پژوهش حاضر درصدد بررسی این است که آیا حاکمیت شرکتی و رقابت بازار محصول با سیاست تقسیم سود شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه ای دارد؟‌بنابرین‏ این پژوهش از نوع کاربردی است و طرح آن از نوع روش تحقیق همبستگی است.

۱-۸-۲)روش گرداوری اطلاعات

در این پژوهش برای جمع‌ آوری داده ها و اطلاعات‚ ابتدا از روش کتابخانه ای استفاده به عمل آمده است. در بخش کتابخانه ای‚ مبانی نظری پژوهش از کتب و مجلات تخصصی فارسی و لاتین گرداوری گردید و سپس داده ها از طریق جمع‌ آوری داده های شرکت‌های منتخب با مراجعه به صورت‌های مالی‚ یادداشتهای توضیحی‚ گزارش‌های فصلی و سالانه بورس اوراق بهادار تهران تهیه گردید.

۱-۸-۳)ابزار گرداوری اطلاعات

داده های مورد نیاز جهت محاسبه متغیرهای پژوهش‚ از بانک اطلاعاتی ”تدبیر پرداز “ و ”ره آوردنوین“ استخراج شده است. در صورت ناقص بودن داده های موجود در این بانک اطلاعاتی‚ به آرشیوهای دستی موجود در کتابخانه ی سازمان بورس اوراق بهادار مراجعه گردید.

۱-۹)روش های تجزیه و تحلیل داده ها

داده های مورد نیاز بر اساس تعریف متغیرهای وابسته و مستقل‚ از منابع استخراج شده‚ و جهت آزمون فرضیه های تحقیق مورد استفاده قرار می‌گیرد. پس از گرداوری اطلاعات و تعیین مدل‚ ابتدا آزمون رگرسیون با بهره گرفتن از آماره های F و t‚ ضریب همبستگی و ضریب تعیین جهت آزمون فرضیه های تحقیق و نحوه تصمیم گیری در سطح خطای ۵ درصد(۹۵ درصد اطمینان) ارائه خواهد شد و آزمون خود همبستگی داده ها‚ با بهره گرفتن از آماره ”دوربین واتسون“ انجام می‌گیرد. از آزمون چاو استفاده خواهد شد. روش تحقیق پژوهش حاضر کاربردی است.

۱-۱۰)تعریف واژه ها واصطلاحات تحقیق:

۱-۱۰-۱) متغیر وابسته

سیاست تقسیم سود:سیاست تقسیم سود شرکت را تخصیص سود حاصله میان سهام‌داران یا انباشته کردن می‌گویند.

۱-۱۰-۲) متغیر مستقل

در این پژوهش ‌بر اساس مدل¸ دو متغیر مستقل حاکمیت شرکتی و رقابت بازار محصول وجود دارد.

۱-۱۰-۲-۱)حاکمیت شرکتی

حاکمیت شرکتی عبارت است از تعدادی مسئوایتها و شیوه های به کار برده شده توسط هیئت مدیره و مدیران موظف با هدف مشخص کردن مسیر استراتژیک که تضمین کننده دستیابی به هدفها‚ کنترل ریسک‌ها و مصرف مسئولانه منابع است.

در این پژوهش متغیر مستقل شاخص حاکمیت شرکتی می‌باشد.برای سنجش حاکمیت شرکتی از(G-index) استفاده شده است که شامل ۷ قانون است.

شاخص های G-index

    1. حضور مدیر عامل در هیئت مدیره (ceo)[1]. این متغیر نسبی بیان می‌دارد که آیا مدیر عامل عضو هیئت مدیره هست یا خیر. عضویت مدیر عامل در هیئت مدیره دارای آثار منفی بر حاکمیت شرکتی است.

    1. درصد مدیران غیرموظف در هیئت مدیره OutD) ). [۲]این متغیر نشان دهنده درصد اعضاء غیرموظف در هیئت مدیره است. حضور اشخاصی در هیئت مدیره که دارای سمت اجرایی در شرکت نمی باشند، دارای اثرات مثبتی بر حاکمیت شرکتی است. فاما و جنسن[۳] (۱۹۸۳) استدلال می‌کنند که هیئت مدیره مهمترین مکانیزم کنترل داخلی برای نظارت بر رفتار مدیریت ارشد است. این نظارت می‌تواند از طریق به کارگیری اعضای غیرموظف در ترکیب هیئت مدیره صورت پذیرد.

    1. میزان درصد سهام بزرگترین سهامدار شرکت T1) ). این متغیر نشان دهنده درصد سهام تحت تملک و یا اختیار بزرگترین سهامدار شرکت می‌باشد. انتظار می رود این متغیر دارای اثر معکوس بر ساختار حاکمیت شرکتی باشد.

    1. ساختار توزیع سهام شرکت( SSD ).[4] هر چه سهام در اختیار سهام‌داران بالای ۱ درصد به غیر از سهامدار اصلی شرکت بیشتر باشد، توزیع سهام غیر متمرکزتر بوده و این موضوع دارای اثرات مثبت بر ساختار حاکمیت شرکتی است.

