات رادیویی، از سال ۱۹۹۲ میلادی خدمات تلفن همراه سلولی در بازارهای اروپا راه اندازی شد. اگرچه در گذشته با بهره گرفتن از فناوری ماهواره، نوعی تلفن های سیار خودرویی (درواقع پایانه های سیستم اینمارست بودند که در ابعاد بزرگ تر نسبت به تلفن های همراه امروزی و با آنتن های به نسبت بزرگ در صندوق عقب خودرو جای می گرفت) بویژه در کشورهای اروپایی به کار گرفته می شد اما تلفن های سلولی به مراتب کم حجم تر، قوی تر و کاراتر بودند.درایران نیز برای نخستین بار در سال ۱۳۷۳ خورشیدی یعنی در همان سالهای نخستین ورود این سیستم به بازار جهانی، تلفن همراه نوع GSM (Global System Mobile) به معنای سیستم موبایل جهانی که از استانداردهای اروپایی پیروی می کرد خریداری و به کشور وارد شد. این سیتم برای نخستین بار در شهر تهران با نصب ۲۴ آنتن و تعداد ۹۲۰۰ مشترک در سال ۱۳۷۳ آغاز به کار کرد. پس از تهران، هفت شهر بزرگ اصفهان، شیراز ، مشهد، تبریز، بندر عباس، همدان و کرمان در برنامه ایجاد شبکه تلفن همراه قرار گرفتند بطوری که تا سال ۱۳۷۸ یعنی سال پایانی برنامه دوم توسعه، حدود ۴۹۰ هزار مشترک تلفن همراه در کشور وجود داشت (علوی طوسی، ۱۳۸۷: ۲۶). اکنون جالب است بدانید که ۵۸ میلیون نفر از جمعیت ۷۵ میلیونی ایران مشترک تلفن همراه هستند (پایگاه خبری آی تی ایران).

۲-۴٫ اسماء الحسنی از دیدگاه عرفان
«از دیدگاه عرفا، صفات و اسماء حسنای الهی، تجلیات و ظهورات ذات مقدس حق‌اند و در واقع واسطه ارتباط جهان خلقت و خصوصیات موجود در اشیا با ذات متعال هستند، پس اسماء و صفات واسطه ذات و میان مصنوعات اوست، چنانکه به قهر خود، ما را مقهور خویش کرده و به نامحدودی خود ما را محدود و به بی‌نهایتی خود، برای ما نهایت قرار و به رفعت خود ما را به پایین آورده است.»^[۲۹۰]

