تحقیقات علمی بر اساس هدف تحقیق به سه دسته تقسیم می شود:

1. 1. تحقیق بنیادی: که هدف آن تبیین روابط بین پدیده‌ها و افزودن به مجموعه دانش موجود در یک زمینه خاص است.

1. 1. تحقیق کاربردی: که در پی توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است.

1. 1. تحقیق و توسعه: فرایندی است که به منظور تدوین و تشخیص مناسب بودن یک فرآورده آموزشی (روشها و برنامه‌های درسی) انجام می‌شود و هدف آن تدوین یا تهیه برنامه‌ها و امثال آن است، به طوری که ابتدا موقعیت نامعین خاصی مشخص شده و بر اساس یافته‌های پژوهشی، طرح یا برنامه ویژه آن تدوین و تولید می‌شود. با توجه به این که هدف این پژوهش کاربردی و در یک زمینه خاص است، این پایان نامه از نظر نوع تحقیقات کاربردی می باشد.

ب) دسته بندی تحقیقات بر حسب نحوه گردآوری داده ها
تحقیقات علمی را بر اساس چگونگی به دست آوردن داده های مورد نیاز (طرح تحقیق) می توان به دسته های زیر تقسیم کرد:

1. 1. تحقیق توصیفی (غیر آزمایشی)

1. 1. تحقیق آزمایشی

تحقیق توصیفی، شامل مجموعه روش هایی است که هدف آنها توصیف کردن شرایط با پدیده های مورد بررسی است. اجرای تحقیق توصیفی می تواند صرفا برای شناخت بیشتر شرایط موجود برای یاری دادن به فرایند تصمیم گیری باشد. تحقیقات توصیفی را می توان به دسته های زیر تقسیم کرد:

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

• • تحقیق پیمایشی^[۲۹]: که برای بررسی توزیع ویژگیهاییک جامعه آماری به کار می‌رود.

• • تحقیق همبستگی^[۳۰]: که در آن میان متغیرها براساس هدف تحقیق تحلیل می‌گردد.

• • اقدام پژوهی^[۳۱]: که هدف آن توصیف شرایط یا پدیده‌های مربوط به نظام آموزشیمی‌باشد.

• • بررسی موردی^[۳۲]: در این تحقیق پژوهشگر به انتخاب یک «مورد» پرداخته و آن را از جنبه‌های بی‌شمار بررسی می‌کند.

• • تحقیق پس رویدادی^[۳۳]:در این دسته تحقیقات پژوهشگر با توجه به متغیر وابسته، به بررسی علل احتمالی وقوع آن می‌پردازد.

