۲/۳۰

۷/۴۹

۱۰/۰

۷۸۶

۴/۴۳

۵۲/۱

۶/۱

۳/۲۸

۱۱/۲

شکل۳-۱- نقشه منطقه ی مورد مطالعه
۳-۲- روش‌ها
۳-۲-۱- نمونه برداری
به منظور شناسایی و استخراج اسپور قارچ‌های میکوریزی همزیست با ریشه‌ی درخت زالزالک در منطقه مورد مطالعه در هر رویشگاه و طی اردیبهشت ماه در سال ۱۳۹۲ تعداد درختان سالم و شاداب با پراکنش مناسب در رویشگاه آبدانان و ایلام به صورت تصادفی، تعیین شد. در قسمت سایه انداز درخت، یک نمونه‌ی ترکیبی از خاک به همراه ریشه از عمق ۳۰-۰ سانتی‌متری (صدروی، ۱۳۸۵) تهیه گردید. همچنین عوامل فیزیوگرافی و مشخصه‌ های درخت شامل قطر و ارتفاع یادداشت گردید. جهت برداشت شیب منطقه و ارتفاع درخت از شیب سنج سونتو، جهت جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا از GPS استفاده گردید. نمونه‌های خاک جهت استخراج و شناسایی قارچ‌های همزیست، اندازه‌گیری فراوانی اسپور قارچ‌ها، درصد کلونزاسیون و نیز اندازه‌گیری عناصر غذایی نیتروژن، پتاسیم، فسفر، اسیدیته، شوری و بافت (درصد شن، سیلت و روش) به آزمایشگاه منتقل شد. نمونه‌های خاک در هوای آزاد خشک شده و سپس از آن‌ ها، جهت آنالیز عناصر، جداسازی و تعیین فراوانی اسپورها و اینوکلوم جهت تلقیح گیاه تله استفاده گردید.
۳-۲-۲- جداسازی اسپورها از خاک
به منظور استخراج قارچ‌ها از روش الک مرطوب و سانتریفیوژ کردن با ساکاروز استفاده شد Manimegalai et al., ۲۰۱۱)). به این منظور ۱۰۰ گرم خاک خشک را در یک لیتر آب حل کرده تا به حالت سوسپانسیون درآید. سپس ۱۰ ثانیه صبر کرده تا ذرات شن و خاک رسوب کرده و از سری الک‌های ۲۵، ۸۰ و ۴۰۰ مش را که به ترتیب روی هم قرار گرفته‌اند، عبور داده شد. ذرات درشت، مواد آلی و ریشه‌ها روی الک ۲۵ مش و ذرات خاک، اسپورهای بزرگ در پشت الک ۸۰ مش جمع‌ آوری شدند. این مواد در پتری نگهداری شدند تا بعداً مورد مطالعه قرار گیرند. در پشت الک۴۰۰ مش ذرات ریز خاک و اسپور قارچ‌های میکوریزی آربوسکولار جمع می‌شوند. این مواد در داخل فالکون مخصوص سانتریفیوژ (۵۰ میلی لیتر) ریخته و در مرحله اول به مدت ۵
دقیقه در ۴۰۰۰ دور سانتریفیوژ گردید. مایه رویی را برداشته و در یک ظرف جداگانه نگهداری شده و مجدداً محلول ساکاروز ۵۵ درصد (۵۵ گرم شکر در ۱۰۰ میلی لیتر آب) را به لوله های سانتریفیوژ اضافه کرده و ته نشین موجود را در محلول ساکاروز، به حالت سوسپانسیون درآورده و این بار به مدت ۲ دقیقه در ۲۰۰۰ دور در دقیقه سانتریفیوژ می‌شود. محلول رویی را به همراه مایع قبلی که از مرحله اول سانتریفیوژ به دست آمده بود، از کاغذ صافی مدرج عبور داده تا اسپورها پشت آن جمع شده و فراوانی آن‌ ها تعیین شود.
۳-۲-۳-کشت تله‌ای جهت تکثیر قارچ‌ها
کشت تله‌ای به منظور دست یابی به تعداد زیادی اسپور سالم، جهت شناسایی ضروری است. در این تحقیق از گیاه ذرت جهت انجام کشت تله‌ای استفاده شد (کریمان و همکاران، ۲۰۰۵). به این منظور ۱۰۰ گرم از خاک هر نمونه به همراه قطعات ریشه‌ای برداشته و با محیط پایه (۲:۱ خاک استریل، شن استریل) در گلدان‌های دو کیلویی مخلوط شد. سپس چهار عدد بذر ضدعفونی شده‌ی ذرت در هر گلدان کاشته شد. گلدان‌ها به مدت ۵ ماه در شرایط گلخانه‌ای در دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام نگه‌داری شد. گلدان‌ها سه بار در هفته آبیاری شدند و در پایان دوره نیز به مدت دو هفته آبیاری قطع شد. بعد از پایان دوره (۵ ماه)، گیاه را از سطح خاک بریده و از خاک گلدان جهت استخراج و شناسایی اسپورها استفاده گردید.
۳-۲-۴-رنگ‌آمیزی ریشه‌ها جهت بررسی همزیستی
جهت رنگ‌آمیزی ریشه‌ها از روش Phillips و Hayman(1970) استفاده شد. برای این منظور ابتدا، ریشه‌ها را به خوبی شسته و در قطعات یک سانتی‌متری برش داده شد. سپس آن‌ ها را در محلول پتاس ۱۰ درصد و در دمای ۸۵ درجه سانتی‌گراد در بنماری در حال جوش قرار داده شد (مدت ۱ ساعت برای ریشه زالزالک و ۴۵ دقیقه برای ریشه ذرت)، تا کاملاً شفاف شوند. زمان و دمای شفاف‌سازی بستگی به تیپ ریشه‌ی مورد نظر دارد، به طوری که ریشه‌های ظریف در دما کمتر و یا زمان کوتاه‌تری شفاف سازی شدند. بعد از این مرحله، ریشه‌ها را با آب مقطر به خوبی شسته تا پتاس از آن‌ ها خارج شود. در صورتی که ریشه ظریف و فاقد رنگریزه باشد، نیازی به عمل سفید کردن با محلول آب اکسیژنه نیست، در غیر این صورت بایستی عمل سفید کردن روی ریشه‌ها صورت گیرد، ریشه‌ها را برای مدت ۵-۳ دقیقه در محلول اسید کلریدریک ۱ درصد قرار داده شد. از آنجایی که اسید جهت رنگ آمیزی ضروری است، از این مرحله به بعد نباید ریشه‌ها را با آب شستشو داد. برای رنگ آمیزی، ریشه‌ها را در محلول ۵% درصد آنیلین بلو در لاکتوفنل قرار داده و به مدت ۴۵ دقیقه در بنماری در حال جوش قرار گرفت. سپس نسبت به رنگ بری ریشه‌ها توسط لاکتوفنل اقدام شد. بعد این مرحله، ریشه‌ها رنگ خود را از دست داده و اندام‌های قارچی به رنگ آبی قابل مشاهده هستند. در نهایت با بهره گرفتن از ^[۳۶]PVLG یا لاکتوفنل، اسلاید دائمی تهیه گردید.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۳-۲-۵- تهیه‌ی اسلاید دائمی از اسپورها