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

بنابراین اسماء حسنای پروردگار واسطه‌هایی برای محور اعیان موجودات و حدوث حوادث بی‌شمار در آنها هستند، زیرا خداوند مخلوقات را آفریده که وجود لطف و رحمت خود را شامل حال آنها کند، نه اینکه به‌طور مستقیم مانع رسیدن رحمت به آنها بوده باشد.
«و لا یحیطون بشئ من عمله الا بما شاء: و آنان به چیزی از دانش او احاطه ندارد مگر به آنچه او بخواهد.»^[۲۹۱]
«تمام اسماء حسنی از آن خداوند است و ذات و صفات خداوند و تمام افعال او سراپا زیبایی است و در او به غیر از خیر، احسان، رحمت، نعمت و برکت چیزی دیگری نیست. خداوند رحمان، رحیم، سبحان، کریم، عفو،‌ واسع، خالق و سراپا سلام است. در بین اسماء الهی، اسمی پیدا نمی‌کنید که دردآور و رنج‎آفرین باشد و انسان از شنیدن آن اسم ناراحت بشود و تکان بخورد.»^[۲۹۲]
مظاهر حقایق اسمای الهی، ائمه اطهار هستند که با اراده و مشیت خداوند پرتوی آن اسماء در وجود آنها متجلی شده است و واسطه فیض میان خدای رحمان و موجودات‌اند و رحمت، هدایت، رأفت و غفران به وسیله آنها از حق‌تعالی به مردم می‌رسد، پس آنچه از اسماء حسن حق مدنظر است، حقیقت آنهاست نه لفظ و حروف؛ بنابراین باید از دنیای لفظ گذشت و به حقیقت پیوست، زیرا هر چه در جهان به چشم می‌خورد از آثار اوست و عین واقعیات و از اسمای حقیقی هستند؛ بنابراین معانی و حقایقی که بیان کننده کمال است به خداوند نسبت دارد و نقص، نیستی و زشتی از او سلب می‌شود.
۲-۵٫ عدد اسماء الحسنی
در رابطه با تعداد اسماءالهی آیات و روایات متعددی است که در آنها تعداد اسامی حق‌تعالی را ذکر کرده‌اند و در هریک عددی برای اسماءذات اقدس‌اله در نظر گرفته‌اند. «در قرآن کریم ۱۳۲ اسم ذکر شده است، اما روایات درباره تعداد اسماء الهی مختلف است. بعضی روایات ۹۹ اسم را ذکر کرده‌اند که اگرچه روایات ۹۹ اسم از فریقین نقل شده و مستفیض است، ولی الفاظ تمام روایات در۹۹ متفق نیست در بعضی روایات ۳۶۰ اسم ذکر شده است. در دعای جوشن کبیر ۱۰۰۰ اسم الهی آمده و در بعضی روایات وارد شده است که خدای سبحان ۴۰۰۰ اسم دارد.»^[۲۹۳]
از روایات متعدد می‌توان نتیجه گرفت که نمی‌توان تعداد مشخصی اسم برای ذات مقدس حق درنظر گرفت، زیرا به اعتبارات و تجلیات گوناگون، اسامی مختلفی بر او اطلاق می‌شود که هر اسم نشان‌دهنده کمالی از کمالات اوست و چون تجلیاتش بی‌نهایت است، اسامی و نام‌هایی که می‌توان برای او درنظر گرفت، بی‌شمار است. برای نمونه در روایتی از پیامبر اکرم آمده است: «ان لله تسعه و تستعین اسما”- ماه الاّ واحدا- من احصاها دخل الجنه،‌ انه وتر یحب الوتر: خداوند نود و نه اسم – یکصد الا یک اسم- دارد،‌ هرکس آنها را شمارش کند وارد بهشت می‌شود، خداوند فرد است و فرد را دوست دارد.»^[۲۹۴]
همچنین روایتی از امام رضا نقل شده است که اسماء الهی را ۹۹ اسم می‌داند: «قال رسول‌الله: لله عزوجل تسعه و تسعون اسما من دعا الله لهما استجاب له و من احصاها دخل الجنه: خداوند نودونه اسم دارد که هرکس خدا را به آن بخواند، دعای او را مستجاب می‌کند،‌ و هرکس آنها را شمارش کند داخل بهشت می‌شود.»^[۲۹۵]
همان‌طور که گفتیم این اسامی و صفات بخشی از صفات جمال هستند که اوصاف کمال، ذات حق هستند و بخشی دیگر از اوصاف، هرگونه نقص را از ذات مقدس حق دور می‌کند که صفات جلال نام دارند. بعضی از این اسماء به اعتبار فعلی است که از خدای‌تعالی صادر می‌شود و پاره‌ای دیگر وصف خداوندست. صفاتی مانند قیومیت، خالقیت، مالکیت، رازقیت، به اعتبار افعال خدا و صفاتی مانند عدل، صدق، حکمت و … صفات افعال خدا هستند.»