تحقیقات آزمایشی نیز به منظور برقراری رابطه علت-معلولی میان دو یا چند متغیر از طرحهای آزمایشی استفاده می‌شوند. (سرمد، ۱۳۷۷)
روش تحقیق حاضر از نوع همبستگی و با بهره گرفتن از رویکرد پس رویدادی (از طریق اطلاعات گذشته) می باشد. در این نوع پژوهش ها، هدف بررسی روابط موجود بین متغیرهاست و داده ها از محیطی که به گونه ای طبیعی وجود داشته اند و یا از وقایع گذشته بدون دخالت پژوهش گر رخ داده است، جمع آوری وتجزیه وتحلیل می شود. (دلاور، ۱۳۸۴؛۳۹۳) برای آزمون فرضیات تحقیق از ضریب همبستگی استفاده می شود و در صورت وجود همبستگی بین دو متغیر، به منظور توضیح مقدار متغیر وابسته از روی متغیر مستقل، مدل رگرسیون ارائه خواهد شد.
۳-۲ – جامعه آماری و نمونه گیری
جامعه آماری عبارت است از تعدادی از عناصر مطلوب مورد نظر که حداقل دارایی یک صفت مشخص باشند؛ صفت مشخصه، صفتی است که در میان تمامی عناصر جامعه آماری مشترک بوده و متمایز کننده جامعه موردنظر از سایر جوامع باشد. (خاکی، ۱۳۸۲)
دلایل مختلفی از جمله کاهش زمان و هزینه بررسی، کاهش میزان خطا، به روز بودن اطلاعات دریافتی و. . . وجود دارد که به موجب آن، پژوهشگران از بررسی تمامی اعضای جامعه صرف نظر و به تعداد محدودی از آنها اکتفا می نمایند که به آنها نمونه آماری گفته می شود؛ به عبارت دیگر، نمونه آماری عبارتست از تعداد محدودی از آحاد جامعه آماری که بیان کننده ویژگی های اصلی جامعه باشد. (آذر و مومنی، ۱۳۸۴).
جامعه آماری این تحقیق خانوارهای ۴ یا ۵ نفره شهرستان شیراز می باشد که از نقاط مختلف شهر به صورت تصادفی انتخاب شده اند.
۳-۳- معرفی تکنیک های ارزیابی فنی و اقتصادی
اقتصاد مهندسی عبارتند: از مجموعه تکنیک های ریاضی برای ساده کردن مقایسه اقتصادی پروژه های صنعتی یا به عبارتی تصمیم گیری برای انتخاب اقتصادی ترین پروژه هاست. در این بخش ابتدا مفاهیم نرخ بازگشت سرمایه و حداقل نرخ جذب کننده و سپس انواع تکنیک های مزبور با توجه به معیار تنزیلی معرفی می گردد. لازم به ذکر است در معیار تنزیلی به ارزش زمانی پول توجه خاصی مبذول می شود. دریافت ها و پرداختها را بصورت تنزیلی نشان می دهند.
۳-۳-۱- نرخ بازگشت سرمایه
یک سرمایه گذاری زمانی می تواند سود ده تلقی شود که سرمایه گذاران انتظار دریافت اصل و فرع بیشتری داشته باشند. یا به عبارتی آنها انتظار دریافت یک نرخ بازگشت سرمایه مناسب هستند. نرخ بازگشت سرمایه (ROR )^[34] برای زمانی که مدت سرمایه گذاری یک سال باشد بصورت :
سرمایه اولیه/ سرمایه اولیه – اصل فرع دریافتی سرمایه اولیه/ سود
۳-۳-۲-حداقل نرخ جذب کننده
سرمایه گذار در جستجوی نرخ مناسبی برای سرمایه گذاری است بدیهی است این نرخ مناسب برای سرمایه گذار نرخی است بیشتر یا حداقل مساوی نرخ بانک ( نرخ بهره ). حداقل نرخ جذب کننده نرخی جزء آن نرخ مناسب نیست و معمولا بیش از نرخ بهره می باشد. زیرا چنانچه سرمایه گذار مبلغ سرمایه گذاری را در بانک پس انداز کند برای دریافت مقدار بهره که نرخ بازگشت سرمایه او محسوب می شود، هیچ گونه فعالیت یا ریسکی را متحمل نمی شود؛ در حالیکه سرمایه گذاری در یک واحد تولیدی یا صنعتی غالبا همراه با ریسک بوده، به همین جهت معمولا سرمایه گذار انتظار دریافت نرخ بازگشت سرمایه ای بیش از نرخ بانک را دارد.
۳-۳-۳- روش های ارزش فعلی
مقایسه پروژه های اقتصادی، از پر اهمیت ترین تصمیمات برای هر مدیر است. قبل از تشریح این روش اشاره می گردد که کلیه تکنیک های اقتصاد مهندسی در این بخش برای پروژه های ناسازگار کاربرد دارند. پروژه های ناسازگار پروژه هایی هستند که با انتخاب یکی از آنها پروژه های دیگر اجرا نشوند و در حقیقت رابطه یا وابستگی بین پروژه ها نبوده و پروژه ها مستقل از هم هستند.
مقایسه اقتصادی پروژه ها از طریق ارزش فعلی بستگی به عمر مفید پروژه دارد. سه حالت مختلف برای استفاده از این روش موجود است که در ذیل به تشریح آن می پردازیم.
– حالت اول : عمر پروژه ها برابرند
محاسبه ارزش فعلی یک فرایند مالی همانطور که در فصل های گذشته توضیح داده شد تبدیل ارزش آینده و همچنین در یافتها و پرداختهای یکنواخت به ارزش فعلی در زمان حال یا مبدا پروژه می باشد. اگر عمر پروژه ها برابر باشند، محاسبه روش ارزش فعلی ساده ترین حالت خود را دارد. چنانچه ارزش فعلی خالص به ازای حداقل نرخ جذب کننده (MARR ) برای یک پروژه کوچک تر از صفر می باشد (NPV<0 ) آن پروژه غیر اقتصادی خواهد بود. (NPV<0 )مشخص کننده این حقیقت است که ارزش فعلی هزینه ها بیش از ارزش فعلی درآمدها می باشد و چنانچه (NPV>0 ) باشد، ارزش فعلی هزینه ها کمتر از ارزش فعلی درآمد بوده و پروژه اقتصادی است. اگر (NPV=0 ) باشد پروژه اقتصادی بوده زیرا حداقل نرخ جذب کننده برای سرمایه گذاری تامین گشته است. در مقایسه چند پروژه به طریق ارزش فعلی پروژه ای که دارای ارزش فعلی خالص بیشتری باشد اقتصادی ترین خواهد بود. اگر مبنای روش ارزش فعلی هزینه ها باشد یعنی فقط هزینه های مختلف پروژه ها در اختیار باشد، اقتصادی ترین پروژه، پروژه ای است که دارای کمترین ارزش فعلی هزینه ها باشد.
– حالت دوم : عمر پروژه ها نابرابرند روش مقایسه چند پروژه از طریق ارزش فعلی با عمرهای نابرابر، مانند حالت قبل است با این تفاوت که پروژه ها باید با عمر های برابر مقایسه شوند و به عبارت دیگر باید عمر مشترکی را برای دو یا چند پروژه انتخاب و ارزش فعلی پروژه ها را بر اساس عمر مشترک محاسبه کرد. به عنوان مثال اگر عمر پروژه A دوسال و عمر پروژه B سه سال بود عمر مشترک یا مضرب مشترک عمر مبنا قرار خواهد گرفت. کلیه هزینه ها و درآمدهای پروژه A برای سه دوره و پروژه B برای دو دوره تکرار خواهند شد. هزینه ها شامل : هزینه اولیه و هزینه های سالیانه و درآمد ها شامل: درآمد های سالیانه و ارزش اسقاطی هستند.
– حالت سوم: عمر پروژه ها نامحدود است
بسیاری از پروژه های صنعتی یا دو لتی، مخصوصا پروژه های عمومی دارای عمر نامحدود اند. سدها، سیستم های آبیاری، پل ها، نیروگاههاو. . . . . از آن جمله اند. محاسبه ارزش فعلی این گونه پروژه ها از روش خاصی پیروی می کند. برای رسیدن به فرمول مورد نیاز جهت محاسبه ارزش فعلی از رابطه یA/P استفاده و عمر پروژه، n، نامحدود فرض می شود ( =n) حد A/P وقتی n به سمت بی نهایت میل می کند عبارت است از : از رابطه فوق می توان نتیجه گرفت که P همانPV و A پرداخت یا دریافت یکنواخت (EUAB ) یا EUAC است مقدار ارزش فعلی حاصل از رابطه را سرمایه هزینه شده می نامند.
۳-۳-۵- روش هزینه سالیانه یکنواخت
در این روش درآمدها و هزینه ها را به دریافت یا پرداخت سالیانه یکنواخت تبدیل می کنیم. این تکنیک اگرچه تحت نام هزینه سالیانه یکنواخت معروف شده است ولی یک پروژه یا پرو ژه های مختلف را می توان با بهره گرفتن از این تکنیک ولی تحت نام، درآمد سالیانه یکنواخت بررسی اقتصادی نمود و یا اقتصادی ترین پروژه را انتخاب کرد. یکی از مزایای این روش برخلاف روش ارزش فعلی این است که عمر پروژه ها تغییری در محاسبات نمی دهد و در حقیقت تعیین عمر مشترک برای زمانی که پروژه ها دارای عمر های نابرابرند، نیاز نیست. به همین جهت زمانی که عمر پروژه ها نابرابر است روش EUAC سریعتر و آسانتر از روش PV خواهد بود. معمولا مقدار EUAC را می توان از سه طریق بدست آورد.
– طریقه اول محاسبه هزینه سالیانه یکنواخت
فرض کنید هزینه اولیه طرحی( P) و پس از عمر مفید (n ) سال مقدار ارزش اسقاطی آن (sv ) خواهد بود. در این طریقه محاسبه EUAC که ساده ترین طریقه است مقدارP را با بهره گرفتن از فاکتور A/Pبه هزینه یکنواخت سالیانه تبدیل می کنیم و مقدار sv را بااستفاده از فاکتور A/F به درآمد یکنواخت سالیانه تبدیل و با علامت منفی با هزینه سالیانه یکنواخت جمع جبری مینمایم رابطه زیر طریقه اول محاسبه EUAC را نشان می دهد:
EUAC=P(A/P,i%,n)-sv(A/F,i%,n)
– طریقه دوم محاسبه هزینه سالیانه یکنواخت
در این طریق ابتدا ارزش فعلی اسقاطی را محاسبه کرده واز هزینه اولیه تفریق می کنیم و سپس ارزش فعلی خالص را به هزینه یکنواخت سالیانه تبدیل می نمائیم رابطه زیر طریق دوم محاسبه EUAC را نشان می دهد:
EUAC= [P-sv(P/F. i%,n)](A/P,i%,n)
– طریقه سوم محاسبه هزینه سالیانه یکنواخت
در این طریق ابتدا تفاوت ارزش اسقاطی را از هزینه اولیه تعیین و سپس در فاکتور A/P ضرب می کنیم و حاصلضرب ارزش اسقاطی در نرخ ( حداقل نرخ جذب کننده ) را به آن اضافه می کنیم رابطه زیر طریقه سوم محاسبه EUAC را نشان می دهد :
EUAC= (P-sv)(A/P,i%,n)+sv(i)
۳-۳-۶- روش نرخ بازگشت سرمایه