برای تهیه اسلاید دائمی به محلول PVLG و معرف ملزر نیاز است (میرزایی و همکاران، ۱۳۹۰). به منظور تهیه‌ی محلول PVLG، مقدار ۷/۱ گرم پلی وینیل الکل را در ۱۰ میلی‌لیتر آب مقطر حل کرده و به مدت یک ساعت در بن ماری در دمای ۸۰ درجه سانتیگراد قرار گرفت تا محلول همگن ایجاد شود. سپس ۱۰ میلی لیتر اسید لاکتیک و ۱۰ میلی لیتر گلیسیرین به آن اضافه شد. در این حالت چنانچه محلول یکنواخت نبود، مدت زمان بیشتری در بن ماری قرار می‌گیرد. برای تهیه‌ی معرف ملزر، ۱۰۰ گرم کلرال هیدرات، ۵/۱ گرم ید، ۵ گرم یدید پتاسیم و ۱۰۰ میلی لیتر آب مقطر را با همزن مغناطیسی مخلوط می‌شوند. اسپورهایی که در پشت کاغذ صافی جمع شده، با سوزن برداشته و روی اسلایدهایی که حاوی دو قطره محلول PVLG و ملزر با فاصله است، منتقل می‌شوند. حدود ۵ دقیقه صبر کرده تا اسپورها در محیط تثبیت شوند، سپس روی هر یک از قطره‌های محلول، یک لامل با زاویه ۴۵ درجه گذاشته شد. تا اسپورها به خوبی تثبیت شده و حباب‌های هوا خارج شوند. سپس اطراف یکی از لامل‌ها را لاک گرفته و روی لامل دیگری به آرامی فشار آورده تا اسپورها شکسته و لایه‌های آن به خوبی دیده شوند و در نهایت اطراف آن را نیز لاک گرفته تا بتوان آن‌ ها را برای همیشه نگه داشت. اسلایدها در آزمایشگاه گروه جنگل دانشگاه ایلام نگهداری می‌گردند.
۳-۲-۶- شناسایی قارچ‌های میکوریز آربوسکولار
شناسایی قارچ‌های میکوریز آربوسکولار به صورت کلاسیک، بر اساس مورفولوژی اسپور است. برای شناسایی در حد جنس و خانواده، نحوه اتصال ریسه به اسپور کافی است؛ اما جهت شناسایی در حد گونه، لازم است که دیواره‌های اسپور نیز به خوبی مورد بررسی قرار گیرند. در این تحقیق از ویژگی‌های زیر برای شناسایی اسپور قارچ‌ها استفاده شد:
الف- قطر اسپور ب- رنگ اسپور و رنگ لایه‌های اسپور پ- تعداد لایه‌های اسپور ت- ضخامت لایه‌های اسپور ج- تعداد لایه‌های ریسه ج- ضخامت لایه‌های ریسه ح- شکل ریسه.
جهت بررسی و اندازه‌گیری ویژگی‌های فوق از میکروسکوپ نوری استفاده شد. عکس‌ها با بهره گرفتن از دوربین دیجیتال مدل Canon گرفته شد. شناسایی گونه‌ها با بهره گرفتن از کلید شناسایی Schenck و Perez (1989) و سایت اینترنتی http://invam.caf.wvu.edu انجام گردید.
۳-۲-۷- آنالیز نمونه‌های خاک
۳-۲-۷-۱-عوامل فیزیکی
بافت خاک: دانه بندی خاک به روش هیدرومتری و به این روش درصد شن، رس و سیلت به دست آمد.
وزن مخصوص ظاهری: به روش کلوخه اندازه‌گیری شد و بر حسب گرم بر سانتیمتر مربع به دست آمد.
ضخامت لاشبرگ: در محل برداشت نمونه‌های خاک، ضخامت لاشبرگ با بهره گرفتن از خط‌کش تا دقت سانتیمتر اندازه‌گیری شد.
۳-۲-۷-۲- عوامل شیمیایی
شوری خاک: با بهره گرفتن از دستگاه هدایت الکتریکی‌سنج و به کار گیری مخلوط ۱:۵ خاک و آب مقطر، بر حسب واحد دسی‌زیمنت بر متر به دست آمد.
pH خاک: به وسیله دستگاه pH متر و به کارگیری مخلوط۵/۲: ۱خاک و آب مقطر محاسبه شد.
پتاسیم قابل جذب: با دستگاه Flame photometry اندازه گیری شد و بر حسب ppm)) محاسبه گردید.
فسفر:به روش اولسن و با بهره گرفتن از دستگاه اسپکت و براساس ppm)) محاسبه گردید.
ماده آلی: به روش Walkley-Black و بر اساس درصد، محاسبه گردید.
نیتروژن خاک: میزان نیتروژن خاک به روش کجدال اندازه گیری شد و بر حسب درصد برآورد شد.
۳-۲-۸- آنالیز داده‌ها
جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار SPSS.16 استفاده شد. بعد از بررسی نرمال بودن داده‌ها توسط آزمون‌های کولموگراف اسمیرنوف ، با بهره گرفتن از آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون دانکن فراوانی اسپورها در جهت‌های مختلف مقایسه گردید. به منظور مقایسه فراوانی اسپورها در دو رویشگاه مورد مطالعه از آنالیز تی غیرجفتی استفاده شد و از آنالیز پیرسون جهت بررسی همبستگی بین عوامل محیطی و فراوانی اسپورها استفاده گردید.
فصل چهارم:
(نتایج)
۴- نتایج
۴-۱-رنگ‌آمیزی ریشه‌های آلوده به میکوریزی
رنگ آمیزی ریشه‌های زالزالک و ذرت با روش Philips و Hayman (1970) همراه با کمی تغییرات انجام گرفت. پس از رنگ آمیزی، ساختارهای میکوریزی به رنگ آبی در ارتباط با ریشه‌های گیاه به وضوح دیده شدند. شکل(۴-۱) و (۴-۲).
شکل۴-۱- ریشه‌های آلوده به میکوریزی در گیاه زالزالک با بزرگنمایی(۴۰×)
شکل۴-۲- ریشه‌های آلوده به میکوریزی در گیاه ذرت با بزرگنمایی(۴۰×)
۴-۲- شناسایی قارچ‌های میکوریزی آربوسکولار

