به شرکت کنندگان در پژوهش توضیح کامل در خصوص پژوهش ارائه شد و به آن ها اطمینان داده شد که اطلاعات هر فرد به صورت محرمانه حفظ خواهد شد وافراد با رضایت کامل در پژوهش شرکت نمودند.

۴-۳ روش گردآوری اطلاعات وابزار های اندازه گیری

گردآوری اطلاعات با بهره گرفتن از پرسشنامه‌های استاندارد انجام گرفت.

۱-۴-۳پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت (WHOQOL-BREF)

این پرسشنامه چهار حیطه سلامت جسمانی،سلامت روانی،روابط اجتماعی و سلامت محیط را با ۲۴ سوال می سنجد که هریک از حیطه ها به ترتیب شامل ۷،۶،۳ و ۸ سوال می‌باشند. دو سوال اول به هیچ یک از حیطه ها تعلق ندارند و وضعیت سلامت و کیفیت زندگی را به شکل کلی مورد ارزیابی قرار می‌دهند،‌بنابرین‏ این پرسشنامه در مجموع ۲۶ سوال دارد.

در پژوهش نجات و همکاران پایایی بازآزمایی این آزمون درحیطه‌ی سلامت فیزیکی ۷۷/۰، درحیطه‌ی سلامت روانی۷۷/۰، درحیطه‌ی روابط اجتماعی۷۵/۰، و در حیطه سلامت محیط برابر با ۸۴/۰ اثبات شده است. روایی تفکیکی این پرسشنامه بااختلاف امتیاز افراد سالم و بیمار در حیطه‌های مختلف مناسب می‌باشد.همچنین سازگاری درونی حیطه های چهارگانه با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ در گروه بیمار برابر ۰٫۷۷ودر گروه سالم ۰٫۷۳ می‌باشد.

۲-۴-۳پرسشنامه شخصیتی NEO.FFI

این پرسشنامه ابتداتحت عنوان NEO با ۱۸۵ سوال ‌در سال‌ ۱۹۸۵ توسط مک کری و کاستا تهیه شده‌است. بعد از آن ‌بر اساس همین پرسشنامه فرم های ۲۴۰ و ۶۰ سوالی آن نیز به وسیله ی همین پژوهشگرانبه زبانهای مختلف ترجمه شده و روایی و سودمندی خود را در جامعه های مختلف نشان داده است. این پرسشنامه یکی از ابزارهایی است که بیشترین استفاده رادراندازه گیری مدل پنج عاملی ویژگی‌های شخصیتی دارد )پیتلیک^[۵۶]، ۲۰۰۲).

در این پژوهش ازآزمون NEO.FFI که دارای شصت سوال می‌باشد و پنج عامل روان‌رنجورخویی و وظیفه شناسی توافق، باز بودن و برونگرایی را می‌سنجد استفاده خواهد شد .هر کدام از این عامل‌ها دارای ۱۲ سوال می‌باشند. آزمودنی جواب را در یک طیف ۵ درجه‌ای ازنوع لیکرت )کاملا مخالفم، مخالفم،نظری ندارم،موافقم وکاملاموافقم) انتخاب می‌کند. نمره گذاری این پرسشنامه بر اساس نمره های ۴،۳،۲،۱ می‌باشد. مک کری وکاستا(۲۰۰۴) درمطالعه ای بر روی ۱۴۹۲ نفر پایایی این پرسشنامه را به روش آلفای کرون باخ برای پنج عامل روان‌رنجورخویی، برونگرایی، پذیرش،توافق و وظیفه شناسی به ترتیب ۰٫۸۶ ،۰٫۸۰ ، ۰٫۷۵ ، ۰٫۶۹ و ۰٫۷۹ گزارش کردند.

امان الهی فرد (۱۳۸۴). پایایی این آزمون را به روش بازآزمایی برای پنج عاملC,N,E,O,A به ترتیب ۰٫۸۷،۰٫۸۴،۰٫۷،۰٫۸۰ و ۰٫۸۲ گزارش ‌کرده‌است.

۳-۴-۳پرسشنامه خودکارآمدی شرر^[۵۷]

این مقیاس تحت عنوان یک پرسشنامه توسط شرر و همکاران ارائه شد که شامل ۱۷ سئوال به صورت ‌کاملاً موافق تا کاملاً مخالف می‌باشد. روایی و پایایی پرسشنامه در پژوهش براتی بختیاری(۱۳۷۶) به میزان ۷۶% و همچنین میزاان آلفای کرونباخ۷۹% اثبات شده است.

۴-۴-۳پرسشنامه راهبرهای مقابله ای لازاروس

جهت بررسی راهبردهای مقابله‌ای ازپرسشنامه راهبردهای مقابله‌ای لازاروس وفولکمن استفاده شد که ۶۶ سوال دارد وهشت راهبرد مقابله ای رامی سنجد. این الگوهای هشتگانه به دو دسته، روش های مسئله مدار )جستجوی حمایت اجتماعی، مسولیت پذیری، حل مدبرانه مسئله و ارزیابی مجدد مثبت( و هیجان مدار )مقابله رویاروی گر،دوری جویی،خویشتن داری وگریز- اجتناب( تقسیم، شده اند. این پرسشنامه ۶۶ سوالی داری مقیاس چهارگزینه ای لیکرت است که ۰ نشانگر »بکارنبردم« ۱ نشانگر»زیادبکاربردم« ۲ نشانگر»تاحدودی بکاربردم« ۳نشانگر»بیشترمواقع بکاربردم« است ) آقایوسفی، ۱۳۸۰).