استاد /استادان راهنما: دکتر عباس خورشیدی

چکیده پایان نامه ( شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده):
هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر هوشمند سازی مدارس بر سبک های یادگیری ( مدل کلب ) دانش آموزان پایه پنجم دوره ابتدایی آموزش وپرورش شهر تهران بود. پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی همراه با پیش آزمون و پس آزمون است . جامعه آماربی این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پایه پنجم دوره ابتدایی مناطق ۱۹ گانه شهر تهران در سال تحصیلی ۹۳-۹۲ به تعداد ۳۲۲۵۰ نفر می باشد که ۴۰۰ نفر بر اساس جدول اچ اس بولا و به روش تصادفی خوشه ای ناهمگون انتخاب شدند. آزمودنی ها ابتدا به پرسشنامه ی سبک یادگیری کلب (۲۰۰۵ ) پاسخ دادند ، بعد از گذشت ۲ ماه از به کارگیری فن آوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس هوشمند ، مجددا” آزمودنی ها به پرسشنامه ی مذکور پاسخ دادند . برای تجزیه و تحلیل داده ها، از روش های آمارتوصیفی و آمار استنباطی t همبسته استفاده شد. یافته های پژوهش نشان دادند که مدارس هوشمند بر تجربه عینی و آزمایشگری فعال دانش آموزان موثر بوده و آنها را افزایش داده است . همچنین بر شیوه های یادگیری مفهوم سازی انتزاعی و مشاهده تاملی نیز تاثیر گذار بوده و آنها را کاهش داده است.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

کلید واژه : مدارس هوشمند ، فن آوری اطلاعات و ارتباطات ICT ، فن آوری آموزشی ، سبک های یادگیری کلب ، سبک ( همگرا ، واگرا ، جذب کننده و انطباق دهنده )

نظر استاد راهنما برای چاپ در پژوهش نامه دانشگاه مناسب است o تاریخ وامضا:
مناسب نیست o
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده ۱
فصل یکم:کلیات پژوهش
۱-۱مقدمه ۳
۱-۲-بیان مسئله ۵
۱-۳-اهمیت پژوهش ۷
۱-۴-اهداف پژوهش ۸
۱-۴-۱-هدف اصلی ۸
۱-۴-۲-اهداف فرعی ۸
۱-۵-فرضیه های پژوهش ۹
۱-۵-۱-فرضیه اصلی ۹
۱-۵-۱فرضیه های فرعی ۹
۱-۶-تعریف مفاهیم ۹
۱-۷تعریف عملیاتی مفاهیم ۱۲
۱-۸ متغیرهای پژوهش ۱۳
فصل دوم:پیشینه مطالعاتی
۲-۱- زمینه ۱۵
۲-۲- روند تحولات و تاریخچه تدریس و یادگیری مدارس هوشمند در ایران ۱۸
۲-۳- تاریخچه تدریس و یادگیری مدارس هوشمند در جهان ۱۹
۲-۴- مفاهیم و تفاوت مدرسه هوشمند با سایر ۲۱
۲-۴-۱- مفهوم مدرسه هوشمند ۲۱
۲-۴-۲- مفهوم مدرسه هوشمند ازدیدگاه دیوید پرکینز ۲۱
۲-۴-۳- تفاوت مدرسه هوشمند با مدرسه مجازی ۲۲
۲-۴-۴- تفاوت مدارس سنتی وهوشمند ۲۳
۲-۵- کاربرد فن‌آوری اطلاعات در آموزش و پرورش ۲۳
۲-۵-۱- کاربرد فن آوری اطلاعات و ارتباطات در تدریس انفرادی ۲۴
۲-۵-۲- کاربرد فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در یادگیری اکتشافی ۲۵
۲-۵-۳- کاربرد فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در تبادل ارتباط ۲۵
۲-۵-۴- کاربرد فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در ارزشیابی هدف‌های آموزشی ۲۵
۲-۵-۵- کاربرد فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان ابزار مدیریت ۲۶
۲-۶- آموزش، یادگیری و فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات ۲۶
۲-۷- نقش‌های فن‌آوری اطلاعات در مدارس ۲۷

بخاطر طبیعت پریودیک نوسان‌ساز­­­ها، مشخصه آماری بعضی از منابع نویز تصادفی در نوسان‌ساز­­­ها ممکن است با زمان تغییر یابند. این منابع cyclostationary نامیده می­شوند[۲۳]. بعنوان مثال اگر یک ترانزیستور ماسفت در نوسان‌ساز­­­ استفاده شود، نویز کانال آن cyclostationary است زیرا توان نویز با ولتاژ بیش از آستانه^[۲۸] گیت سورس مدوله می­ شود که بطور متناوب با زمان تغییر می­ کند. منابع نویز دیگری وجود دارد که مشخصه آماری آن به زمان و نقطه کار مدار وابسته نیست و نویز stationary (ثابت) نامیده می­ شود. نویز حرارتی یک مقاومت یک نمونه از این منابع نویز می­باشد. مدل LTV یک راه ساده برای بررسی منابع نویز cyclostationary بیان می­ کند. یک جریان نویز cyclostationary سفید، ، می ­تواند به صورت زیر تجزیه شود

که در آن جریان نویز stationary سفید است و تابعی پریودیک است که مدولاسیون دامنه نویز را توصیف می­ کند و به تابع مدولاسیون نویز^[۲۹](NMF) معروف است. تابع NMF به مقدار ماکزیمم یک نرمالیزه شده است. از این طریق برابر با ماکزیمم چگالی توان نویز است که به صورت تناوبی تغییر می­ کند ( ). با جایگذاری مقدار جریان نویز جدید در رابطه فاز اضافی مقدار جدید فاز بصورت زیر محاسبه می­ شود

همان­طور که مشاهده می­ شود، نویز cyclostationary همانند یک نویز stationary اعمال شده به یک سیستم با یک تابع ISF جدید رفتار می­ کند. بنابراین با این تجزیه ISF موثر به صورت زیر می ­تواند بیان شود

براحتی از مشخصه­های نویز ادوات قابل دست­یابی است. در ادامه دو مثال ارائه شده است که بینش بهتری راجع به منابع نویز cyclostationary ایجاد شود.
بعنوان اولین مثال نوسان‌ساز­­­ کولپیتس را که در شکل (۲-۴۱ الف) نشان داده شده است در نظر بگیرید [۲۳]. همانطور که در شکل (۲-۴۱ ب) مشاهده می­ شود، ضربه جریان کلکتور در مینیمم ولتاژ تانک اتفاق می­افتد که ISF کمترین مقدار را دارد. شات نویز کلکتور ماکزیمم توان خود را در ماکزیمم جریان کلکتور دارد، شکل (۲-۴۲). این انطباق خوب سبب کاهش بیشتر نویز فاز می­ شود، زیرا ماکزیمم توان نویز همواره با کمترین حساسیت نویز فاز همراه است[۲۳]. این مفهوم می ­تواند با تعریف ISF دقیق­تر توصیف شود. توابع و و برای این نوسان‌ساز­­­ در شکل (۲-۴۳) نشان داده شده است. در این حالت مقدار موثر کمتری از دارد. از­ این­ رو اثر cyclostationary در نوسان‌ساز­­­هایLC قابل چشم­پوشی نیست.