    1. درصد سهام شناور شرکت در بورس( Flo) .[5] میزان سهام شناور شرکت که توسط شرکت بورس گزارش می شود، سهام در اختیار مالکانی است که جدای از سهام‌داران اصلی و عمده شرکت بوده و در آینده نزدیک سهام خود را برای فروش عرضه خواهند کرد . این دسته از مالکان در حاکمیت شرکتی ایفا نقش نکرده و این درصد دارای اثرات منفی بر ساختار حاکمیت شرکتی می‌باشد.

    1. درصد مالکیت و نفوذ دولت بر شرکت [۶]( Gov) . اگر در شرکتی سهامدار عمده¸ دولت و یا نهادهای وابسته به دولت باشد، به دلیل الزام کمتر و انگیزه های جانبی مدیران و همچنین سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی دولتی در شرکت‌ها، ساختار حاکمیت شرکتی نسبت به سایر شرکت‌ها ضعیف تر خواهد بود، دلیل این امر عدم توجه دولت به سود بنگاه اقتصادی است. این متغیر نشان دهنده درصد سهامداری دولت بوده و با ساختار حاکمیت شرکتی رابطه عکس دارد. منظور از نفوذ دولت نیز مالکیت مستقیم دولت، وزارتخانه ها )به خصوص وزارت اقتصاد و دارایی) سازمان‌های وابسته به دولت و کارگزاری سهام عدالت است.

  1. کیفیت افشا و اطلاع رسانی( Cle ) .[7] با توجه ‌به این که بازار یکی از ابزارهای حاکمیت شرکتی می‌باشد، شرکتهایی که دارای رتبه کیفیت افشا و اطلاع رسانی بالاتری هستند به طور یقین قدرت بازار در نظارت بر ایشان بالاتر رفته و در سطح ساختار حاکمیت شرکتی بالاتری به سر می‌برند. این متغیر نشان دهنده رتبه شرکت‌ها بر اساس امتیاز کسب شده از نظر کیفیت افشا و اطلاع رسانی مناسب که توسط سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام گردیده است، می‌باشد. افشای با کیفیت اطلاعات ‌به این معنا است که مدیران اطلاعات خود را درباره فعالیت‌ها و رویدادهای شرکت به درستی و به موقع به سرمایه گذاران و سایر ذینفعان شرکت منتقل کنند و این اطلاعات بتواند اگاهی آنان را نسبت به شرکت بهبود بخشیده و منجر به تصمیم گیری‌های کارامد شود. شفافیت و کیفیت افشای اطلاعات‚ به عنوان یکی از جنبه‌های با اهمیت ساختار حاکمیت شرکتی محسوب می شود(برکمن و آنلو[۸]‚ ۲۰۱۱). سازوکارهای حاکمیت شرکتی درون سازمانی بر کیفیت افشای اطلاعات اثر گذار است و احتمال عدم افشای کامل و مطلوب اطلاعات و یا افشای اطلاعات کم اعتبار را کاهش می‌دهد(کاناگارتمن و همکاران[۹]‚ ۲۰۱۱).

۱-۱۰-۲-۲)رقابت بازار محصول

رقابتی بودن بازار محصول ‌به این معنی است که شرکت‌ها در فروش و تولیدکالا رقابت تنگاتنگی دارند و کالاهای آن ها نسبت به دیگری برتری چندانی ندارد‚ چرا که اگر غیر این باشد‚ بازار به سمت انحصار یا انحصار چند جانبه تمایل پیدا می‌کند(خدامی پور و بزرایی‚ ۱۳۹۲).

۱-۱۰-۳)متغیرهای کنترلی

به منظور کنترل سایر متغیرهایی که به نحوی در تجزیه وتحلیل مسئله پژوهش موثرند¸ متغیرهای کنترلی لازم تعیین شدند.

۱)اندازه شرکت(size): اندازه شرکت از طریق لگاریتم کل دارایی‌های شرکت به دست می‌آید.

۲)سودآوری شرکت(profit): برای محاسبه سودآوری شرکت از بازده داراییها استفاده می شود.

۳)بازده/ترکیب سرمایه(RE/TA): برای محاسبه از تقسیم درآمد باقیمانده به دارایی کل استفاده شده است.(دآنگلو و استولز[۱۰]‚ ۲۰۰۶).

۴)عدم اطمینان جریان نقدی(SRVOL ): توسط نوسانات بازده سهام محاسبه می شود که نوسانات بازده سهام از طریق انحراف استاندارد بازده سالانه سهام در طول ۲ سال اخیر به دست می‌آید.

۵)M/B: برای محاسبه از نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری استفاده شده است.

۶)فرصت سرمایه گذاری(Investment): از طریق مجموع مخارج سرمایه ای و مخارج تحقیق و توسعه تقسیم بر دارایی کل به دست می‌آید.

فصل دوم:

ادبیات و پیشینه تحقیق

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...