پس از توضیح و بررسی اسماء و صفات الهی و بحث درباره انواع و تعداد آنها، اینک به بررسی اسامی پربسامد ذات مقدس الهی در ادعیه شیعه و مناجات شاعران می‌پردازیم.
۲-۶٫ اسامی پر تکرار در ادعیه
آدمی در مناجات‌ها و نیایش‌های خود با خدای یگانه از نام‌ها و صفات او استفاده می‌کند و با توجه به موقعیت و خواسته خود این اسماءالحسنی را بر زبان جاری می‌کند و باب سخن را می‌گشاید، هرچند تمام این اسامی، اسماءالحسنی هستند و ویژه خداوند متعال‌اند، اما بعضی از آنها از تکرار بیشتری برخوردارند مانند: الله، رب، کریم، رحمن، رحیم، ستار و … و بعضی بسامد کمتری دارند، ولی هرکدام از این اسامی حاوی معانی بلندی هستند و با جاری‌شدن بر زبان، روح و قلب انسان، موجب عمیق‌ترشدن پیوندش با معشوق شده و سبب آرامش وی می‌شود.
۲-۶-۱٫ الله
نام الله در میان اسامی خداوند از بسامد بسیار بالایی برخوردار است که از چهار حرف تشکیل شده و اگر حروف آن را به ترتیب برداریم، باز هم چیزی از معنای اصلی آن که دلالت بر وحدت خداوند دارد، از دست نمی‌دهد. برای مثال: اگر همزه اول را از سر آن برداریم «لله» می‌ماند که به این معناست: همه چیز از آن خداست، اگر الف و لام را برداریم «له» باقی می‌ماند؛ یعنی بازگشت همه چیز به‌سوی اوست و اگر الف و لام و لام را برداریم تنها حرف «ه» می‌ماند که آن هم دلالت بر وحدت خداوند دارد؛ بنابراین اسمی است که هرکدام از حروفش متضمن معانی بلند است.^[۲۹۶]
کلمه الله اختصاص به ذات حق دارد و مستجمع همه صفات جمال و جلال الهی است. «بعضی گفته‌اند که «الله» مشتق از «اله» به‌معنای «مالوه»؛ یعنی معبود است و علت این نام‌گذاری آن است که او معبود همه است و همه او را مستحق عبادت و بندگی می‌دانند ازاین‌رو تنها او را عبادت کرده و دیگری را لایق و شایسته بندگی نمی‌دانند. بعضی دیگر معتقدند که الله مأخوذ از «الوله» است که به‌معنای «تحیر» است. علت این نام‌گذاری آن است که عقلاء متحیر از پی‌بردن به حقیقت ذات او هستند. و برخی دیگر لفظ الله را از «الوله» به‌معنای محبت شدید مشتق دانسته و از آن‌ جهت خداوند را الله گویند که به نحو شدید محبوب همه موجودات است.»^[۲۹۷]
طبق تعریفی که از الله شد هم معبود آدمی هست و هم محبوبش سالک، با بردن نام الله رشته محبت و صمیمیت را بین خود و خالق خویش محکم می‌کند، بدینسان به‌راحتی با محبوب خویش نیازها و درد دل‌هایش را بیان می‌کند.
در بخشی از دعای سمات که در ادامه می‌آوریم، مشاهده می‌کنیم که هرگاه انسان بخواهد حوائجش را از درگاه باری‌تعالی بخواهد، ابتدا نام الله را بر زبان جاری می‌کند و پس از آن نام و صفات دیگر خداوند را ذکر می‌کند، زیرا همان‌طور که گفته شد، نام الله جامع همه نام‌های اوست و همچنین میان عبد و معبود پیوند الفت و محبت به وجود می‌آورد.
«یا الله یا حنان و منان یا بدیع السموات و الارض؛ یا ذالجلال و الاکرام؛ یا ارحم الراحمین: ای خدا؛ ای مهرپیشه و ای نعمت‌بخش؛ ای پدیدآورنده آسمان‌ها و زمین؛ ای صاحب جلال و بزرگی؛ ای مهربان‌ترین مهربانان.»^[۲۹۸]
از مشتقات الله می‌توان لفظ «اللهم» را نام برد که به دلیل بسامد بالای آن در ادعیه، به توضیح درباره آن می‌پردازیم: پایه و اساس اللهم «الله» است که به جای «یا» در اول الله،‌ «م» در آخرش قرار گرفته است تا عظمت و برتری الله را نمایان کند؛ زیرا الله بر همه چیز مقدم است و هیچ چیز بر آن تقدم نخواهد داشت. در این کلمه نیز این تقدم و تأخر مراعات شده است؛ یعنی انسانی که دعا می‌خواند با بردن نام الله این امکان برایش فراهم می‌شود تا با خالق خویش سخن بگوید و در پیشگاهش طلب حاجت کند که این گفتگو با خدا و طلب‌کردن هم با اراده و مشیت حق است که به بنده خویش اجازه دعاکردن و شرفیاب‌شدن در حضور و پیشگاه حق را می‌دهد.