الف

ب

الف: نوسان‌ساز­­­ کولپیتس. ب: ولتاژ و جریان کلکتود در نوسان‌ساز­­­ کولپیتس

جریان کلکتور و نمونه ­ای از نویز شات

و و برای نوسان‌ساز کولپیتس شکل (۲-۴۱الف)
مثال دوم نوسان‌ساز­­­ رینگ زنجیره­ای است. شکل (۲-۴۴ الف). در این نوسان‌ساز­­­ها متاسفانه ماکزیمم جریان ادوات با ماکزیمم توان نویز و ماکزیمم تطابق ندارد. توابع و برای این نوسان‌ساز­­­ در شکل (۲-۴۴ ب) نشان داده شده است. برای این نوسان‌ساز­­­ توابع و تقریبا یکسان هستند. این یکی از دلایلی است که چرا نوسان‌ساز­­­های رینگ نویز فاز بدتری نسبت به کولپیتس دارند. بنابراین نویز cyclostationary اهمیت چندانی برای این نوسان‌ساز­­­ ندارد[۲۰].

لف

ب

الف: نوسان‌ساز رینگ. ب: و و برای نوسان‌سازهای رینگ

• • مزایا و معایب مدل LTV

مدل LTV حاجی میری یک مدل عمومی است که از دقت بیشتری نسبت به مدل لسون برخوردار است و برای انواع نوسان‌ساز­­­­ها می ­تواند بکار برده شود. با تعریف ISF این مدل، بدقت نویز فاز را با طبیعت متغیر با زمان نوسان‌ساز­­­ شرح می­دهد و بینش طراحی خوبی برای بهبود عملکرد نویز فاز را به طراح می­دهد. ولی مشکل اصلی این مدل محاسبه توابع ISF و NMF است که هسته مدل است. گرچه سه روش در [۲۳] برای محاسبه ISF بیان شده است ولی روش دقیق و قابل اطمینان تزریق نویز جریان و مشاهده پاسخ فاز نوسان‌ساز­­­ است. برای محاسبه دقیق چند پریود نوسان بعد از تزریق نویز جریان باید شبیه سازی شود که نیازمند زمان شبیه­سازی طولانی است. این مشکلات در محاسبه ISF کاربرد این مدل در آنالیز نوسان‌ساز­­­ عملی را محدود می­ کند.

1. 1. منابع نویز در نوسان‌ساز LC

یک نوسان‌ساز­­­ LC ساده در شکل (۲-۴۵) نشان داده شده است. با توجه به المان­های تشکیل دهنده این ساختار و آنچه در بخش­های گذشته بیان شد، منابع نویز آن عبارتند از:

• • نویز حرارتی و فلیکر ترانزیستور­های زوج تفاضلیM₁ و M₂ (ترانزیستور­های سوئیچ)

• • نویز حرارتی و فلیکر ترانزیستور­ دنباله

• نویز حرارتی ناشی از تلفات تانک

{َیسْتَفْتُونَکَ فِی النِّسَاءِ قُلِ اللَّهُ یفْتِیکُمْ… }
در ارتباط بوده واز نظر مضمون با یکدیگر تناسب داشته ورهنمودها وقوانین گوناگون فراوانی را مطرح میکنند.^[۳۶۸]
همچنین در ذیل آیۀ{ لَهُ مُلْکُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ یحْیی وَ یمِیتُ وَ هُوَ عَلى‏ کُلِّ شَی‏ءٍ قَدِیر}ٌ^[۳۶۹] سورۀ مبارکۀ حدید معتقد است که، با این آیه، سیاق آیات حرکت جدیدی را شروع کرده‌است وآن کوچ در ملکوت آسمانها وزمین است والبته با آیۀ قبلی نیز بی ارتباط نیست، به‌این صورت که‌هر چه در آسمانها وزمین است به تسبیح وتقدیس خدا می‌پردازد، ودر آیۀ دوم خدارا معرفی می‌کند که: خدائیکه مالک آسمانها وزمین است، و هیچگونه شریک و انبازی درمالکیت وحاکمیت خود ندارد. تسبیح و تقدیسی که‌از سوی همه‌اشیاء جـهان میشود، تسبیح و تقدیس بنده برای مالک منحصر به فردی استکه زنده میگرداند و می‌میراند. حیات را می‌آفریند و مرگ را می‌آفریند. برای هر زندهای حیات را و ممات را مقدر می‌نـمـاید. دیگر چیزی جز قضا و قدر او وجود ندارد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