در گزارش سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۰ به نام “تجارت بین الملل بعد از بحران مالی” که در چهار بخش تنظیم شده است در بخش اول، از سیاست­های که در زمان بحران اتخاذ شده بیان شده است. این سیاست­ها شامل اعمال انواع تعرفه­های تجاری بر صادرات و واردات کالا و خدمات و همچنین اعمال استانداردهای مختلف برای محدود کردن صاردات و واردات است. در بخش دوم، از نقش دولت در تعیین قوانین و تعیین جایگاه کشور در تجارت جهانی بحث شده است. همچنین اثر آزاد سازی تجاری بین کشورها در انتقال اثرات بحران مالی به کشور­ها مهم شناخته شده است. در بخش سوم، از سازمان­های مختلف که به در تسهیل شرایط بحران در کشورها نقش داشتند نام برده شده است و نقش هر کدام از این سازمان­ها در سایر مناقظ جهان از جمله آسیا و آمریکا و اروپا بیان شده است. در بخش چهارم از قوانین و استانداردهای که این سازمان­ها خصوصا سازمان WTO , FTA در تنظیم روابط تجاری در طی بحران داشته اند نام برده شده است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

سانگ و لین (۲۰۱۰) در مقاله­ای با عنوان” اثرات بحران مالی و اقتصادی بر گردشگری آسیا” به بررسی اثرات بحران مالی بر حجم گردشگر ورودی و خروجی آسیا پرداخته­اند و برای این منظور با بهره گرفتن از الگوی رگرسیون توزیعی با وقفه، کشش تقاضا را بدست آورند. نتایج بررسی­ها نشان می­دهد که بحران مالی بر تمامی کشورها اثر منفی داشته و موجب کاهش گردشگری این کشورها شده است. همچنین در بررسی که برای خروج گردشگر از آسیا به ۱۲ مقصد برتر گردشگر صورت گرفت مشخص شد که بریتانیا با کاهش ۱/۳۷% بیشترین افت در ورود گردشگر را داشته است و همچنین کشورهای ایتالیا (۱۶%-)، فرانسه (۷/۱۵%-)، آمریکا (۹/۱۱-) به ترتیب بیشترین افت را پس از بریتانیا داشتند. به طور کلی بحران هم بر گردشگری داخلی و هم بر گردشگری بین المللی آسیا اثر منفی داشته است اما با توجه به پیش بینی­های صورت گرفته تقاضای گردشگری در سال ۲۰۱۰ به مقدار زیادی بازسازی و تجدید می شود.
هنافیا^[۴۵](۲۰۱۰), در مقاله­”تجارت دوجانبه و تقاضای گردشگری”فاکتورهای موثر بر تقاضای گردشگری را معرفی می­ کند, فاکتورها اصلی شامل: جمعیت، درآمد، هزینه گردشگری، فاصله­ی جغرافیایی و غیره بیان شده است. همچنین صنعت گردشگری در رابطه مستقیم با تجارت بیان شده است و افزایش در تجارت خدمات و گرشگری را مکمل یکدیگر ذکر شده است. بررسی­های صورت گرفته از طریق الگوی جاذبه تجاری است.
ریچی^[۴۶] و همکاران (۲۰۰۹) در مقاله­ای با عنوان ” اثرات رکود جهانی و بحران اقتصادی بر گردشگری: آمریکای شمالی” به بررسی اثر رکود اقتصادی و بحران اقتصادی بر گردشگری در سه کشور کانادا، مکزیک و ایالات متحده آمریکا پرداخته­اند. به این منظور روند ورود و خروج گردشگر و نرخ رشد این صنعت برای هر سه کشور به تفکیک بیان شده است سپس اثراتی که بحران اقتصادی بر اشتغال این کشورها داشته هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیر مستقیم بررسی شده است. فاکتور دیگری که برای مقایسه شرایط قبل و بعد از بحران اقتصادی در این مقاله در نظر گرفته شده است هزینه­ های گردشگری و سفر است که مجموع این عوامل این نتیجه را می­دهد که شرایط جغرافیایی و سیاسی در کشورهای مکزیک و ایالات آمریکا باعث اثر پذیری بیشتر این کشورها از بحران شده است به گونه ­ای که اگر تنها بحران پولی وجود داشت کاهش کمتری در حجم ورود و خروج گردشگر و درآمدهای ناشی از آن به وجود می­آمد. از طرفی کانادا به علت شرایط اقتصادی که دارد جهشی در بهبود و تجدید صنعت گردشگری در سال ۲۰۱۰ خواهد داشت.
صندوق بین المللی پول (۲۰۰۸) در گذارشی با عنوان “اثرات بحران مالی جهانی بر کشورهای با درآمد پایین” ابعاد مختلف این بحران را مورد بررسی قرار داده و کانال­هایی را که کشورهای کم درآمد ممکن است از طریق آن­ها از بحران مالی متاثر شوند، مورد بررسی قرار داده. در این بررسی اشاره شده است که به علت ادغام پایین بازارهای مالی این کشورها با بازارهای مالی جهانی سرایط مستقیم رکود بخش مالی در این کشورها صورت نخواهد گرفت اما رکود اقتصادی در کشورهای توسعه یافته از طریق کاهش قیمت کالاهای صادراتی این کشورها، کاهش کمک­های جهانی، کاهش سرمایه ­گذاری مستقیم خارجی و غیره آسیب­های جدی به این کشورها وارد خواهد ساخت. همچنین در این بررسی به کاهش قیمت کالاهای وارداتی و اثر مثبت آن نیز اشاره شده است.
در گذارش دیگری توسط صندوق بین المللی پول ( ۲۰۰۸)، اثرات بحران مالی جهانی بر منطقه آفریقا مورد بررسی قرار گرفته است در این گذارش با اشاره به ساختار اقتصادی این کشورها، کانال اثرگذاری بحران بر اقتصاد این منطقه مورد بررسی قرار گرفته است.
موسسه مطالعاتی جنوب شرق آسیا (۲۰۰۸) اثرات بحران مالی بر کشورهای جنوب شرق آسیا را مورد بررسی قراد داده است. این گزارش نیز کانال­های ارتباطی بحران مالی جهانی با کشورهای مورد مطالعه را مورد مطالعه قرار داده است.
بابریکا^[۴۷](۲۰۰۷), در مقاله خود تحت عنوان “ارزیابی رقابت بین الملل در تجارت خدمات گرشگری” گردشگری را به عنوان تنها فعالیت خدماتی که برای تمام ملت­ها فرصت تجارت را ایجاد می کند, معرفی کرده است و بیان می­ کند گردشگری فاکتوری است که مزایای آن به طور نامتوازن توزیع می شود, که البته این امر به میزان کارایی هر کشور در تجارت جهانی بستگی دارد.
والش^[۴۸] (۲۰۰۶)، در مقاله تحت عنوان “تجارت خدمات: بدست آوردن مدل جاذبه برای تخمین تجارت خدمات”، مدل جاذبه را برای تجارت خدمات و تجارت زیر بخش های خدمات از جمله گردشگری، حمل و نقل، تجارت الکترونیک و سایر، به صورت متمایز ذکر کرده است.
کیمیورا و لی (۲۰۰۴), در مقاله ی خود تحت عنوان “الگوی جاذبه در تجارت خدمات بین الملل” رابطه­ تجارت خدمات را با عوامل موثر بر آن با بهره گرفتن از الگوی جاذبه ساده بررسی کرده است. در این مقاله به تاثیر بیشتر تجارت خدمات بر اقتصاد جهانی نسبت به تجارت کالا اشاره شده است. همچنین رشد تجارت کالا را مستلزم رشد تجارت خدمات بیان می­ کند.
زیهوری ما و لئونارد چنگ^[۴۹](۲۰۰۳)، در مقاله­ای با عنوان “اثرات بحران مالی بر تجارت جهانی” اثرات بحران مالی را بر ۵۲ کشور مورد بررسی قرار دادند. در این مقاله اثر بحران به دو بخش، اثر بحران پولی و اثر بحران بانکی تقسیم شده است. نویسندگان معتقدند که اثر هر یک از این بخش­ها متفاوت است و این تفاوت ناشی از تفاوت رابطه ای است که بین هر یک از انواع بحران­ها با تجارت وجود دارد. آن­ها بررسی اثرات بحران بر تجارت را در دو دوره زمانی ۱۹۹۰-۱۹۸ و ۱۹۹۸-۱۹۹۱ را انجام داده اند.
نویسندگان رابطه تجارت و بحران بانکی را بیشتر ناشی از اعتبارات بانکی می دانند. با وقوع بحران بانکی و شرایط رکود اقتصادی و کاهش اعتبارات بازرگانی و تجاری با توجه به این واقعیت که بخش بزرگی از تامین مالی تجارت­های خارجی از طریق اعتبارات کوتاه مدت مالی و موسسات مالی صورت می گیرد؛ وجود بحران بانکی موجب سخت شدن شرایط تجارت و در پی آن کاهش تجارت خارجی می­ شود. همچنین بحران پولی که از طریق تغییرات نرخ ارز به طور مستقیم و شدید بر تجارت خارجی اثر می­گذارد و همین تفاوت در ارتباط این دو نوع بحران باعث ایجاد اثرات متفاوت بر تجارت می­باشد.
در این مقاله با بهره گرفتن از الگوی جاذبه رابطه بحران بانکی و بحران پولی با تجارت خدمات مورد بررسی قرار گرفته است. تنایج کلی بدست آمده توسط نویسندگان نشان می­دهد که در طی بحران بانکی، صادرات افزایش یافته ولی پس از بحران کاهش داشته است. همچنین در طی بحران پولی (ارزی) صادرات و واردات کاهش داشته است ولی بعد از بحران تغییرات صادرات و واردات وابسته به منبع شوک مالی است. نتایج نشان می دهد که بعد از بحران پولی صادرات برای دوره زمانی ۱۹۹۱-۱۹۹۸ بیشتر از دوره زمانی ۱۹۹۸-۱۹۹۱ افزایش داشته است.