«اللهم انی اسئلک برحمتک التی وسعت کلی شئ: خدایا من از تو می‌خواهم به آن رحمتت که همه چیز را فرا گرفته است.»^[۲۹۹]
«اللهم اصنع بی ما انت اهله و لا تصنع بی ما انا اهله: خدایا با من آن کن که سزاوار توست و نکن با من آنچه لایق من است.»^[۳۰۰]
۲-۶-۱-۲٫ نسبت آوردن کلمه الله و خواسته در دعا
اگر به آغاز ادعیه شیعه و فرازهایی از آنها نگاه کنیم می بینیم که اکثر آنها با لفظ «اللهم» شروع می‌شود و چون کلمه «الله» جامع و نام کاملی است که همه صفات کمال، جمال و جلال در آن جمع شده است، بنده نیازمند درگاه حق، می‌تواند تمام خواسته‌هایش را از درگاه باری‌تعالی بخواهد، زیرا «الله» از گستردگی و جامعیت برخوردار است و سالک جز فقر، انکسار، ذلت، بیچارگی، تضرع و زاری در خود چیزی نمی‌یابد و حضرت حق را سرشار از رحمت، کرامت،‌ لطف، محبت، مغفرت و عدالت به این خاطر دست نیاز به‌سوی مقامی بلند مرتبه و غنی با لذات دراز می‌کند و سئوالش را از رحمت واسعه او اظهار می‌کند.
«اللهم اغفرلی کل ذنب اذنبته و کل خطیئه اخطاتها: خدایا بیامرز مرا هر گناهی که کرده ام و هر خطایی که از من سر زده است.»^[۳۰۱]؛ «اللهم الهمنا طاعتک و جئبنا معصیتک و یسر لنا بلوغ ما نتمنی من ابتغائ رضوانک…: خدایا بر ما الهام کن فرمانت بریم و دور کن ما را از نافرمانی‌ات و آسان کن برای رسیدن به آنچه آرزومندیم از خشنودیت… .»^[۳۰۲]
۲-۶-۲٫ اله
«اله یکی از اسماء حسنای الهی است که چندین بار در قرآن آمده و از این جهت خدا را اله می‌گویند که معبود همه است. اله به‌معنای «مألوه»؛ یعنی معبود و در حقیقت کسی که سزاوار بندگی است و شایستگی آن را دارد که معبود عالمیان شود، ذات پاک پروردگار متعال است، زیرا او خالق همه موجودات است.»^[۳۰۳]
فرد دعاکننده نیز پس از بردن نام اله خواسته‌هایی از محبوبش می‌خواهد که هنگام رجوع به او شرمنده نباشد و فراتر اینکه محبوب را و پیوستن به او و عشق او را از او می‌خواهد؛ محبوبی که از کران تا کران هستی،‌ از پستی و بلندی هستی، همه مخلوقات با تمام هویت وجود خود، در دایره رحمت واسعه و فیض بی‌نهایت او به سر می‌برند و لحظه‌ای از او جدا نیستند و نمی‌توانند جدا باشند.
«الهی لیس لی وسیله الیک الا عواطف رأفتک ولا لی ذریعهُُ الیک الاعوارف رحمتک: خدایا من وسیله ای به درگاهت ندارم جز عواطف ومهرت ودست‌آویزی جز عطاهای رحمتت به‌سویت ندارم.»^[۳۰۴]؛ «الهی ان کان قل زادی فی المسیر الیک فلقد حسن ظنی بالتوکل علیک: خداوندا اگر توشه‌ام در سفر به درگاهت اندک است، ولی خوش‌بینم به اعتماد و توکل بر تو.»^[۳۰۵]؛ «الهی من ذالذی ذاق حلاوه محبتک فرام منک بدلا و من ذالذی انس بقربک فاتبغی عنک حولک: ای خدا کیست که مزه شیرینی دوستیت را چشیده باشد؟ و غیر تو را به جای تو اختیار کند و آن کیست که به مقام قرب تو انس یافته و لحظه ای از تو روی گردانیده؟»^[۳۰۶]
امام سجاد در ابتدای این فرازها سخن را با نام اله آغاز می‌کند و می‌بینیم مضمون این بخش‌ها از صمیمیت و محبتی خالص، میان خالق و مخلوق برخوردار است.
«الهی فاجعلنا ممن اصطفیته لقربک و ولایتک واخلصته لودک المحبین ومحبتک وشوقته الی لقائک ورضیته بقضائک:خدایا مارا از کسانی مقرردار که اورا برگزیدی برای قرب و ولایتت وبرای مهر ودوستی خودت خالصش کردی وبرای ملاقات خود تشویقش کردی اورا برای قضای خود راضی نمودی.»^[۳۰۷]
۲-۶-۳٫ رحمن و رحیم
رحمت خدا دو گونه است: رحمن که رحمت عام خداست و رحیم که رحمت خاص اوست.