فولکمن و لازاروس (۱۹۸۸) در یک تحقیق پایایی این پرسشنامه به روش همسانی درونی۰٫۷۵ و پایایی خرده مقیاس های آن را از ۰٫۶۱ برای روش مقابله اجتنابی تا ۰٫۷۹ برای ارزیابی مجدد مثبت گزارش کرده‌اند.در پژوهش آقایوسفی (۱۳۸۰) ضریب آلفای کرونباخ در مقیاس های از ۶۱% تا ۷۹% به دست آمد.

روش تجزیه و تحلیل اطلاعات و روش های آماری

به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار spss و ازروش های آماری تحلیل واریانس یک طرفه ، همبستگی پیرسون ، و تحلیل رگرسیون چند متغیری گام به گام استفاده شد.

فصل چهارم

یافته ­های پژوهشی

۱-۴ مقدمه

در این فصل یافته­ هایی در زمینه تحلیل واریانس یک طرفه برای بررسی تفاوت بین دو گروه (بیمار و مراقب ) از نظر کیفیت زندگی ،همبستگی پیرسون برای بررسی رابطه بین کیفیت زندگی، و راهبردهای مقابله ای وصفات شخصیت و خودکارآمدی؛ و رگرسیون چند متغیری با مدل گام به گام برای پیش‌بینی کیفیت زندگی بیماران دچار ضایعه نخاعی ومراقبان آن ها ‌بر اساس خودکارآمدی،صفات شخصیت ‌و راهبردهای مقابله ای ارائه می­ شود.

۲-۴ یافته ­های توصیفی

توزیع پراکندگی سن افراد مورد مطالعه

جدول ۱-۴ توزیع پراکندگی سنی

حداکثر

حداقل

انحراف استاندارد

میانگین

تعداد

گروه

۵۲

۱۵

۱۴/۹

۲۹/۳۱

۱۰۴

بیمار

۵۱

۱۶

۵۹/۹

۷۰/۳۱

۸۶

مراقب

چنان­چه در جدول ۱-۴ مشاهده می­ شود، نمونه ­های گروه بیمار در محدوده سنی ۱۵ تا ۵۲ سال قرار دارند، و گروه مراقب ۱۶ تا ۵۱ ساله هستند. میانگین سنی افراد بیمار۲۹/۳۱ و افراد مراقب۷۰/۳۱می باشد. ‌بنابرین‏ بین دو گروه از لحاظ سنی تفاوت معناداری وجود ندارد. نتیجه آزمون همگنی واریانس­ها در جدول ۲-۴ ارائه شده است.

جدول ۲-۴ آزمون همگنی واریانس­ها

لون

درجه آزادی ۱

درجه آزادی ۲

سطح معناداری

۴۹/۰

۱

۱۸۸

۴۸/۰

همان‌ طور که در جدول ۲-۴ مشاهده می­ شود، سطح معناداری بزرگتر از ۰۵/۰ بوده بدین معنا که بین دو گروه به لحاظ سنی تفاوت معناداری وجود ندارد.

۳-۴ استنباط آماری

در این بخش برای صحت مفروضه طبیعی بودن متغیر­های خودکارآمدی،صفات شخصیت و راهبردهای مقابله ای از آماره های کجی و کشیدگی استفاده شد که نتایج آن در جدول­های ۳-۴ ارائه شده است.

جدول ۳-۴ مقادیر کجی و کشیدگی برای کیفیت زندگی،صفات شخصیت،خودکارآمدی و راهبردهای مقابله ای

متغیر

کجی

کشیدگی

کیفیت زندگی

۰۶/۰

۶/۰-

روان رنجورخویی

۱۷/۰

۱۱/۰-

برون گرایی

۵۴/۰-

۲۲/۰-

انعطاف پذیری

۲۴/۰

۱۷/۰

دلپذیر بودن

۱۲/۰-

۳۲/۰-

باوجدان بودن

۸۰/۰-

۵۴/۰

خودکارآمدی

۳۱/۱-

۲۰/۲

مسئله محور

۶۲/۰-

۱۲/۰

هیجان محور

۰۱/۰

۰۶/۰

همان­طور که در جدول ۳-۴ مشاهده می­ شود، مقادیر کجی ‌و کشیدگی در تمامی موارد بجز کشیدگی خودکارآمدی در محدوده (۲و۲-) قرار دارد ‌بنابرین‏ متغیر ها متقارن می‌باشند.

فرضیه شماره یک: بین کیفیت زندگی افراد دچار ضایعه نخاعی و مراقبان تفاوت وجود دارد.