برنانک^[۵۰](۱۹۸۳) در مقاله­ای با عنوان “اثرات واقعی بحران مالی به تحلیل و برآورد آثار بحران مالی بر بخش واقعی اقتصادها “، قبل از بحران سال ۱۹۹۷ در شرق آسیا پرداخته است. در این مقاله، آثار بحران مالی دهه۱۹۳۰ آمریکا، در روند تولید کل اقتصاد طی آن دوره، آزمون شده است. به اعتقاد وی، تخریب مالی سال­های (۱۹۳۰-۱۹۳۳) در آمریکا، باعث کاهش کارایی تخصیص اعتبار، و در نتیجه هزینه بالاتر و کاهش عرضه وجوه اعتباری شده بود که در آخر، این امر باعث تخریب تقاضای کل گردید.
۲-۷- خلاصه و نتیجه گیری:
در این فصل، ابتدا به بیان مفهوم خدمات و تجارت آن پرداخته شده است و صنعت گردشگری را به عنوان یکی از مهم­ترین زیرشاخه­های خدمات معرفی شده است. چرا که گردشگری حدود۶% صادرات کالا و خدمات، معادل ۳/۱ تریلیون و حدود ۹% تولید ناخالص ملی در کل جهان را شامل می­ شود و همچنین این شاخه از خدمات هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیر مستقیم پتانسیل اشتغال­زایی زیادی دارد.
در ادامه به بحث بحران مالی و انواع آن که شامل بحران بانکی و پولی می­ شود و اثر هر یک بر تجارت خدمات به خصوص گردشگری پرداخته شده است. همچنین نمونه­های از اثرات بحران در صنعت گردشگری به صورت آماری و مقایسه ای ارائه شده است. سپس روند بازگشت تجارت خدمات و گردشگری بین الملل به سطح پیش از بحران مالی بیان شده است.
در قسمت آخر این فصل به بررسی مطالعات خارجی و داخلی صورت گرفته در این زمینه پرداخته شده است. این فصل با خلاصه و جمع بندی پایان می یابد.
فصل سوم:
روش پژوهش
مقدمه:
در فصل حاضر مباحث مربوط به ارائه الگوی نهایی و روش پژوهش مطرح شده است. برای نیل به این هدف پژوهش بایستی از الگویی استفاده شود که قابلیت آزمون اثرگذاری بحران مالی ۲۰۰۸ بر تجارت دوجانبه خدمات گردشگری و کل خدمات را داشته باشد؛ که در دو بخش مجزا مورد بحث قرار گرفته است.
در قسمت اول با توجه به هدف مطالعه که بررسی تجارت دوجانبه است؛ مبانی تئوریکی و پشتوانه­های علمی الگوی جاذبه ارائه شده است. سپس الگوی مورد استفاده در این مطالعه استخراج گردیده است. در قسمت دوم این فصل، متغیرهای الگو معرفی و توصیف می­شوند. سپس به روش تخمین الگو اشاره می­ شود و ویژگی­های و کاربردهای الگو معرفی و توضیح داده می­ شود. در ادامه این بخش جامعه آماری و مورد مطالعاتی این پژوهش مشخص شده است. این فصل با خلاصه و جمع­بندی پایان می­پذیرد.
۳-۱- ارائه الگو
۳-۱-۱- الگوی جاذبه تجاری
برآورد پتانسیل تجاری بین دو کشور در یک الگو جاذبه تجاری با بهره گرفتن از عواملی که می ­تواند تعیین کننده آن باشند صورت می­گیرد. این عوامل شامل ویژگی­های اقتصادی دو کشور هستند که برای تجارت بین دو کشور وجود دارند. در واقع، در چارچوب این الگو می­توان موانع و تشویق­های موجود را به صورت متغیر کمی و یا کیفی که در بازارهای خاص و قابل قبول کمی شده ­اند وارد الگو کرده و تاثیر آن را بر تجارت دوجانبه بررسی نمود (طیبی و آذربایجانی،۱۳۸۰).
تئوری جاذبه برای اولین بار در ابتدای دهه ی۱۸۶۰ میلادی توسط اچ کری^[۵۱]در مطالعه رفتار انسانی و علوم اجتماعی به کار رفت (وال^[۵۲]، ۲۰۰۰). مهم‌ترین استفاده الگوی جاذبه در تجارت بین المللی است که برای بررسی پتانسیل تجاری بین دو کشور استفاده می‌شود. الگوی جاذبه، اولین بار برای توضیح جریان­های تجاری دو جانبه در سال ۱۹۶۲ میلادی توسط تین برگن^[۵۳] و پویهونن^[۵۴] مورد استفاده قرار گرفت. از آن پس الگوی جاذبه به یک ابزار عمومی در زمینه­ مطالعات تجارت بین الملل تبدیل شد و بطور موفقیت آمیزی برای جریان­های انواع گوناگون مهاجرت، سرمایه ­گذاری مستقیم خارجی و خصوصا جریان­های تجاری بکار برده شد. شکل اولیه‌ی الگوی جاذبه­ای که توسط تین برگن استفاده شد با پیروی از قانون جاذبه نیوتن، این مطلب را در خود دارد که جریان تجاری بین کشورها، با وزن اقتصادی کشورها (تولید ناخاص داخلی)، رابطه‌ی مستقیم و با مسافت‌ آن­ها از همدیگر رابطه‌ی عکس دارد. در طی زمان عوامل دیگری نیز وارد الگو شد که از جمله این عوامل می­توان به ویژگی­های اقتصادی دو کشور و موانع و مسیرهای مناسبی که برای تجارت بین دو یا چند کشور وجود دارد نام برد. به عبارت دیگر الگوی جاذبه تجارت بوسیله ترکیبی از متغیرهای کلان اقتصادی دو کشور که شریک تجاری یکدیگر هستند را توضیح می­دهد.
به اعتقاد هوملز^[۵۵] (۱۹۹۸) عامل تعیین کننده اصلی در تجارت دوجانبه، هزینه­ های تجارت است که از طریق ترکیب تعرفه­ها و موانع غیر تعرفه­ای و فاصله بین دو کشور قابل تعریف است. از آنجایی که موانع تعرفه­ای، قیمت­های بازار و در نتیجه الگوی تولید و مصرف را تحت تاثیر قرار می­ دهند، لذا به کار بردن متغیر­های کلان وابسته به GDP در معادلات برآورد واردات یک کشور، موجب تورش در تخمین­ها می­گردد (احمدزاده، ۱۳۸۴).
لذا در معادلات جاذبه تجاری نیز در کنار متغیرهای کل اقتصاد نظیرGDP و درآمد سرانه، از متغیرهای مرتبط با هزینه­ های تجاری نظیر تعرفه، فاصله بین دو کشور، ترتیبات تجاری دوجانبه و عوامل اجتماعی نظیر زبان و مذهب مشترک استفاده می­ شود.
این الگو ابزاری تجربی است که به طور گسترده در تجارت بین الملل برای توضیح جریان­های تجاری دوجانبه به کار می­رود. علاوه بر این در موارد دیگری نیز کاربرد دارد که از آن جمله می­توان به تحلیل­های مهاجرت منطقه­ای و بین الملل، ترافیک جاده­ای و سایر موضوعات دیگر اشاره نمود. بنا به گفته ایخن­گری و ایروین^[۵۶](۱۹۹۶) الگوی جاذبه یک چارچوب استاندارد جهت توضیح الگوی تجارت است و این جهت ابزار مناسبی برای بررسی جریان­های تجاری بین دو یا چند کشور است که توضیح جریان­های تجاری دو جانبه جهت یکپارچه­سازی و همگرایی اقتصادی- منطقه­ای را فراهم می­آورد و امکان برآورد پتانسیل تجاری را بر اساس عوامل تعیین کننده ­ای مانند اندازه اقتصاد، صادرات، واردات، فاصله و سایر عوامل توضیح می­دهد.
البته به این الگو انتقاداتی نیز وارد است که برای مثال بیکر (۱۹۷۸) معتقد است، این الگو فاقد مبانی نظری کافی است و تلاش برای ارتباط این الگو تجربی با یک چارچوب تئوریک مشکوک است و دیگر این­که الگو جاذبه اثرات جانشینی را در تجارت بین الملل نشان نمی­دهد و در نتیجه از نشان دادن اثرات انحراف و ایجاد تجارت چشم پوشی می‌کند. با این حال کلیه منتقدین و استفاده کنندگان از الگو جاذبه معتقدند که الگو ساده است و همین سادگی نقطه قوت اصلی آن محسوب می‌شود. زیرا با تعداد محدودی متغیر سروکار دارد و این کار محاسبه را آسان­تر و مسئله داده‌ها را کنترل پذیرتر می‌کند. ماتیاس و هریس^[۵۷] (۱۹۹۸) معتقدند گرچه الگو‌های جاذبه فاقد پایه تئوریکی قوی هستند ولی در مطالعات تجربی به خصوص در زمینه پیش بینی جریان‌های تجاری نقش خوبی را ایفا کرده‌اند (اکبری دهباغی، ۱۳۸۵).
در شکل ابتدایی الگوی جاذبه، جریان تجاری از کشورi به کشور j به وسیله اندازه اقتصادی کشورهای صادر کننده و وارد کننده و فاصله جغرافیایی بین آن­ها توضیح داده می شود، که شکل کلی آن به صورت زیر است.
(۳-۱)
به صورتی که جریان­های تجاری دو جانبه تابعی مستقیم از اندازه اقتصادی دو کشور ( و تابعی معکوسی از فاصله مورد نظر است. این معادله به صورت حاصل ضرب بوده که در فرم زیر نشان داده می­ شود. الگو شباهت زیادی با قانون جاذبه نیوتن دارد که نیروی جاذبه را تابعی مستقیم از اندازه نیروی دو جسم و تابعی معکوس از فاصله بین آن­ها () در نظر می­گیرد.