۲-۶-۳-۱٫ رحمن (رحمت عام)
در توضیح رحمن آمده است: «ذات مقدس که صاحب رحمت شامله است، بر تمامی بندگانش از مؤمن و کافر، روزی‌دهنده ایشان است؛ بلکه رحمت واسعه او همه موجودات را فرا گرفته.»^[۳۰۸]
رحمن یعنی کسی که رحمتی دارد که شامل تمام موجودات می‌شود، مثل رحمت رزق و عمر و… «و رحمتی وسعت کل شئ: رحمت من هر چیزی را شامل است.»^[۳۰۹]
رحمانیت خداوند رحمت واسعه‌ای است که تمام بندگان خدا را فراگرفته است و در این دنیا چه مؤمن و چه کافر را تحت پوشش لطف و مهربانی و بخشندگی خود قرار می‌دهد. «واژه رحمن جز برای خدای‌تعالی به دیگران اطلاق نمی‌شود، همان‌طور که معنای آن درباره دیگری صحیح نیست؛ زیرا او کسی است که شعاع رحمتش همه چیز را فراگرفته و بر همه گسترش یافته.»^[۳۱۰]
۲-۶-۳-۱-۱٫ ارتباط آوردن نام رحمن با خواسته
برای نمونه دعای کمیل با این صفت خداوند آغاز می‌شود تا یادآور این مطلب باشد که رحمت خداوند وسیع است و شامل همه موجودات می‌شود و همه چیز را فراگرفته است، پس ما خدایی را می‌خوانیم که بی‌نهایت رحمن است و هر چیزی را که آفریده مشمول رحمت خود می‌کند و هر که را در هر مقامی باشد، هر چه از او بخواهد دریغ نمی‌کند: «اللهم انی اسئلک برحمتک التی وسعت کل شئ: خدایا من از تو می‌خواهم به حق آن رحمتت که هر چیز را فرا گرفته.»
۲-۶-۳-۲٫ رحیم (رحمت خاص)
رحمت خاص خداوند مخصوص اهل ایمان است «و الله یختص برحمته من یشاء: خداوند هر که را بخواهد مخصوص رحمتش قرار می‌دهد.»^[۳۱۱]
«واژه رحیم در غیر الله به کار می‌رود. او خداوندیست که رحمتش فزونی یافته است. خدای‌تعالی می‌گوید: «ان الله غفور رحیم»^[۳۱۲] و در وصف پیامبر گفته: «لقد جاءکم رسول من انفسکم عزیز علیه ما عنتم حریص علیکم بالمؤمنین رؤوف الرحیم: به‌راستی پیامبری از خودتان آمد که سختی و رنجتان بر او ناگوار و به‌شدت، خواهان ایمان شماست و به مؤمنان هم مهربان و رحیم است.» گفته شده خدای‌تعالی رحمن دنیا و رحیم آخرت است؛ زیرا احسان و بخشش او در دنیا مؤمن و کافر را شامل می‌شود و فرامی‌گیرد و در آخرت ویژه مؤمنان است.»^[۳۱۳]
رحمت رحیمیه خداوند شامل بندگانی می‌شود که اطاعت امر پروردگار را نموده‌اند و به بندگی و عبادت پای‌بند باشند و با خلق خداوند نیز به مهربانی رفتار کنند و به آنها سخت‌گیر نباشند و حق آنها را ضایع نکنند. «و کان بالمومنین رحیما: خداوند به مؤمنان رحیم است.»^[۳۱۴]
«عده‌ای گفته‌اند خداوند در دنیا رحمان است و در آخرت رحیم، علتش این است که در دنیا احسانش شامل مؤمنان وکافران می‎شود؛ ولی در آخرت مختص به مؤمنان خواهد بود، چه اینکه در قرآن آمده «وکان بالمؤمنین رحیما.»^[۳۱۵]
خداوند مهربان به‌اقتضای رحمت خاص خود اسباب آمرزش را فراهم می‌کند و گناهان بنده را می‌بخشد و با کمال بی‌نیازی، از مخلوقات برای جذب خلایق به خودش، رحمت و مهربانی و محبت خود را نثار آنها می‌کرده و عفو و بخشش را شامل آنها می‌کند و این چنین است که در جای‌جای مناجات‌ها و دعاها سخن از رحمت پروردگار است و به واسطه رحمت حق از او طلب آمرزش، مغفرت، احسان، نعمت، نیکی و حوایج را از درگاه حق می‌کند: «یا من سعد برحمته القاصدون: ای آنکه ارادتمندان به مهرت خوشبخت شوند.»^[۳۱۶]
امام حسین در دعای عرفه می‌فرماید: «و لولا رحمتک لکنت من الهالکین: اگر رحمت تو نباشد از هلاک شوندگان باشم.»^[۳۱۷]
در مناجات الخائفین امام سجاد رحمتی را طالب است که خاص موحدان و یکتاپرستان است: «الهی لا تخلق علی موحدتک ابواب رحمتک: خدایا درهای رحمتت را بر روی یکتاپرستان نبند.»
۲-۶-۳-۲-۱٫ نسبت رحیم‌بودن خداوند با خواسته