وی در ذیل آیۀ:
{ لَهُ مُلْکُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ إِلَى اللَّهِ تُرْجَعُ الْأُمُور}.^[۳۷۰]
این ارتباط را این گونه به تصویر می‌کشد که؛ روند قرآنی دیگر باره به مالکیت وحاکمیت آسمانها و زمین برمی‏گردد، ولی در جولانگاه دیگریکه جدای از جولانگاه نخستینی استکه قبلاً مطرح بوده‌است و بدان پرداخته‌است. در جـولانگاه نخستین، از مالکیت و حاکمیت خدا در جولانگاه زندهگرداندن و میراندن و قدرت مطلق سخن رفته بود. در اینجا از مالکیت وحاکمیت خدا در جـولانگاه برگشت همه کارها به خدا سـخن میرود. برگشت هـمه کارها به خدا با مالکیت و حاکمیت آسمانها و زمین پیوند دارد، و مکمّل حقیقت آن است. ^[۳۷۱]
گاهی نیز علت ارتباط آیات یک سوره را باهم در نحوۀ بیان محتوی آیه می‌داند، بطور مثال در ذیل آیات ۱۵۳ ـ ۱۳۶ سورۀ مبارکۀ انعام ابتداء اشاره به محتوی کلی این دسته ‌از آیات میکند، اینکه به مسأله قانون گذاری وفرمانروایی می‌پردازد ودال برسرشت این مسأله ( مسألۀ عقیدتی ) است و بیانگر جدی بودن این مسأله در آیین است، در ادامه به موضوعات آن اشاره می‌کند که عبارتند از مجموعه‌اندشه‌ها وگمانهای جاهلی پیرامون اعمالشان دربارۀ میوه‌ها و چهارپایان و…. و نحوۀ از بین بردن آنها توسط خدا، به نوع ارتباط این دسته ‌از آیات با آیات اولیۀ این سوره پرداخته و می‌نویسد، سپس جدال با دعوت ایشان به گواه ‌آوردن وکار را یکسره کردن خاتمه می‌دهد، درست بدانگونه که در آغاز سوره ( راجع به‌اصل اعتقاد از ایشان گواه وشاهد خواست ) با بکار بردن خود عبارات واصطلاحات و…. تا روشن کند که مسأله یکی است، مسألۀ شریک برای خدا ومسألۀ قانون گذاری بدون اجازۀ خدا.^[۳۷۲]
ارتباط بین آیات مجاور در یک سوره
یکی از انواع ارتباط و مناسب در قرآن، ارتباط آیات مجاور در یک سوره ‌است که در بحثهای گذشته به ‌آن اشاره کرده و نظرات مختلف را بررسی کردیم وگفتیم که:
مولف تفسیر المیزان از آنجایی که معتقد است ارتبا ط ما بین آیاتی است که در یک مرحله نازل شده‌است؛ یا بین آنها ارتباط روشنی وجود دارد^[۳۷۳] به‌این نوع تناسب اهمیت خاصی قائل است و علاوه بر این که‌این گونه‌ایات را در یک تقسیم بندی مستقل قرار داده، به تقسیم آنها نیز می‌پردازد در غیر این صورت برای برقرار کردن ارتباط هیچ گونه تلاشی نمی‌کند.
از جمله ذیل آیه ۱۰۰مائده آورده ‌است که: این آیه سیاقش نحوه‌ای است که گویا منفرد و غیر مرتبط به ما قبل و ما بعد خود نازل شده و گویا زحمت ارتباط دادن آن به ما قبل و ما بعدش زحمتی بی‌نتیجه ‌است.^[۳۷۴]
اما در بسیاری از موارد به‌این نوع ارتباط اشاره نموده و از همین رهگذر به تفسیر آیات پرداخته‌است. بطور مثال ذیل آیات ۲۴۴ تا ۲۵۲ سوره مبارکه بقره‌اورده‌است که: اتصال روشنی که در بین این آیات به چشم می‌خورد، و ارتباطی که میان مسأله قتال و مسأله ترغیب در قرض الحسنه و نیز ارتباطی که میان این دو مسأله با سرگذشت طالوت و جالوت است، این نکته را به ما می‌فهماند که‌این آیات یک باره نازل شده‌است و منظور از آن بیان دخالتی است که قتال در شوون حیات و پدید آوردن روحیه پیشرفت است که در حیات دینی و دنیائیش دارد، و اهل قتال را به سعادت حقیقتشان می‌رساند. و بعد از تبیین این ارتباط و تناسب به
تفسیر آیات می‌پردازد. ^[۳۷۵]
مفسر بزرگ المیزان هم چنین در ذیل آیات ۲۸ تا ۳۲ آل عمران، ضمن تأکید بر این اتصال و ارتباط آورده‌است که:
با در نظرداشتن بیانی که ما در آیات سابق داشتیم، و گفتیم: مقام آیات مقام تعرض حال اهل کتاب و مشرکین و تعریض برایشان است، آیات مورد بحث هم بی‌ربط با آن مطالب نیست، پس بین این آیات و آن آیات ارتباط هست. و بعد با کمک این ارتباط و اتصال این گونه نتیجه‌گیری می‌کند که: مرادر از کافرین در این آیات اعم از اهل کتاب و مشرکین است و….^[۳۷۶]
گاهی نیز علت ارتباط آیات مجاور در یک سوره بیان تفصیلی آیات قبلی است؛ بطور مثال علت ارتباط آیات ۲۶_ ۱۷ سورۀ مبارکۀ رعد با آیات قبل از خود تفصیل وتوضیح آن آیات است؛ ولی معتقد است که در آیات ۱۶_ ۷ حجت را علیه مشرکان تمام نمود وفرق میان حق و باطل و افراد آنرا مشخص کرد در این آیات به بیان تفصیلی فرق میان دو طریق ( حق و باطل ) وهم چنین فرق تفصیلی میان اهل حق و باطل و سرنوشت آنها پرداخته‌است. ^[۳۷۷] و گاهی نیز موضوع و مسأله‌ای خاص باعث ارتباط دو دسته‌از آیات در یک سوره می‌شود. بطور مثال مرحوم علامه (ره) ذیل آیات ۴۸ ـ ۹ سورۀ مبارکۀ طه خودش سؤال نموده که: آیات مورد بحث به چه وجهى متصل به ما قبل مى‏شود؟ در پاسخ می‌گوید وجه‌اتصالش این است که‌ایات ما قبل مساله توحید را خاطر نشان مى‏ساخت، وبا این تذکر آغاز مى‏شد که قرآن مشتمل است بر دعوت حق و تذکر کسانى که بترسند، و با مثل این آیه ختم مى‏شد که
{ اللَّهُ لا إِله‌الَّا هُوَ لَه‌الْأَسْماءُ الْحُسْنى‏}.
این آیات نیز با وحى توحید آغاز شده، و با همان وحى یعنى کلام موسى که گفت:
{ إِنَّما إِلهُکُمُ اللَّه‌الَّذِی لا إِله‌الَّا هُوَ…}
و نیز کلام دیگرش در باره ‌هلاک فرعون و طرد سامرى ختم مى‏شود.^[۳۷۸]