(۳-۲)
امروزه تعداد زیادی کاربردهای تجربی در ادبیات بین­الملل وجود دارد که به بهبود عملکرد الگوی جاذبه کمک بسیاری نموده است. این مطالعات به دو گونه معرفی شده اند. در الگوی استوکاستیک نوع اول، حجم صادرات بین دو کشورi وj به عنوان تابعی از درآمد، جمعیت، فاصله جغرافیایی بین آن­ها و تعدادی متغیرهای مجازی است که می ­تواند بیان کننده متغیرهای مختلف از جمله مجاورت، متعلق بودن یا نبودن به ترتیبات تجاری بخصوص، مشابهت­های فرهنگی و سایر متغیر­ها باشد. این فرم به صورت زیر می­باشد:
(۳-۳)

که در آن معرف جزء اخلال است و ضریب متغیرهای مجازی نشان می­ دهند که مقدار متغیر مربوطه چه مقدار از سطح مورد انتظار بالاتر یا پایین­تر باشد. Yi و Yj نشان دهنده تولید ناخالص ملی کشورهای i و j ، N جمعیت کشورهای i و j، D فاصله جغرافیای بین دو کشور و A مجموعه ­ای از متغیرهاست که بر متغیر وابسته X اثرگذار است.
در الگوی استوکاستیک نوع دوم، درآمد سرانه دو کشور جانشین جمعیت شده است. شکل کلی این الگو به صورت زیر است:
(۳-۴)
الگوی اول زمانی بکار می­رود که از الگوی جاذبه برای تخمین صادرات کل به کار می­رود در حالی که الگوی دوم اغلب برای تخمین صادرات دو طرفه در مورد محصولات خاصی استفاده می شود (زارزوسو و لهمن^[۵۸]،۲۰۰۰). از آنجا که در این الگو­ها فرض می شود عرض از مبداء برای همه شریک­های تجاری همگن و یکسان است در مرحله تخمین دچار نوعی اریبی می­شوند. به عبارت دیگر واحدهای انفرادی ممکن است از نظر ویژگی­های تاریخی، فرهنگی، قومی، سیاسی دارای اختلاف بسیاری با یکدیگر باشند.
در الگوی جاذبه نیز عوامل فرهنگی، تاریخی، سیاسی و جغرافیایی زیادی وجود دارند که سطح تجارت را تحت تاثیر قرار داده و با متغیر­های اصلی جاذبه GDP ,N ,D همبستگی دارند. اگر چه مطالعات قبلی در حد گسترده­ای تلاش نموده اند تا ناهمگنی بین کشورها را از طریق منظور نمودن متغیرهای متعددی کنترل کنند، اما چون کمی نمودن عوامل مذکور غالبا مشکل به نظر می­رسد، همچنان اثر ناهمگنی بین واحدهای انفرادی و کشورهای شریک به صورت دو به دو وجود دارد (احمدزاده، ۱۳۸۴).
این مشکل در روش­های داده ­های مقطعی و ترکیبی که از لحاظ کردن این ناهمگنی بین کشورها ناتوان است؛ بیشتر به چشم می­خورد. یکی از راه­های غلبه بر این ناهمگنی و کنترل آن استفاده از روش­های داده ­های تابلویی است که طی فرایند آن برای هر یک از کشورهای شریک عرض از مبداء مشخصی در نظر گرفته می شود.

حسرت خوردن از مواردی است که زندگی را برای انسان تلخ می گرداند هر چند که وی از تنعمات و رفاه برخودار باشد لذا انسان حسود که دچار حسرت و اندوه زیاد می شود از زندگی خود احساس لذت نمی کند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

1. 1. انسان حسود «تنها» و از داشتن دوست محروم است. حضرت علی(علیه السلام) فرمودند: «الحَسودُ لاخُلَّۀَ لَه»^[۳۵۲] «حسود دوستی ندارد.»

مرحوم آقا جمال خوانساری در شرح غررالحکم ذیل این حدیث چنین می گوید :«حسود دوستى نباشد از براى او، زیرا که با هر که کمال دوستى داشته باشد چون نعمتى به او برسد رشک برد بر او و سعى کند در زوال آن، یا خواهد که زائل شود هر چند سعى در آن نکند و بر هر تقدیر این منافى دوستى است. پس بر دوستى حسود اعتماد نباید کرد.»^[۳۵۳]
با توجه به اینکه انسان موجودی اجتماعی است ونیاز به روابط اجتماعی با اطرافیان خود و من جمله دوستان دارد در صورتی که نتواند این نیاز را ارضا کند با توجه به کلام شریف امام علیه السلام احساس شکستی دردناک خواهد کرد.

1. 1. حسد مایه خواری و تحقیر است. حضرت علی(علیه السلام) می فرمایند: «الْحَسَدُ دَأْبُ السُّفَّلِ وَ أَعْدَاءُ الدُّوَل‏»^[۳۵۴] « حسد شیوه آدم فرومایه پست مرتبه و طریقه دشمنان دولتهاست‏.»

این حدیث شریف می فرماید که حسد شیوه انسان های فرومایه است و می توان این چنین هم نتیجه بگیریم که شخص حسود خوار می شود و این از اثرات آن می باشد.
۴-۵. مفاسد ریا
با بررسی روایات معصومین علیهم السلام می توان برخی از مفاسد دنیوی ریا را اینگونه برشمرد:

1. 1. رسیدن به شقاوت و بازماندن از رستگاری و نجات، از مفاسد ریا است. شخصی از رسول خدا صلى الله علیه و آله پرسید نجات در چیست؟ پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله فرمودند: « أن لا یَعمَلَ العَبدُ بطاعَهِ اللّه ِ یُریدُ بها الناسَ»^[۳۵۵] «[نجات] در این است که بنده طاعت خدا را به خاطر مردم انجام ندهد.»

1. 1. از مفاسد ریا این است که دعای فرد ریا کارمستجاب نمی شود. امام صاق علیه السلام از جدشان نقل می کند: « سَیَأْتِی عَلَى النَّاسِ زَمَانٌ تَخْبُثُ فِیهِ سَرَائِرُهُمْ وَ تَحْسُنُ فِیهِ عَلَانِیَتُهُمْ طَمَعاً فِی الدُّنْیَا لَا یُرِیدُونَ بِهِ مَا عِنْدَ رَبِّهِمْ یَکُونُ دِینُهُمْ رِیَاءً لَا یُخَالِطُهُمْ خَوْفٌ یَعُمُّهُمُ اللَّهُ بِعِقَابٍ فَیَدْعُونَهُ دُعَاءَ الْغَرِیقِ فَلَا یَسْتَجِیبُ لَهُمْ »^[۳۵۶] «زمانی بر مردم فرا می رسد که باطن آن ها آلوده وظاهرشان زیباست و این به خاطر طمع در دنیا می باشد هرگز آنچه را نزد پروردگارشان است اراده نمی کنند. دین آن ها ریا ست و خوف خدا در قلبشان نیست خداوند مجازاتی فراگیر بر آن ها می فرستد و آن ها هم چون غریق او را می خوانند ولی دعایشان مستجاب نمی شود.»

1. 1. از نتایج ریای در اعمال این است که اندکی شرک موجب می شود این عمل مورد قبول در گاه حق واقع نشود. چنانکه رسول خدا صلى الله علیه و آله می فرمایند : « إِنَّ الْمَلَکَ لَیَصْعَدُ بِعَمَلِ الْعَبْدِ مُبْتَهِجاً بِهِ فَإِذَا صَعِدَ بِحَسَنَاتِهِ یَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ اجْعَلُوهَا فِی سِجِّینٍ إِنَّهُ لَیْسَ إِیَّایَ أَرَادَ بِهَا »^[۳۵۷] «همانا فرشته با خوشحالى عمل بنده را بالا مى برد و چون کارهاى نیکش را بالا برد ، خداوند عزّ و جلّ مى فرماید : آنها را در سجّین گذارید ؛ این کارها براى من انجام نشده است.

این قبول نشدن اعمال در واقع سبب می شود تأثیرات و نتایج مفید این اعمال (که اعم از ثمرات دنیوی و اخروی است ) به شخص نرسد.

۴-۶. مفاسد کبر

1. 1. از مفاسدکبر این است که فرد متکبر منزوی و تنها می شود و هیچ فردی حاضر نیست زیر بار فرد متکبر برود. حضرت علی علیه السلام فرمودند:«لَیسَ لِلمُتکبِّرِ صَدیقٌ»^[۳۵۸] «برای متکبر دوستی باقی نمی ماند.»

1. 1. خواری و ذلت از دیگر مفاسد تکبر می باشد. امام علی علیه السلام می فرمایند: «مَنْ تَکَبَّرَ عَلَى النَّاسِ ذَل^[۳۵۹]» «کسی که فخرفروشی کند ذلیل می شود.» در کلام دیگری از ایشان چنین داریم: « تکبر الدنی یدعو إلى إهانته‏»^[۳۶۰] «تکبر ورزیدن انسان پست‏مرتبه منجر به خوار شدن او می شود.»