گرچه امروز ز ابلهی ستهد گور و محشر جواب او بدهد
نیست بر ظالم از تن و زن و مال جز مگر خونش ایچ چیز حلال
شاه غمخوار نایب خرد است شاه خونخوار، شاه نیست دد است
(ابیات ۴۳۵۹-۴۳۶۳)
شاه باید بتواند بر غضب خویش مسلّط باشد، حلم خود را چون سپری پناه خلق سازد و به شکرانه ی سروری که خداوند او را بر مردم داده است بهتر از همه ی خلایق، بندگی خدای کند:
هر که را خشمش از خرد بیش است خلق از او، او ز خلق دل ریش است
خشم چون تیغ و حلم چون زره است تو مهی، آن گزین ز مه که به است
چون مه از تو نیافرید خدای تو به از خلق بندگیش نمای
(ابیات ۴۳۷۱-۴۳۷۳)
در ابیات متعدّد مفهوم عدالت شرح داده شده است. پادشاه به وقت مصلحت شایسته است که تیغ به کار دارد، ولی از پی مصلحتّی حلال نه برای آب و نان و منافع شخصی خویش^[۳۱]. شاه عادل تنها نمی ماند و همواره میانه روی پیشه می کند:

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شاه عادل میان نیک و بد است تیز و قاهر هلاک خلق و خود است
(بیت ۴۳۹۴)
باشد اندر خراب و آبادان عدل شه، غیث و جور شه طوفان
(بیت ۴۳۹۷)
هرگاه از جور و ظلمی که در دوره ی غزنوی اقطاع گیران و زمین داران بزرگ بر خرده مالکان و کشاورزان بی زمین روا می داشتند یاد آوریم، سبب این همه تأکید بر پرهیز از ظلم در کلام سنائی آشکارتر می شود. دانشمند ایران شناس یوگنی برتلس شرح داده است که در دوره ی غزنوی بر اثر مالیات های سنگین و هزینه ی بالای لشکرکشی های بزرگ که بر دوش طبقه ی کم درآمد و به ویژه کشاورزان قرار داشت، چگونه زندگی روستایی و کشاورزی رو به نابودی می رفت و توده های مردم به ویژه کشاورزان که بزرگترین طبقه محسوب می شدند روز به روز بیشتر در گرداب تیره روزی فرو می رفتند^[۳۲]. از این روست که توّجه به حال رعیّت و پیشه کردن عدل فصلی مشبع از کلام سنائی را به خود اختصاص داده است ولی او آن را به صورت غیر مستقیم بیان رکده است. مثلاً از قول یکی از مظلمان دوره ی بنی امیه به هشام، تمهید سخن را چنین می چیند:
گفت یک روز کوفیی به هشام کای ز ما همچو شیر، خون آشام
زنده باشیم جان ما تو خوری چون بمیریم مال تو بری
سیم درویش و بیوه آوردی حلقه ی فرج استران کردی
روستا پر زبینوایی تو هر کجا مسجدی گدایی تو
نه همی تا ابد بخواهی زیست پس بدین پنج روزه ملک این چیست
ای به باطل ز دیو برده سِبق سایه ی باطلی نه سایه ی حق
به چنین جور در ولایت تو مه تو و مه سپاه و رایت تو
(ابیات ۴۴۱۰-۴۴۱۶)
مطابق سنّت ادبی کهن، سنائی خود پادشاه را نیز اندرز می گوید و او را به تهذیب نفس و کسب صفات حمیده و فضایل و از میان بردن رذایل فرا می خواند. نخست هوشیاری است؛ شاه باید در همه حال، چه در بزم و چه در رزم، حزم و هوشیاری را از دست ندهد و همچون نرگس بیدار چشم باشد (۴۴۷۶-۴۴۷۹). بنابراین در عین دلیری شایسته است. جانب احتّیاط را نگاه دارد و این به معنی رای زنی و مشورت است (بیت۴۴۸۳).
در انتخاب رجال دربار و اطرافیان نیز شاه باید از بد دلان روباه صفت و خسّان دون همّت بپرهیزد، به عامه تکیه نکند و والاهمتان را به کار گمارد (ابیات ۴۴۵۰-۴۴۸۷).
همچنان که کشاورزان نباید نیازمند و گرسنه باشند، ریخت و پاش بیجا در حق لشکریان نیز موجب جسارت و گستاخی آنان نسبت به مردم است. هرگاه لشکر و رعیّت توّجه کافی ببینند منافع ملک را بهتر پاسداری می کنند. (ابیات ۴۴۶۸-۴۵۰۶ و جز آن).
خردمندی شاه در انتخا ب وزیر خردمند و کاردان است.
شاه تا زفت^[۳۳] و بی خرد نبود جفت زفت وزیر بد نبود
زانکه در ملک این دو ناهشیار کرکس و جغد را برآید کار
(ابیات ۴۵۲۵-۴۵۲۶)
یعنی کار کرکس و جغد رونق می گیرد. کرکس به سبب تلف شدن حیوانات از بی علوفگی و جغد به سبب ویران شدن دهات و کشاورزی به شرایط دلخواه خود می رسند.
در چند حکایت از حلم و بخشش انوشیروان یاد شده است. یکی حکایتی به مطلع:
حاجبی برد جام نوشروان دید ازو شاه و کرد از او پنهان
(بیت ۴۳۷۴ به بعد)
و دیگر حکایتی درباره ی داد و دهش انوشیروان در قحط سالی:
سال قحطی یکی به کسری گفت کابر بر خلق شد به باران زفت
گفت کانبار خانه بگشادیم ابر اگر زفت گشت ما رادیم
صبح وار از پی ضیا بدمیم که نه ما در سخا ز ابر کمیم
(بیت ۴۵۴۱ به بعد)
در حکایتی هواپرستی و عیاشی شاه نکوهش می شود (۴۵۷۳ به بعد)
پیوند دین و حکومت از موضوعات خاصی است که سنائی بدان پرداخته و منشأ کهن دارد. این درو نمایه از خارج از ادب صوفیه به منظومه ی حدیقه الحقیقه راه یافته است. از نظر قدما، عالمان دین پاسداران حکومتند و حکومت، حامی شرع. از این رو حاکم لازم است که مراقب حال عالمان باشد، به آنان امان دهد تا آنان نیز متقابلاً امین ملک باشند. یکی از قدیم ترین اسنادی که این عقیده در آنجا بیان و بر پیوستگی جدایی ناپذیر دین و حکومت در آنجا تأکید شده کتاب عهد اردشیر است که فصلی به همین عنوان در آن آمده است^[۳۴]. به موجب این باور، علما با برقرار سازی اصول شرع و پاسداری از آن، عدل و امنیت را در جامعه تقویت می کنند و این امر به استواری ارکان حکومت می انجامد. سنائی در مواضعی چند از مثنوی حدیقه الحقیقه، اهمیّت علما را گوشزد می کند:
علما جز امین دین نبوند چون نیابند امان امین نبوند
چشم سر ملک و چشم سر دین است آن جهان بین و این نهان بین است
این و آن هر دو یار یکدگرند هم خزان هم بهار یکدگرند
ملک و دین را درین جهان و در آن صدق و عدل است روی و پشتیبان
هر کجا صدق، دین و دل زنده­ست هر کجا عدل، ملک پاینده­ست
(بیت ۴۵۶۱-۴۵۶۶ با حذف یک بیت)
شاه و عالم که هر دو را علم است این اولوالامر و آن اولوالعلم است
ور قدمشان نه در ره امر است این اولوالظلم و آن اولوالخمر است
(بیت ۴۵۸۷-۴۵۸۸)
در کنار علما لشکریان نیز بازوی حکومتند. از این رو سنائی ابیات بسیاری نیز در توصیف شهامت لشکریان و لزوم سرکوب بیرحمانه ی مخالفان و به ویژه دشمنان دین می سراید و مدح بهرام شاه را در حقیقت بدین جا خاتمه می دهد. به دنبال این قسمت مدح فرزند بهرام شاه، جلال الدوله قرار دارد.