علامه &همانطور که گفتیم علت ارتباط را در بین آیات، به یکباره نازل شدن آنها می‌داند. اما گاهی نیز در بین مجموعه‌ای از آیات یک یا دوآیه را با آیات دیگر در ارتباط نمی‌داند. بطور مثال در ذیل آیات ۴۰ ـ ۳۰ سورۀ مبارکۀ انفال می‌نویسد: این آیات در سیاق آیات قبلى قرار دارد و با آنها متصل است، و غیر از آیه{ وَ إِذْ قالُوا اللَّهُمَّ إِنْ کانَ هذا هُوَ الْحَقَّ} ^[۳۷۹]و آیه‏اى که دنبال آن است مابقى آنها با آیات اول سوره ‌ارتباط و اتصال دارد، و اما آن دو آیه ظهور ارتباط و اتصالشان به پایه ظهور سایر آیات نمى‏رسد. وبعد از تفسیراین دو آیه و بررسی نظرات مفسران تأکید می‌کند که: پس، از همه مطالبى که گذشت ـ و خیلى هم طولانى بودـ به دست آمد که‌این دو آیه یعنى آیه{ وَ إِذْ قالُوا اللَّهُمَّ} تا آخر آیه بعدش با آیات سابقه و لاحقه‏اش که کلام در آنها علیه کفار قریش است در یک سیاق نیست، و خلاصه‌این دو آیه با آیات قبل و بعدش نازل نشده.^[۳۸۰]
سید قطب نیز به‌این موضوع اعتقاد داشته و بسیار اهمیت می‌دهد و این ارتباط را به دلیل عوامل مختلفی می‌داند بطور مثال موضوع سوره یکی از عوامل مهم چینش و ترتیب آیات است.^[۳۸۱]
و آیه یا آیاتی که در موضوع خاصی بوده در یک بخش مستقل آورده شده و نویسنده با ظرافت و دقت خاصی این ارتباط و انسجام آیه را با آیات قبل و بعد از خود معین نموده‌است.^[۳۸۲] به‌همین دلیل می‌توان این تفسیر را یک تفسیر مبتنی بر تناسب آیات معرفی کرد.
یکی از عناوینی که در تقسیم بندی آیات در فی ظلال دیده می‌شود عنوان «درس» است از این عنوان بیشتر وقتی استفاده می‌شود که میان آیات ارتباط وجود داشته باشد. بطور مثال سید قطب سوره بقره را به ۲۰ درس تقسیم می‌کند و هر درس را به صورت جداگانه‌ای مورد توجه قرار داده و موضوعات و اهداف آن را تبیین می‌کند.
در درس چهارم ذیل آیات ۷۵ تا ۱۰۳ می‌نویسد: این دسته‌از آیات با درس گذشته پیوند وثیقی دارد. درس گذشته قرآن کریم به یاد آوری نعمت های فراوانی که به بنی‌اسرائیل بخشیده بود پرداخته و از پیمان شکنی‌های آنان سخن گفت و در این روند گفتار رو به گروه مومنان می‌کند و از بنی اسرائیل برایشان سخن
می‌گوید تا مسلمانان را از کید و مکر آنان بر حذر دارد و سرنوشت بنی اسرائیل برای آنها روشن گردد.^[۳۸۳]
مفسّر فی ظلال در ذیل آیۀ ۳۶ نساء نیز این چنین می‌فرماید: این بخش با امر به پرستش خداوند یکتا و نهی از شریک ورزیدن بدو آغاز می‌شود، در ابتدای آن حرف عطف آمده‌است و چنین فرمان دادن و باز داشتن را با اوامر گذشته مذکور در درس پیشین ( آیات ۳۵ -۲۴ ) ربط می‌دهد اوامر ویژه‌ای که درباره خانواده صادر شده بود. ارتباط میان این موضوعات دال بر وحدت همگانی فراگیر موجود در این آیین است.^[۳۸۴]
سید قطب همین روش را در کل سوره بقره و در مجموع در تمام سور قرآنی در پیش می‌گیرد و آیات را به دسته‌ه ای مختلف دسته‌بندی می‌کند و موضوع هر سوره را به صورت دقیق معین می‌کند و پیوند آنرا با درس قبلی بیان می‌کند.^[۳۸۵]
انواع مناسبت میان آیات همجوار
گفتیم که در رابطه با تناسب و ارتباط بین آیات سه نظر کلی وجود دارد. عده‌ای منکر ارتباط آیاتند؛ عده‌ای ارتباط را فقط بین آیاتی که در یک مرحله نازل شده‌اند می‌دانند؛ و عده‌ای نیز اعتقاد به‌ارتباط بین تمامی‌آیات دارند.
اگر از گروه نخست بگذریم و همراه دو گروه دیگر شویم یک سؤال پیش می‌آید و آن اینکه بین آیات (چه ‌آنهایی که در یک مرحله نازل شده‌اند و چه تمامی‌آیات) چه نوع مناسبتی برقرار است ؟
باید بگوییم که چون روابط و مناسبات بین آیات همیشه آشکار و روشن نیست پاسخ دادن به ‌این سؤال نیز آسان نخواهد بود. اجمالا باید بگوییم که‌ارتباط یک آیه با قبل و بعد از خود دو حالت دارد:
الف) یا آشکار است؛ ب) یا غیر آشکار ^[۳۸۶]
و هر کدام از اینها اقسامی‌دارد که به بررسی آنها می‌پردازیم اما قبل از هر چیز باید متذکر شویم که در حالت اول ( آشکار بودن ارتباط بین آیات ) پیدا کردن نوع ارتباط آسانتر و اختلاف نظر بین دانشمندان علوم قرآنی کمتر است.که در حد توان مثالهای برای آن ذکر می‌کنیم اما حالت دوم است که کار یک مفسر را ارزشمند و بزرگ جلوه می‌دهد و بیشتر به‌ان خواهیم پرداخت و نظرات این دو مفسّر را نیز بررسی خواهیم
کرد.
الف) ارتباط و تناسب آشکار میان آیات
منظور از این نوع ارتباط این است که بخشی از کلام به گونه‌ای به بخش دیگر متعلق باشد که پیش از انضمام بخش دوم سخن ناتمام باشد. در چنین فرضی پیوند اجزای سخن آشکار است مانند ارتباط میان مسند و مسند الیه؛ که موارد مختلفی می‌تواند داشته باشد از جمله:
گاهی یک آیه برای آیه قبلی در حکم صفت است. بطور مثال آیه ۴ سوره لقمان:
{ الّذینَ یُقیمونَ الصَّلاه و یُوتُونَ الزَّکاه و هُم بِالآخِرَه‌هم یُوقِنون}^[۳۸۷]
گاهی یک آیه برای تاکید معنا و مفاهیم آیه قبل است. یا تاکیدی است برای عبارات قبلی همان آیه. بطور مثال مرحوم علامه‌ایه ۱۴۷ بقره را تاکیدی به بیان قبلی می‌داند ^[۳۸۸]
گاهی آیه برای تفسیر آیات و عبارات قبلی است و معنای آنرا توضیح داده و روشن می‌کند
بطور مثال در آیه: ۵۲ آل عمران که می‌فرماید:
{ قالَ الحَواریُون نَحنُ اَنصارُ الله‌امنّا بِالله }^[۳۸۹]
می‌نویسد: جمله{‌امنا بالله} به منزله تفسیری است برای جمله {نحن انصار الله}^[۳۹۰]
ودر ذیل آیۀ ۵۴ سورۀ مبارکۀ توبه می‌گوید: این آیه‌همان نپذیرفتن انفاق منافقین را به بیانى مفصل‏تر تعلیل مى‏کند و به عبارت دیگر به منزله شرح و توضیح فسق ایشان است، و در آن، کفر به خدا و رسول او، و کسالت وبى میلى در نماز خواندن، و کراهت در انفاق از ارکان نفاق آنان شمرده شده‌است‏.^[۳۹۱]