1. 1. تکبر باعث می شود که انسان امکانات و موفقیت در زندگی را از دست بدهد .چون انسان موجودی است اجتماعی و برای موفقیت نیاز به همکاری تعبیر دارد اما کسانیکه متکبر هستند چون اطرافیان خود را از دست می دهند و تنها می شوند شکست می خورند و موفقیت خود را از دست می دهند .حضرت علی علیه السلام فرمودند: «بِکَثْرَهِ التَّکَبُّرِ یَکُونُ التَّلَف» «فزونی تکبر مایه اتلاف اسباب موفقیت است.» مرحوم آقا جمال خوانساری این حدیث را چنین ترجمه کرده اند :« بسبب بسیارى تکبر می باشد تلف یعنى تلف آخرت بلکه دنیا نیز»^[۳۶۱] و می بینیم که حضرت علی علیه السلام صریحاً کبر را عامل به شکست دنیوی می دانند

1. 1. تکبر موجب می شود که پستی و بدی ها و رذایل دیگر شخص آشکار گردد و خود همین موجبات ناراحتی وی را در پی دار. امیرالمؤمنین علیه السلام: « التَّکَبُّرُ یُظْهِرُ الرَّذِیلَه»^[۳۶۲] «تکبر کردن فرومایگی شخص را آشکار می کند.»

1. 1. انسان همیشه در پی صلح و آرامش است و از مواردی که آن را ملاک موفقیت می داند همین است اما تکبر دشمنی در پی دارد، چنانکه حضرت علی عیه السلام می فرمایند: « بِالتَّکَبُّرِ یَکُونُ الْمَقْت‏»^[۳۶۳] «به سبب تکبر دشمنی می باشد.» همچنین ایشان در کلامی دیگر می فرمایند:« مَا اجْتُلِبَ الْمَقْتُ بِمِثْلِ الْکِبْر»^[۳۶۴] «دشمنی، به چیزی مانند تکبر جلب نشود.»

1. 1. تکبر موجب اهانت به شخص می شود و این چیزی است که انسان از آن فراری است و احترام و بزرگ داشته شدن را می پسندد. مولای متقیان می فرمایند:« ثَمَرَهُ الْکِبْرِ الْمَسَبَّه »^[۳۶۵] «میوه تکبر دشنام است (یعنی دشنام دادن مردم و صاحب آن)»

1. 1. یکی دیگر از مفاسد کبر این است که انسان را از کسب علم و دانش محروم می کند.افرادی که متواضع هستند هرکجا و از هرکسی که علم و دانشی ببیند فرا می گیرند اما افراد متکبر چون کس دیگررا قبول ندارند و حاضر نیستند زیربارکسی بروند و خودشان را قبول دارند از علم ودانش بی بهره اند. امام موسی کاظم علیه السلام می فرمایند:« إِنَّ الزَّرْعَ یَنْبُتُ فِی السَّهْلِ وَ لَا یَنْبُتُ فِی الصَّفَا فَکَذَلِکَ الْحِکْمَهُ تَعْمُرُ فِی قَلْبِ الْمُتَوَاضِعِ وَ لَا تَعْمُرُ فِی قَلْبِ الْمُتَکَبِّرِ الْجَبَّارِ لِأَنَّ اللَّهَ جَعَلَ التَّوَاضُعَ آلَهَ الْعَقْلِ وَ جَعَلَ التَّکَبُّرَ مِنْ آلَهِ الْجَهْلِ أَ لَمْ تَعْلَمْ أَنَّ مَنْ شَمَخَ إِلَى السَّقْفِ بِرَأْسِه‏ »^[۳۶۶] «همانا زراعت در زمین های نرم و هموار می روید و روی سنگ های سخت هرگز رویش ندارد همین گونه دانش و حکمت در قلب انسان متواضع رویش دارد و قلب متکبر جبار هرگز آباد نمی گردد زیرا خداوند تواضع را وسیله عقل و تکبر را از ابزار جهل قرار داده است.»

1. 1. هلاکت نیز از مفاسد تکبر ورزی است .امیر المؤمنین علیه السلام می فرماید: «الْکِبْرُ خَلِیقَهٌ مُرْدِیَهٌ لَئِیمَهٌ مَنْ تَکَثَّرَ بِهَا قَل‏»^[۳۶۷] «تکبر خویی است هلاک کننده واندازنده در خفت و ذلت. هر که زیاد تکبر کند کم می شود.»

1. 1. شخص متکبر در پی این است که خود را بزرگ جلوه دهد و بزرگی را یک آرزو موفقیت در دنیا می داند، ولی بر عکس امام علی علیه السلام می فرمایند چنین شخصی به بزرگی و شرف نخواهد رسید :« مَنْ لَبِسَ الْکِبْرَ وَ السَّرَفَ خَلَعَ الْفَضْلَ وَ الشَّرَف‏» ^[۳۶۸] «هر که لباس کبر و اسراف بپوشد ، جامه فضل و شرف را در می آورد.»

۴-۷. مفاسد عجب

آفت ها و مفاسد عجب زیاد می باشد که برخی از آن ها عبارتند از :

1. 1. هلاکت از مهمترین مفاسد عجب می باشد. امام صادق علیه السلام در این باره می فرمایند :« مَنْ دَخَلَهُ الْعُجْبُ هَلَکَ.» ^[۳۶۹] «هر که را عجب گیرد نابود شود.» با توجه به این که امام علیه السلام مطلق گفتند می توان هلاکت در دنیا را نیز ار مضرات عجب دانست.

1. 1. عجب، عقل را تباه می کند و رأی و اندیشه را از انسان سلب می کند. حضرت علی علیه السلام می «فرمایند: الْعُجْبُ یُفْسِدُ الْعَقْل‏»^[۳۷۰] خودبینى عقل را تباه مى‏کند. همچنین ایشان در کلام دیگری می فرمایند :«یا بنیّ! اعْلَمْ أَنَّ الْإِعْجَابَ ضِدُّ الصَّوَابِ وَ آفَهُ الْأَلْبَاب‏ »^[۳۷۱] « فرزندم! بدان که خودپسندى ضد درست‏اندیشى است، و آفت عقلها و خردها است.» ومی توان این طور تحلیل کرد که چون انسان معجب خودش را برتر از دیگران می داند به خودش متکی است و نظر و عقل خود را بالاتر از دیگران می داند به هیچ وجه حاضر نیست با دیگران مشورت کند. دانشمندمعاصر محمد رضا حکیمی در کتاب الحیاه این آفت را چنین توضیح می دهد:« آن کس که به چشم پسند و رضایت در کار خویش بنگرد، و آن را کامل و شایسته بیند، خللى به نیروى عقل او برسد، زیرا چنین کسى هم از جستجوى مرحله بهترى براى کار خود و بالا بردن سطح آن باز مى‏ایستد، و هم از دیدن و پذیرفتن نوع بهترى از کار مورد نظر باز مى‏ماند، و نیروى کمال گراى عقلى خویش را فرو مى‏نهد.»^[۳۷۲]

و این نکته را هم اضافه کنیم که از مهمترین ابزارها برای سعادت حتی سعادت دنیوی برخورداری از عقل مصیب می باشد.

1. 1. شخص خود بین درستی و وصحت کارش کم می باشد. امام علی علیه السلام چنین می فرمایند: «مَنْ کَثُرَ إِعْجَابُهُ قَلَّ صَوَابُهُ»^[۳۷۳] «کسی که خودببینی او زیاد شود درستی [کار ] او کم می شود.» یا همان طور که در قسمت قبل آمد امام علیه السلام در وصیت به فرزندشان چنین می گویند: « یا بنیّ! اعْلَمْ أَنَّ الْإِعْجَابَ ضِدُّ الصَّوَاب » این امر ممکن است بدین خاطر باشد که شخص معجب چون به کار خود مطمئن است، اگر کار خطایی انجام داد بر آن اصرار می ورزد و فکر می کند درست انجام داده است.

1. 1. شخص خودبین مورد تمسخر دیگران قرار می گیرد. چنان که مولی الموحدین علی علیه السلام می فرمایند: « مَنْ أُعْجِبَ بِنَفْسِهِ سُخِرَ بِه‏»^[۳۷۴] «کسی که خودبین باشد مورد تمسخر دیگران قرار می گیرد.»

1. 1. عجب سبب تنبلی برای کسب کمال و پیشرفت می شود.چون فکر می کند با اعمالی که انجام داده به کمال و رستگاری رسیده است و لذا کمتر جدیت به خرج می دهد و کمتر سعی و کوشش می کند.^[۳۷۵]حضرت علی علیه السلام فرمودند:« الْإِعْجَابُ یَمْنَعُ الِازْدِیَاد»^[۳۷۶] «خودپسندی از فزونی جلوگیری می کند.»