زمانی

عنوان پژوهش

یافته های پژوهش

طهرانی و هادی زاده

(۱۳۸۷)

بررسی رابطه بین سبک های عمومی تصمیم گیری مدیران شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی

بین سبک های تصمیم گیری عقلایی و شهودی رابطه معنی دار منفی ، بین سبک تصمیم گیری شهودی و آنی رابطه معنی دار مثبت وجود داشت .

رمضانی نژاد و همکارانش

(۱۳۸۸)

مطالعه ارتباط بین جو سازمانی با میزان تحلیل رفتگی شغلی معلمان تربیت بدنی مدارس شهر رشت

هر چه جو سازمانی بازتر باشد، از فرسودگی عاطفی کاسته می شود.

پورکیانی و همکاران

(۱۳۸۸)

بررسی رابطه بین جو سازمانی گرو ه های تربیت بدنی و روحیه کار آفرینی در دانشگاه های ایران

نتایج نشان داد که دانشکده ها و گروه های تربیت بدنی به جو سازمانی باز،گرایش بیشتری داشته اند

محمدی

(۱۳۹۰)

بررسی رابطه منابع قدرت مدیران با کارآفرینی کارکنان شهر زاهدان

بین منابع قدرت مدیـران با کار آفرینی کارکنان رابطه مستقیم و معناداری مشاهده شده بود.

طهماسبی و همکاران

(۱۳۹۰)

بررسی رابطه بین استفاده مدیر از انواع قدرت با اثربخشی و تعهد سازمانی دبیران آموزش و پرورش شهر شیراز

رابطه بین مدیریت قدرت و اثربخشی معنادار بوده و از طرف دیگر مدیرت قدرت با تعهد سازمانی رابطه معنادار نداشته است.