صاحب امضاء باید شخصا” برای ابطال گواهی خود به یکی از دفاتر ثبت نام گواهی الکترونیکی مراجعه نماید. دفاتر ثبت نام گواهی الکترونیکی، احراز هویت درخواست کننده ابطال گواهی را انجام می‌دهد. سپس از مرکز صدور گواهی الکترونیکی درخواست ابطال گواهی را می‌کند. مرکز صدور گواهی الکترونیکی باید در عرض ۲۴ ساعت پس از دریافت درخواست ابطال با قراردادن شماره سریال لیست گواهی‌های باطل شده، گواهی مورد نظر را باطل کند. در صورت ابطال گواهی صاحب امضاء، دفاتر ثبت نام گواهی الکترونیکی باید از طریق آدرس پست الکترونیکی یا تلفن صاحب امضاء را این امر را آگاه سازد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۳ مهلت ابطال

این دستورالعمل هیچ مهلتی برای ابطال قائل نشده است و مرکز صدور گواهی الکترونیکی، گواهی‌ها را به سرعت پس از دریافت صحیح؛ باطل می‌کنند.
همچنین صاحبان امضاء باید به محض تشخیص در خطر افشا قرار گرفتن کلید خصوصی خود، از دفاتر ثبت‌ نام گواهی الکترونیکی درخواست ابطال گواهی را بنمایند. ^[۲۰۸]
در صورت ابطال گواهی الکترونیکی دفتر ثبت گواهی الکترونیکی باید ابطال آن را به مراجع زیر اطلاع بدهد:

1. 1. کمیسیون گواهی الکترونیکی میانی بازرگانی

1. 1. مرکز دولتی صدور گواهی الکترونیکی ریشه

1. 1. دفاتر ثبت نام مربوطه

1. 1. صاحبان امضاء

1. 1. مراکز صدور گواهی خارجی و داخلی که به مرکز صدور گواهی الکترونیکی(از طریق توافق دوجانبه) اعتماد کرده‌اند.

فصل سوم:

ارتباط بین علامت تجاری و امضای الکترونیکی

دفاتر ثبت و اسناد و املاک راجع به اسناد الکترونیکی فقط گواهی امضاء اسناد‌الکترونیکی را تصدیق می‌کنند و راجع به انجام معامله و طرفین و محتوای اسناد الکترونیکی که در فضای مجازی صورت می‌گیرد هیچ دخالتی نمی‌کنند و فقط امضاء مندرج در اسناد را به نام اشخاص(حقیقی یا حقوقی)ثبت نموده و دارنده را مالک حق و حقوق آن امضاء و متعهد آن می‌دانند. یعنی این را تصدیق می‌کنند که این امضاء متعلق به چه کسی می‌باشد و حال با توجه به اینکه بعضی از ویژگی‌های اصلی امضاهای الکترونیکی و علامت تجاری(تمایز بخشی)مشابه می‌باشند و در بعضی از قراردادهای الکترونیکی هم اصل قرارداد و هم تحویل موضوع قرارداد از طریق اینترنت انجام شود مانند خدمات مشاوره‌ای، اطلاعات. از این رو ممکن است این تصور ایجاد شود که آیا اشخاص می‌توانند امضاء الکترونیکی خود را به عنوان علامت تجاری ثبت نمایند. در این صورت باید دید چه حقوق و تعهداتی برای امضاء کننده قرارداد ایجاد می‌شود. لذا در این فصل دو مبحث مطرح می‌گردد: در مبحث اول علامت تجاری مورد بررسی قرار می‌گیرد و در مبحث دوم نیز امضای الکترونیکی و ارتباط آن با علامت تجاری و در پایان به قراردادهای الکترونیکی که در آن‌ها امکان استفاده از امضای الکترونیکی به عنوان علامت تجاری وجود دارد، مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

مبحث اول: علامت تجاری و آثار آن

علامت تجاری اشکال و شیوه‌های متعددی دارد. و علامت تجاری را از جهات مختلفی قابل تقسیم می‌باشد، اما آنچه در اینجا مورد بحث است بیان علامت‌هایی است که بتوان آن را بجای امضاء نیز بکار برد. بنابراین بعضی از علائم تجاری مثل علائم صوتی از بحث ما خارج می‌باشند. از این رو، این مبحث در دو گفتار مطرح می‌شود. در گفتار اول خصوصیات علامت تجاری مطرح می‌شود و در گفتار دوم از کارکردهای علامت تجاری و حقوق دارنده علامت تجاری بصورت مختصر سخن خواهیم گفت.