1. 1. وحشت و ترس را نیز می توان از مفاسد عجب به حساب آورد. نبی اکرم صلی الله علیه وآله می فرمایند: « لَا وَحْشَهَ أَوْحَشُ مِنَ الْعُجْب‏»^[۳۷۷] «هیچ وحشتی از خودبینی وحشتناک تر نیست.» مرحوم شیخ صدوق در توضیح این حدیث چنین آورده است :« چون خود پسند و آن کس که داراى عجب است و خود را عالم یا صالح یا زاهد می پندارد لا جرم توقّع احترام و تعظیم بیشترى از مردم دارد بلکه در سلام مقدم نمی شود از مردم توقع دارد ابتدا به او سلام کنند و چون مردم نیز به این مبتلا هستند لذا سبب وحشت می گردد.»^[۳۷۸]

1. 1. جهل و نادانی نیز در اثرات عجب می باشند. امیرالمؤمنین علیه السلام می فرمایند :« الْعُجْبُ رَأْسُ الْجَهْل‏»^[۳۷۹]« خود بینى سر نادانى است‏.»

1. 1. عجب موجب بهره نبردن انسان از نعمت دوست می شود و موجب می شود مردم از وی دوری کنند. امام علی علیه السلام در وصیت خود به فرزندشان محمد بن حنفیه چنین فرمودند:« إِیَّاکَ وَ الْعُجْبَ وَ سُوءَ الْخُلُقِ وَ قِلَّهَ الصَّبْرِ فَإِنَّهُ لَا یَسْتَقِیمُ لَکَ عَلَى هَذِهِ الْخِصَالِ الثَّلَاثِ صَاحِبٌ وَ لَا یَزَالُ لَکَ عَلَیْهَا مِنَ النَّاسِ مُجَانِب»‏^[۳۸۰] « از خود بینى و بد خلقى‏ و کم صبرى دور باش که اگر این سه خصلت را داشته باشى هیچ رفیقى با تو راست نیاید و همواره مردم از تو کناره گیرند.»

۴-۸. مفساد کینه

1. 1. انسان در دنیا در پی راحتی و آسایش است و آن را ملاک خوشبختی و سعادت دنیوی می داند اما انسان کینه توز از این موهبت محروم است. حضرت علی علیه السلام می فرمایند : « الْحَقُودُ لَا رَاحَهَ لَه‏ »^[۳۸۱] «آدم کینه توز راحتی و آسایش ندارد.»

1. 1. زیادی اندوه و غم و غصه در دنیا از اثرات نامطلوب کینه توزی است. چنان که امیر کلام علی علیه السلام می فرمایند: « الْحَقُودُ مُعَذَّبُ النَّفْسِ مُتَضَاعَفُ الْهَم‏ »^[۳۸۲] «آدم کینه توز جانش در عذاب است و اندوهش چند برابر است.»

1. 1. از مفاسد قابل توجه کینه توزی ایجاد فتنه و برافروختن شعله های اختلاف می باشد. امیرالمؤمنین علیه السلام می فرمایند: « سَبَبُ الْفِتَنِ الْحِقْد »^[۳۸۳] «سبب فتنه ها کینه است.»

1. 1. انسان یک موجود اجتماعی است، و ارتباط با انسان های دیگر، دوست داشتن و دوست داشته شدن همواره از نیازهای فطری بشر می باشد. لذا شخصی که دیگران از او کناری گیری کنند و دوستی نداشته باشد احساس شکست و افسردگی می کند. حضرت علی علیه السلام می فرمایند: «لَا مَوَدَّهَ لِحَقُود »^[۳۸۴] «شخص کینه توز دوستی ندارد.»

مرحوم ملا محسن فیض کاشانی در کتاب «اخلاق حسنه» مفاسد و نتایج کینه را این گونه بر شمرده است که انسان نسبت به شخصی که به آن کینه به دل گرفته حسد می ورزد، سخن دروغ در حق او می گوید، اسراش را فاش می کند، وی را هتک حرمت کند، استهزاءو مسخره اش می کند ،او را از صله رحم باز می دارد و … جناب فیض رحمه الله علیه سپس اضافه می کنند و روشن است که تمام این اعمال حرام وناپسند است.^[۳۸۵]

این چهار بعد مطابق شکل۳-۲ مبنای تعریف بنگاه های چابک هستند. چابکی عبارتی جامع است که در تمامی زمینه-های فعالیت بنگاه از قبیل تولید، بازاریابی، طراحی، سازماندهی و افراد، نفوذ می­ کند. چابکی ترکیبی از محصولات فیزیکی، خدمات و اطلاعات است که با تغییر نیازمندی­های مشتری تغییر می­ کند(فتحیان،شیخ؛۱۳۸۸).

قابلیت ­های چابکی

قابلیت ­های چابکی ^[۹۴]، عبارت است از توانایی­هایی که باید در سازمان ایجاد شود تا سازمان از قدرت مورد نیاز برای پاسخگویی به تغییرات برخوردار باشد و عبارتند از)شریفی و ژانگ،۲۰۰۱):

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

تسلط بر تغییرات و عدم اطمینان
اغنای مشتری
همکاری جهت افزایش رقابت پذیری
ایجاد بنگاه چابک
اهرمی کردن اثر اطلاعات و افراد
ابعاد چابکی از دیدگاه نظام مند(فتحیان، شیخ؛۱۳۸۸)
قدرت پاسخگویی^[۹۵] :عبارت از توانایی شناخت تغییرات و پاسخ سریع به آنها است که شامل موارد زیر می­باشد:
احساس، درک و پیش بینی تغییرات؛
واکنش سریع و فوری به تغییر؛
ایجاد، اصلاح و بهبود تغییر.
شایستگی^[۹۶] :عبارت است از مجموعه وسیعی از توانایی­ها که بهره­وری فعالیت­ها را در جهت رسیدن به اهداف سازمان تأمین می­ کند. شایستگی شامل موارد زیر می باشد:
داشتن دیدگاه استراتژیک؛
فناوری­های مناسب سخت افزاری و نرم­افزاری؛
کیفیت محصول؛
اثربخشی هزینه؛
بالا بودن معرفی محصولات جدید؛
مدیریت تغییر؛
قابلیت دانش و شایستگی افراد؛
اثربخشی و کارایی عملیات؛
هماهنگی داخلی و خارجی؛
یکپارچه سازی
انعطاف پذیری^[۹۷]: عبارت است از توانایی تولید و ارائه محصولات گوناگون و دستیابی به اهداف مختلف با منابع و تجهیزات یکسان. انعطاف­پذیری در چهار حوزه زیر مد نظر می باشد:
انعطاف پذیری در حجم محصول؛
انعطاف پذیری در تنوع محصول؛
انعطاف پذیری سازمان؛
انعطاف پذیری افراد.
سرعت^[۹۸] : عبارت است از توانایی انجام دادن عملیات در کوتاه­ترین زمان ممکن که شامل:
سرعت عرضه محصولات جدید به بازار؛
تحویل سریع و بههنگام محصولات؛
و سرعت در زمان عملیات، می­باشد.
و در نهایت فراهم کننده­ های چابکی که عبارتند از سازمان، نیروی انسانی، تکنولوژی و نوآوری که در واقع به عنوان عوامل ایجادکننده چابکی در سازمان به حساب می­آیند.

بهبود قابلیت ­های چابکی در سازمان

در آینده و در حین رقابت در محیط رقابتی پویا، شرکت­ها و سازمان­ها باید به فکر توسعه قابلیت­ها و استفاده از چابکی به عنوان مزیت رقابتی باشند. یکی از مشکلات تمرکز بر بهبود چابکی، پویایی و نیز اقتضایی بودن قابلیتی است که از پیش توسط سازمان ذکر شده است. چابکی در اینجا به عنوان یک راه بی پایان از بهبود مستمر قلمداد می­ شود و از آن جا که هیچ طرحی برای اندازه گیری چابکی در ادبیات این تئوری ذکر نشده است، تعیین سطح خاصی از چابکی مورد نیاز دشوار است. در این راستا فوکورکا و فلیدنر(۱۹۹۸) بر اساس نظر ناکان(۱۹۸۶) و و نیز نظرات فردوس و دی میر(۱۹۹۰) مدلی را برای بهبود قابلیت چابکی طراحی نموده اند. این مدل حاکی از آن است که شرکت­هایی که بدون در نظر گرفتن سایر قابلیت ­های عملکردی بر بهبود چابکی تأکید می­ کنند، احتمالاً با شکست و ناکامی مواجه خواهند شد. مدل “تل ماسهای” شکل زیر که به نوعی مدل بسط یافتۀ فردوس و دی میر است به شرکت­ها و سازما­ن­ها پیشنهاد می­ کند که در آینده برای رقابت و پایداری بر بعد چابکی حساب ویژه ای باز کنند(فردوس و دی میر^[۹۹]،۱۹۹۰).
کارآیی در هزینه
چابکی
قابلیت
انعطاف­پذیری
کیفیت
مدل بهبود قابلیت چابکی(نیک­پور،برکم؛۱۳۹۱)
همانطوری که در نمودار مشخص است، بهبود کیفیت، پیش شرط ضروری برای بهبود و توسعه سایر قابلیت ­های رقابتی است. شرکت­ها و سازمان پس از دستیابی به سطح قابل قبولی از کیفیت، باید کماکان به فکر توسعه کیفیت باشند و در عین حال برنامه­ ها و راهکارهایی را برای بهبود قابلیت اطمینان تهیه نمایند. هنگامی که سطح قابل قبولی از قابلیت اطمینان به دست آمد در عین تداوم دو فعالیت قبل، سازمان­ها باید به انعطاف پذیری، پاسخگویی و قابلیت سازگاری روی آورند. مبتنی بر بهبود موفقیت آمیز در عرصه قابلیت ­های انعطاف پذیری، شرکت­ها و سازمان­ها می­توانند به سمت چابکی و چالاکی گام بردارند. به علاوه، تلاش­ های بهبود کیفیت، قابلیت اطمینان و انعطاف­پذیری می­باشد(همان).