قاسمی مدانی و حمیدی

(۱۳۹۰)

بررسی رابطه بین هوش فرهنگی و سبک تصمیم گیری مدیران مدارس راهنمایی استان قزوین

بین هوش فرهنگی مدیران و سبک عمومی تصمیم گیری مدیران مدارس راهنمایی استان قزوین رابطه معناداری وجود دارد

فصل۳
روش اجرایی تحقیق
۳-۱ مقدمه
هدف تمام علوم، شناخت و درک دنیای پیرامون ما است. به منظور آگاهی از مسایل و مشکلات دنیای اجتماعی، روش های علمی، تغییرات قابل ملاحظه‌ای پیدا کرده‌اند. این روندها و حرکت‌ها سبب شده است که برای بررسی رشته‌های مختلف بشری، از روش علمی استفاده شود. (ایران نژاد پاریزی، ۱۳۷۸) از جمله ویژگیهای مطالعه علمی که هدفش حقیقت‌یابی است استفاده از یک روش تحقیق مناسب می‌باشد و انتخاب روش تحقیق مناسب به هدفها، ماهیت و موضوع مورد تحقیق و امکانات اجرایی بستگی دارد و هدف از تحقیق دسترسی دقیق و آسان به پاسخ پرسش‌های تحقیق است (خاکی،۱۳۷۹).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۳-۲ روش تحقیق
به طور کلی روش‌های تحقیق در علوم رفتاری را می‌توان با توجه به دو ملاک تقسیم کرد.
الف – هدف تحقیق
ب – نحوه گردآوری داده‌ها
بر این اساس پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است.

نمودار (‏۰‑۱)- روند تغییرات ارزش افزوده اقتصادی(EVA) طی سال های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۰
باتوجه به نمودار فوق، ارزش افزوده اقتصادی طی سال های ۱۳۸۶ تا۱۳۹۰، روندی صعودی داشته، که طی سال های ۱۳۸۷ تا ۱۳۸۸، سرعت افزایش بسیار بالا بوده است.
نمودار (‏۰‑۲)- روند تغییرات ارزش افزوده سهامدار(SVA) طی سال های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۰
باتوجه به نمودار فوق، ارزش افزوده سهامدار، طی سال های ۱۳۸۶ تا۱۳۹۰، روند نامنظمی داشته، که در سال ۱۳۸۷ کمترین و در سال ۱۳۸۹، بیشترین مقدار خود را داشته است.
نمودار (‏۰‑۳)- روند تغییرات ارزش افزوده بازار(MVA) طی سال های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۰
باتوجه به نمودار فوق، ارزش افزوده بازار نیز، طی سال های ۱۳۸۶ تا۱۳۹۰، روند نامنظمی داشته، که در سال ۱۳۸۷ کمترین و در سال ۱۳۸۹، بیشترین مقدار خود را داشته است.
۴-۳-برآورد آزمون های اعتبار و صحت مدل
پس از برآورد مدل، می بایست از صحت نتایج و ضرایب برآوردی فوق، از طریق آزمون های اقتصادسنجی و رگرسیون، اطمینان حاصل نمود. در رابطه با این الگو انجام چند آزمون ضروری می باشد که از اهم آنها انجام آزمون در زمینه پایایی جمله پسماند است. جهت اطمینان از صحت نتایج رگرسیون، می بایست نسبت به هم جمعی رابطه به دست آمده اطمینان حاصل شود که این مهم نیز از طریق آزمون پایایی جمله پسماند حاصل می گردد. البته آزمون هم جمعی یا پایایی جمله پسماند، یکی از دو آزمون حقیقی بودن رگرسیون می باشد که آزمون دوم آن، آزمون دوربین واتسون رگرسیون هم جمعی می باشد. همچنین در ادامه آزمون های دیگری نیز به دلایل مختلف انجام گرفته و نتایج آنها ارائه می شود:
۴-۳-۱-آزمون حقیقی بودن رگرسیون
این آزمون از دو طریق به انجام می رسد: “آزمون پایایی جمله پسماند ” و ” آزمون دوربین واتسون رگرسیون همجمعی (CRDW) ” .
۴-۳-۱-۱-آزمون پایایی جمله پسماند
خروجی نرم افزار Eviews برای این آزمون در جدول زیر ارائه شده است :

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

جدول(‏۰‑۳)- نتایج حاصل ازآزمون دیکی فولر برای جمله پسماند

Null Hypothesis: RESID has a unit root

Exogenous: Constant

Lag Length: 0 (Automatic based on SIC, MAXLAG=13)

t-Statistic
Prob.*

Augmented Dickey-Fuller test statistic
-۸٫۷۰۶۸۸
۰

Test critical values:
۱% level
-۳٫۴۷۳۳۸

۵% level
-۲٫۸۸۰۳۴

۱۰% level
-۲٫۵۷۶۸۷