گفتار اول: علامت تجاری و ویژگی‌های آن

الف ) تعاریف

علامت یعنی هر نشان قابل رؤیتی که بتواند کالا یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد.^[۲۰۹]
علامت تجاری از روزگاران قدیم دارای سابقه است. تقریبا” از حدود ۳۰۰۰ سال پیش صنعت‌کاران هندی در روی تولیدات خود امضای فردی خود را حک می‌کردند و آن‌ها را به کشورهای دیگر از قبیل ایران صادر می‌کردند.^[۲۱۰]
در اروپا از زمان قرون وسطی، نقش علامت یا نام تجاری تولیدکننده بر روی کالاها دیده می‌شد که سابقه‌ی حقوقی قوانین مدرن کامن لا در علائم تجاری، ریشه در آن علائم دارد. ^[۲۱۱]
اولین قانون درباره علائم تجاری به تاریخ ۲۳ ژوئن ۱۸۷۵ باز می‌گردد که حق انحصاری بهره‌گیری از آن‌ها را بدون ثبت پیش‌بینی نموده بود.
مقررات مربوط به علائم تجارتی در ایران، قدمتی بیش از هشتاد سال دارد. این مقررات، عمدتا” در قانون ثبت علایم و اختراعات مصوب سال ۱۳۱۰ و آیین‌نامه اصلاحی قانون علایم تجارتی و اختراعات مصوب سال ۱۳۳۷ تدوین شده است.^[۲۱۲]
علامت تجاری^[۲۱۳]و علامت صنعتی^[۲۱۴]اغلب مترادف استعمال شده و به انگلیسی«trade mark» نامیده می‌شود. علامت تجاری به مثابه یک اسم عام، برای معرفی کالاهای مختلف یک تجارتخانه به کار می‌رود، در صورتی که علامت صنعتی برای مشخص کردن نوعی از محصول به کار می‌رود.^[۲۱۵]
علامت تجاری، اغلب با کالا به کار می‌رود و نقش آن این است که منشأ تولید کالا را معرفی کند و یا مصرف‌کننده را آگاه سازد، کالایی که علامت خاصی را همراه دارد از کیفیت ویژه‌ای برخوردار است. معرفی همین مفاهیم، علامت تجاری را به سرمایه با ارزشی تبدیل می‌کند که شایسته حمایت است.^[۲۱۶]
علائم تجاری و صنعتی مهم‌ترین نشانه‌ی تمایز بخش میان کالاها و خدمات شرکت‌های مختلف است.^[۲۱۷]
علامت تجاری دارای تعاریف متشابهی است از جمله اینکه:
همچنانکه قبلا” بیان شد علامت تجارتی را باید یکی از حقوق مالکیت صنعتی دانست. این علامت نشانه آن است که صاحب یک فرآورده صنعتی محصول خود را با این علامت مشخص کرده است.^[۲۱۸]
علامت تجاری یک نشانه‌ای است که کالا و خدمات یک مؤسسه یا تولیدکننده را از کالا و خدمات هم‌صنفان و رقبا متمایز و جدا می‌سازد.^[۲۱۹]
علامت تجاری یک کلمه، عبارت، نشان، طرح یا ترکیبی از کلمات، عبارات، نقش‌ها یا طرح‌هاست که منشاء کالاها و خدمات یک شخص را از کالاها و خدمات یک فروشنده را از فروشندگان دیگر متمایز می‌سازد و نشانگر آن است که تمام کالاهایی که دارای علامت یکسان هستند دارای منشاء یکسان بوده و کیفیت یکسانی دارند.^[۲۲۰]
علامت تجاری عبارت است از نشانه‌هایی که برای معرفی کالاها و محصولات صنعتی و یا خدماتی از لحاظ کیفیت و ضمانت مرغوبیت جنس آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.^[۲۲۱] این علائم ممکن است اسامی مرکب شامل نقش، تصویر و کلمه بوده یا به صورت تفننی (فانتزی) مانند ادکلن، عقرب یا به صورت اسم منطقه و شهر(عسل سبلان اردبیل)و بالاخره به شکل علامت و ترسیمات برچسب اتیکیت و یا آهنگ مخصوص و غیره باشد.^[۲۲۲]
علامت تجارتی، تولیدی یا خدماتی از نظر حقوقی، عبارت از امتیازاتی است که برای صاحب علامت، حق انحصاری بهره‌برداری ایجاد کند و دارای ضمانت اجرای حقوقی و کیفری باشد.^[۲۲۳]
نقش اساسی علامت تجاری در جریان تجارت داخلی و بین‌المللی آن را به سرمایه با ارزش تبدیل کرده که برای حفظ و حمایت از آن و حقوق مالک آن، قوانین داخلی و معاهدات بین‌المللی متعددی تصویب شده است.^[۲۲۴]
ماده ۱ قانون ثبت علائم تجاری و اختراعات مصوب ۱۳۱۰ در تعریف علامت تجاری مقرر می‌دارد: علامت تجارتی عبارت از هر قسم علامتی است، اعم از نقش و لفاف و مهر و علامت و تصویر و غیره که برای امتیاز و تشخیص محصول صنعتی تجارتی یا فلاحتی اختیار می‌شود. ممکن است یک علامت تجارتی برای تشخیص امتیاز محصول جماعتی از زارعین یا ارباب صنعت و یا محصول یک شهر و یا یک ناحیه از مملکت اختیار شود.^[۲۲۵] از ماده فوق مستفاد می‌شود که نوع علامت جنبه حصری ندارد بلکه با توجه به ابتکار افراد عادی یا دانشمندان برای شناسایی محصولات واحدهای تولیدی، صنعتی یا خدماتی مانند حمل‌ و نقل زمینی، هوایی یا دریایی به صورت کلمات، حروف، ارقام، تصاویر و یا به صورت آهنگ نمایان می‌شود. این تعریف که علاوه بر قلمرو به ماهیت آن نیز اشاره کرده است، با آوردن کلمه غیر دیگر گونه‌های علائم تجاری و صنعتی، همچون علائم غیر مادی (چون صدا، بو و رایحه)را نیز شامل می‌شود.
در سطح بین‌المللی موافقت‌نامه تریپس در ماده ۱۵ به موضوعات قابل حمایت پرداخته و بیان نموده است که یک علامت تجاری جهت ثبت باید این توانایی را داشته باشد که یک کالا را از سایر کالاها و یا خدمات متمایز گرداند.
طبق ماده ۱۵این موافقت‌نامه«هر نوع علامتی در صورت متمایز بودن می‌تواند به عنوان علامت تجاری استعمال شود از جمله کلمات شامل اسامی مشخص، حروف، اعداد، عناصر تصویری و ترکیبی از رنگ‌ها و همین‌طور هرگونه ترکیبی از آن‌ها، علائم می‌باشند که واجد شرایط لازم برای ثبت به عنوان علامت تجاری خواهد بود. همچنین طبق بخش اخیر بند ۱ ماده مذکر اعضاء می‌توانند قابلیت مشاهده علامت از لحاظ بصری را به عنوان پیش شرطی برای ثبت مقرر نمایند». بنابراین همه‌ی اعضاء موظف به ثبت اصوات و بوها به عنوان علامت تجارتی نیستند و می‌توانند این نوع علائم را از تحت شمول حمایت خارج سازند. هر چند که امروزه تمایل بر این است که بتوان علائم دیگری را بجز علائم دیداری در فهرست علائم تجاری در‌آورند.

ب ) معیار علائم تجاری

علائم تجاری توسط یک توزیع کننده و تاجر روی کالاهایی قرار می‌گیرد که وی مسئولیت تجاری نمودن یا عرضه آن در بازار را برعهده دارد.^[۲۲۶]
علامت تجارتی نه تنها باید با سایر علائم تجارتی تمایز و تفاوت داشته باشد و با نوع و جنس کالا نیز ارتباط تنگاتنگ نشان دهد بلکه باید توأم با ابتکار و نوآوری ترسیم و تنظیم گردد و از اسامی عام وگمراه‌کننده در علامت استفاده نشود مثلا کلمه (شکر) را که عام و ویژه کالا و جنس خاص است نمی‌توان به عنوان علامت انتخاب نمود.
هدف از برگزیدن علامت تجاری دادن امکان تشخیص محصولات و یا خدمات یا موسسات به مشتریان می‌باشد.^[۲۲۷]
در سالهای اخیر پدیده اینترنت و تجارت الکترونیک موجب پیدایش علائم متمایز کننده همچون www.la Redoute.com که یک سایت اینترنتی برای فروش لباس است شده‌اند این علائم نیز به مشتری این امکان را می‌دهد تا یک شرکت را در سراسر دنیا شناسایی کند.^[۲۲۸]

ج)خصوصیات و ویژگی‌های علامت تجاری

به طور کلی و بر مبنای اصول حقوقی، علائم تجاری باید از خصوصیات زیر برخوردار باشد:
۱- تازگی داشته باشد و برای کالا یا خدماتی که از آن استفاده می‌شود جدید باشد.
۲ -ابتکاری بوده، وجه تمایز داشته باشد، یعنی نباید از اسامی عام باشد.
۳ –گمراه‌کننده نباشد، به این معنی که علامت نباید مشتری را از لحاظ کیفیت و منشاء علامت به اشتباه اندازد.
۴-قابل انتقال باشد.

۱-جدید بودن علامت تجارتی

نخستین خصیصه‌ای که یک علامت تجاری باید واجد آن باشد جدید بودن آن است منظور از جدید بودن این می‌باشد که علامت مورد استفاده بر روی محصول که برای ثبت ارائه می‌شود از حیث شکلی باید جدید بوده و سابقه ثبت و استعمال توسط دیگران را نداشته باشد. یعنی علامت تجارتی که تولیدکننده‌ی کالا بر روی محصول خود بکار می‌برد جنبه ابتکاری داشته و قبلا” بر روی آن نوع خاص از محصولات تولیدی به کار نرفته باشد. در علائم مرکب ممکن است در اجزا دو علامت مرکب از یک کلمه مشابه استفاده شده باشد و اجزای دیگر یکسان و مشابه نباشند به نحوی که جزء مشترک و مشابه دو علامت میان صاحبان آن‌ها موجبات اختلاف و دعوی را فراهم سازد.