ویژگی­های سازمان­های چابک

بطور خلاصه ویژگی­های این سازمان­ها عبارتند از:
مبتنی بودن بر اطلاعات
غیرمتمرکز است ولی از نظر فناوری شدیداً متمرکز عمل می کند؛
تمرکز فعالیت­های سازمان مجازی حول شایستگی­های منحصر به فرد آن است؛
انعطاف پذیر (قابلیت سازگاری داشتن) و چابک (سریع)ست؛
سرمایه گذاری­های آن بهینه بوده و هزینه های سربار در آن حذف می شود؛
خلاق، پویا، سازگار و همراه با ساختاری مجازی مبتنی بر کار گروهی است؛

. همان، ص ۱۳۸٫ ↑
. ما لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِلَّا اتِّباعَ الظَّنِّ وَ ما قَتَلُوهُ یَقِیناً یعنی و ما قتلوه من غیر شک. سوره نساء، آیه۱۵۷ . ↑
. وَ اعْبُدْ رَبَّکَ حَتَّی یَأْتِیَکَ الْیَقِین یعنی حتّی یأتیک الموت. سوره حجر، آیه ۹۹٫ ↑
. کَلَّا لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْیَقِینِ، یعنی اگر حادثه بزرگ عالم آخرت برای شما روشن و آشکار می‌شد سوره تکاثر، آیه ۵٫ ↑
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

. ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران-قم: موسسه تحقیقات و نشر معارف اسلامی، ج۲۷، صص ۲۸۴و ۲۸۵٫ ↑
. ر.ک: همان، ص ۲۸۳ . ↑
. ر.ک: یثربى، سید یحیى، “شک و ایمان”، [online] . رواق اندیشه، دسترسی در:
http://www.balagh.net/persian/kalam/index.htm [۹۳/۵/۲۴] ↑
. کلینى، اصول کافى، ج۳، ص ۹۶٫ ↑
. ر.ک: تبار فیروزجایی، رمضانعلی، “سیماى یقین در آیات و روایات،” ، ، شماره ۲۱۲، ۱۳۷۸، [online] . پرتال جامع علوم انسانی. دسترسی در:
[۹۳/۵/۱۵] http://www.ensani.ir/fa/10808/magazine.aspx- ↑
. کلینی، اصول کافی، ج ۳، ص ۸۳٫ ↑
. ر.ک: سایت ویکی فقه. . http://test.wikifeqh.ir ↑
. ر.ک: مرکز اطلاعات و مدارک اسلامى (پدیدآور) ‏، فرهنگ نامه اصول فقه، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم‏، ‏اول‏، ۱۳۸۹، ج۱، ص۶۴۲٫ ↑
. ر.ک: محمدى، على‏، شرح رسائل،‏ قم‏: دار الفکر، هفتم‏، ۱۳۸۷، ج۱، ص۷۵، ↑
. ر.ک: “استفتائات مربوط به وسواس” [online] . sistani . دسترسی در:
http://www.sistani.org/persian/qa/01082/[ 93/6/17] ↑
. ر. ک: خامنه ای، سید علی، “استفتائات مربوط به وسواس” آرشیو سوالات احکام کاربران، . پرتال الانهار. دسترسی در:
http://portal.anhar.ir/node/10869/?ref=sbttl#gsc.tab=[93/6/5] ↑
. ر. ک: مکارم شیرازی، ناصر،” استفتائات مربوط به وسواس” [online] . makaremshirazi. دسترسی در:
http://www.makaremshirazi.org/persian/?p=prg[93/6/5] ↑
. ر.ک: مرکز اطلاعات و مدارک اسلامى، فرهنگ نامه اصول فقه، ج۱، ص۴۲۰٫ ↑
.ر.ک: قرشى، سید على اکبر، قاموس قرآن، ج‏۲، ص۱۹۶٫ ↑
. ر.ک: ابن منظور، ابو الفضل، لسان العرب، ج‌۳، ص‌۳۹۵، «حوط». ↑
. ر.ک: راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۶۵٫ ↑
. ر.ک: عراقى، ضیاءالدین، الاجتهاد و التقلید ( تقریرات نجفی، ضیاء الدین)، قم: نوید اسلام، اول، ۱۳۸۸، ص۴۱۹٫ ↑
. ر.ک: همان، ص۴۲۰٫ ↑
. ر.ک: مکارم شیرازی، ناصر، دائره المعارف فقه مقارن، قم: مدرسه الامام علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام، ج ۱ ، ص۴۴۰ . ↑
. ر.ک: ولایى، عیسى، فرهنگ تشریحى اصطلاحات اصول، ص۷۳٫ ↑
. ر.ک: مرکز اطلاعات و مدارک اسلامى، فرهنگ نامه اصول فقه، ج۱، ص۲۹۵و۲۹۶. ↑
. حرعاملی، وسائل الشیعه، ج ۱۸، ص۱۲۳٫ ↑
. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ، ج۲،ص۲۵۹٫ ↑
. همان، ج۱، ص ۲۲۶ ـ ۲۲۴٫ ↑
. حرعاملی، وسائل الشیعه، ج۱۸، ص۱۱۲٫ ↑
. ر.ک: سایت ویکی فقه. http://test.wikifeqh.ir ↑
. ر.ک: عراقى، ضیاءالدین، الاجتهاد و التقلید ، ص۴۲۴٫ «و إمّا وجوبى، و هو ما لم یکن معه فتوى، بل هو نفسه فتوى المجتهد فى العمل، و یسمّى ذلک بالاحتیاط المطلق، و یتخیّر المقلّد بین العمل به و الرجوع الى مجتهد آخر.» ↑
. «لا یجب العمل به و لا یجوز الرجوع الى الغیر، بل یتخیّر المکلّف المقلّد بین العمل بمقتضى فتوى مجتهده، و بین العمل بالاحتیاط الاستحبابی.» ر.ک: همان، ص۴۲۵٫ ↑
. ر.ک: حسینى، محمد، معجم المصطلحات الأصولیه، بیروت: موسسه العارف للمطبوعات، ‏اول، ۱۴۱۵ ق،‏ ج۱، ص۱۶٫ ↑
. ر.ک: ولایى، عیسى، فرهنگ تشریحى اصطلاحات اصول، ص۷۴٫ ↑
. یعنى هرگاه به طور یقین تکلیف بر ذمه انسان ثابت شد، باید به طور یقین از عهده تکلیف خارج شود. ↑
. ملکى اصفهانى، مجتبى، فرهنگ اصطلاحات اصول، ج۱، ص۸۲٫ ↑
. paranoid ↑
. ر.ک: فری من، دانیال، فری من، جیسون، گرتی، فلیپا، غلبه بر افکار بدبینانه و سوء ظن، مترجم: سیاوش جمالفر، تهران، ارسباران، اول، ۱۳۹۰، ص۱۲٫ Overcoming Paranoid and SuspiciousThoughts ↑
. رفاهی، امیر، “آشنایی با بیماری پارانوئید و راه های درمان”.[online] میگنا . دسترسی در:
http://www.migna.ir/vdcj88ev.uqeyizsffu.html Psychology & education [7/6/93.] ↑
. راتوس، اسپنسر، روان شناسی عمومی، مترجم: گنجی، حمزه، تهران: موسسه نشر ویرایش، اول، ۱۳۷۵، ج۲، ص۲۳۷٫
Essentials of Psychology ↑
. ر.ک: فری من، دانیال، غلبه بر افکار بدبینانه و سوء ظن، صص۱۱،۵۰، ۵۶، ↑
.” بدبینی در قرآن به چه معنا است؟”.[online] Islam Quest . دسترسی در: