کسب درآمد از طریق حاشیه سود

از نظر زمانی نامحدود و ۲۴ ساعتهدر قید ساعات اداریوجود رابطه نزدیک و تنگاتنگ بین بانکینبود رابطه نزدیک و مرتبط بین بانکیکاهش نیروی انسانی به علت استفاده از رایانهتعدد زیادی نیروی انسانی به علت وجود ساختار مبتنی بر کاغذ

مزایای بانکداری الکترونیک برای جامعه، بانک‌ها و مشتریان به صورت خلاصه در جدول زیر آورده شده است.

جدول شماره ۳: مزایای بانکداری الکترونیک برای جامعه، بانک‌ها و مشتریان[۳۷]

جامعه
بانک ها

مشتریان

سرعت بخشیدن به مبادلات مؤسسات و بنگاه‏های اقتصادی

یکپارچه نمودن سیستم های جزیره‏ای

رضایت مشتریان

کاهش هزینه های معادلات اقتصادی

بهبود مدیریت اطلاعات

کنترل آسان موجودی و گردش حساب

دسترسی آسان و ارزان به اطلاعات اقتصادی

بهبود ارتباط با مشتریان

امکان انتقال وجه

کاهش حجم اسکناس در گردش

تولید درآمد بیشتر

دریافت خدمات مالی در کمترین زمان

کاهش هزینه چاپ اسکناس

توسعه همکاری های بانکی

رهایی از محدودیت زمانی

بهره‏مندی از فرصت ها برای همکاری با سایر کشورها در مبادلات تجاری

صرفه جویی در هزینه­ ها مانند هزینه های پردازش اطلاعات، هزینه ایجاد شعب و ساختمان و …

جلوگیری از اتلاف وقت

کاهش هزینه های صدور فاکتورها و هزینه پستی

افزایش کیفیت خدمات دریافتی

تنوع درخدمت مورد استفاده

۵٫۲٫ مبانی نظری کیفیت خدمات الکترونیک

همان‌ طور که پیش از این گفته شد، این پژوهش در راستای به کارگیری مبانی کیفیت در خدمات الکترونیک می‌باشد. بدیهی است که شناخت جامع از تعاریف کیفیت و همچنین آشنایی با مبانی نظری پژوهش می‌تواند در به ثمره رساندن هر چه بهتر این کار علمی مؤثر باشد و از این رو در این بخش به مبانی نظری کیفیت خدمات الکترونیگ پرداخته می شود. این فسمت شامل دو بخش اصلی است: بخش اول در ارتباط با تعاریف مبانی عمومی کیفیت، خدمات، کیفیت خدمات، تعریف مشتری و انتظارات ‌می‌باشد و بخش دوم تبیین­کننده مبانی پژوهش در حوزه کیفیت خدمات الکترونیک، پیشینه و مدل­های آن می‌باشد که توسط صاحب نظران این حوزه ارائه شده است.

۱٫۵٫۲٫ کیفیت

کیفیت واژه رایج و آشنایی است که از مفهوم و نحوه کاربرد آن تفاسیر گوناگونی به عمل آمده است. اما وجه مشترک همه این تعاریف «سازگاری کالا یا خدمت با نیازها و انتظارات مشتریان است. کیفیت از مشتری شروع می شود و هر گونه توجه به کالا یا خدمت، بدون توجه به نظر مشتری، الزاماً کیفیت را به دنبال ندارد؛ لذا معمولا کیفیت را بر اساس تطابق پذیری محصول با ویژگی‌های مد نظر مشتری، و یا میزانی که محصول می‌تواند انتظارات قبلی مشتری را برآورده سازد، تعریف ‌می‌کنند[۳۸].

بر طبق استاندارد ANSI, ASQC که در سال ۱۹۸۷ تدوین شده، کیفیت عبارت است از: «مجموعه خصوصیات و ویژگی‌های یک محصول یا خدمت که دربرگیرنده توانایی آن در برآوردن نیازهای تلویحی و معین باشد». نیازهای معین توسط قرارداد مشخص شده و محدودیت نامیده می‌شوند ولی نیازهای تلویحی تابعی از بازار هستند. این نیازها بایستی شناخته و تعریف شده باشند در تعریف دیگری از کیفیت آمده است که:‌

«کیفیت مفهومی وسیع از بخش‌های گوناگون سازمان است که سازمان نسبت به آن تعهد بوده و هدف آن افزایش کارایی کل مجموعه است، به طوری که مانع پدید آمدن عوامل مخل کیفیت شده و در نهایت با حداقل هزینه و با هدف افزایش قابلیت رقابت. کل این مجموعه را با مشخصات موردنظر مشتری مطابقت دهد»[۳۹].

کرازبی، کیفیت را انطباق با خواسته‌ها تعریف می­ کند. یا در تعاریف دیگری از کیفیت گفته شده است:

آزوبانتنگ و همکاران: کیفیت خدمات می‌تواند به عنوان تفاوت انتظارات مشتری از عملکرد خدمات قبل از دریافت خدمت ‌و ادراکات آن‌ ها از خدمات دریافت شده تعریف شود.

فیتزسیمونز: کیفیت خدمات عبارت است از قضاوت مشتری درباره قابل اعتماد بودن، پاسخگو بودن، اطمینان دادن، همدلی داشتن و حفظ ظاهر نمودن[۴۰].

همچنین، تعاریف متفاوتی دیگری برای آن ارائه شده است که در جدول شماره ۲-۱ به برخی از آن‌ ها اشاره شده است.

جدول شماره ۴: مروری بر برخی تعاریف ارائه شده برای کیفیت

ارائه دهنده

تعریف

کویوتتیس[۳۹]

کیفیت عبارت است از آماده بودن خدمت یا کالا برای استفاده کنننده که خود نیازمند کیفیت طراحی، انطباق، دردسترس بودن و مناسب بودن مکان ارائه خدمت است.

مونتگومری^[۳۱] [۵]

کیفیت مجموعه ای از خصوصیات و مشخصات یک کالا یا خدمت است که احتیاجات و رضایت مصرف کننده را تامین می‌کند و توسط مشتری تعیین می‌شود نه توسط تولیدکننده یا سرویس دهنده.

دمینگ [۴۱]

میزان قابل پیش‌بینی از همگونی و قابلیت اعتماد برای محصول که با هزینه‌ای پایین برای بازار مناسب باشد.

فیگنبام [۴۲]

کل خصایص بازاریابی، مهندسی ساخت و تعمیر و نگهداری کالاها و خدماتی که از طریق آن‌ ها، کالا و خدمات مورد استفاده، انتظارات مشتری را برآورده خواهد کرد.

گفان[۴۳]

کیفیت خدمات به مثابه قیاس ذهنی است که مشتریان بین کیفیت خدماتی که آن‌ ها می خواهند دریافت کنند و آنچه آن‌ ها عملاً به آن می‌رسند، می­سازند.

گیتلو^[۳۲][۴۴]

به میزانی که مشتری و مصرف‌کننده فکر می‌کنند که محصول یا خدمت فراتر از انتظارات آنان است.

با تعاریفی که از کیفیت ارائه شد، مشخص گردید که، هدف از کیفیت یک محصول یا یک خدمت برآورده کردن احتیاجات و رضایت مصرف کننده است. هرگز نباید از یاد ببریم که، کسی جز خریدار، خوبی یا بدی کیفیت محصولات یا خدمات ارائه شده به او را تعیین نمی‌کند و همواره بایستی توجه داشته باشیم که مشتریان راضی منبع سود برای شرکت‌ها هستند.

سیستم مدیریت یک سازمان، بایستی به گونه‌ای برنامه ریزی شود که محصولات و خدمات، باعث جلب و رضایت مشتری شود. کیفیت مطابق با خواست مشتری. یک تفکر استراتژیک است که ما را به سوی حفظ و بقای دایمی در بازار پیش می‌برد، به گونه‌ای که در آینده مشتریان، خود جز مبلغان و بازاریان محصولات آن سازمان خواهند شد.

نگرشی پنج‌گانه برای توضیح مفهوم کیفیت در ارتباط با یک محصول یا خدمت وجود دارد:

نگرش غیرمحسوس (فلسفی): کیفیت عبارت است از یک پدیده بی‌نقص و کمال مطلق. این کیفیت را نمی‌توان اندازه‌گیری کرد، بلکه هنگام مواجهه با آن، می‌توان آن‌را تشخیص داد.

نگرش محصول‌گرا یا خدمت‌گرا: این نوع کیفیت، به عنوان ماهیت بخشی از محصول یا خدمت تعریف می‌شود.

نگرش مصرف‌گرا: کیفیت عبارت است از تامین مطلوب رضایت مشتری با شعار مناسب برای استفاده. این نوع کیفیت با احساس شخصی مصرف‌کننده اندازه‌گیری می‌شود. ‌بنابرین‏، می‌توان به وسیله پرسشنامه نظر مشتری را دریافت و این نوع کیفیت را سنجش نمود.

نگرش ساخت‌گرا: کیفیت عبارت است از انطباق کامل مقادیر از قبل تعیین شده با مشخصات محصول یا خدمت.

نگرش ارزش‌گرا: کیفیت عبارت است از مقایسه آن چه که به دست می‌آید، در مقابل قیمتی که برای آن پرداخت می‌شود[۴۵].

۲٫۵٫۲٫ خدمت

گزینش مغایر به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن فروشندگان اطلاعات مربوطی در اختیار دارند که خریدارن از آن بی اطلاع می‌باشند و (بالعکس)، که این امر دقیقاً قبل از وقوع معامله به وجود می‌آید. زمانی که معامله گران در بازار از وجود افراد غیر مطلع آگاه شوند مسئله گزینش مغایر افزایش می‌یابد. در این حالت افزایش سطح عدم تقارن اطلاعاتی از طریق گسترش تقارن دامنه پیشنهادی قیمت خرید و فروش سهام نشان داده می‌شوند و بازار گردان ها از افزایش این تفاوت برای جبران و سبک گزینش مغایر بهره می گیرند. به عبارت دیگر حضور افراد نا آگاه در بازار سرمایه این امکان را فراهم می‌سازد تا سرمایه‌گذاران حرفه‌ای نرخ بازده بالاتری به دست آورند. به طور کلی اهمیت و ضرورت این پژوهش این است که به گونه تجربی به سرمایه‌گذاران و صاحبان سود نشان دهد که آیا اعمال مدیریت سود به ویژه به موقع بودن سود می‌تواند بر تصمیمات سرمایه‌گذاران اثرگذار باشد. با توجه به موارد ذکر شده می‌توان به اهمیت و ضرورت پژوهش حاضر پی‌برد و انجام اینگونه پژوهش‌ها را ضروری دانست.

۱-۵- اهداف پژوهش

۱-۵-۱ اهداف کلی

رابطه بین به موقع بودن سود با عدم تقارن اطلاعاتی و تعدیل متغیر فرصت رشد در بازار سرمایه ایران.

۱-۵-۲ اهداف علمی

سنجش به موقع بودن در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران.

سنجش عدم تقارن اطلاعاتی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران.

سنجش تاثیر گذاری متغیر تعدیل گر فرصت رشد بین متغیر مستقل و متغیر وابسته در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران.

۱-۵-۳ اهداف کاربردی

۱- نتایج این تحقیق می‌تواند مورد استفاده گزارشگران مالی و دست اندرکاران برای آگاهی بیشتر از اهمیت سود قرار گیرد تا نسبت به بازنگری در نحوه اطلاع رسانی و همچنین اصلاح شیوه های تصمیم‌گیری از طریق آموزش‌های مقتضی اقدام کنند.

۲- ضرورت انجام این تحقیق پیشبرد شرایط اقتصادی و شناخت بهتر شرایط موجود و کمک به فرایند تصمیم‌گیری می‌باشد.

۱-۶-فرضیات پژوهش

در این پژوهش به منظور تبیین و تشریح رابطه بین به موقع بودن سود با عدم تقارن اطلاعاتی و تعدیل متغیر فرصت رشد در بازار سرمایه ایران ، فرضیه‌هایی به شرح زیر تدوین می‌گردد:

فرضیه اول : بین به موقع بودن با عدم تقارن اطلاعاتی در بازار سرمایه ایران رابطه وجود دارد.

فرضیه دوم : فرصت رشد بر رابطه بین به موقع بودن با عدم تقارن اطلاعاتی تاثیرگذار است.

۱-۷- تعریف واژه ها و اصطلاحات پژوهش

یکی از نخستین اقداماتی که درفرآیند حل یک مسأله تحقیقی لازم به نظر می‌رسد این است که اصطلاحات مهمی که در گذاره آن مسأله آمده به گونه مفهومی و عملیاتی تعریف شود (خاکی ۱۳۸۸، ۶۷).

۱-۷-۱ تعاریف مفهومی متغیرهای پژوهش

به موقع بودن

سود برای اثربخشی باید به موقع در دسترس قرار بگیرید. به موقع بودن سود موجب واقعی شدن بازده می‌گردد و در صورت ارائه در فواصل کوتاه مدت موجب کاهش ریسک اطلاعاتی می‌گردد (کردستانی مجدی ۱۳۸۶، ۹۳).

عدم تقارن اطلاعاتی

اگر در یک معامله بالقوه یک طرف اطلاعات بیشتری نسبت به طرف دیگر داشته باشد، عدم تقارن اطلاعات وجود دارد. در این تحقیق، عدم تقارن اطلاعاتی از طریق تفاوت بین قیمت‌های پیشنهادی خرید و فروش در بازار سهام به دست می‌آید(نوروش ۱۳۸۴، ۹۴).

قیمت پیشنهادی خرید

عبارت است ازبالاترین قیمتی که یک خریدارتمایل دارد برای یک سهام بپردازد (امیهود و مندلستون ۱۹۹۱، ۲)^[۱۳].

قیمت پیشنهادی فروش

پایین‌ترین قیمتی است که یک سرمایه گذار یا مالک حاضراست سهام خود را بفروشد (امیهود و مندلستون ۱۹۹۱، ۲).

فرصت رشد

فرصت رشد به وسیله نسبت ارزش بازار بر ارزش دفتری سرمایه اندازه گیری می‌شود.

۱-۷-۲ روش تحقیق

این پژوهش از لحاظ روش و ماهیت از نوع همبستگی است. انجام پژوهش در قالب استدلالات قیاسی – استقرائی است و از نظر هدف پژوهش فوق کاربردی است.

۱-۷-۳ جامعه و نمونه آماری

جامعه عبارت است از: همه اعضای واقعی با فرضی که علاقمند هستیم یافته های پژوهش را به آنان تعمیم دهیم(دلاور ۱۳۸۶، ۱۸۷). یکی از موارد مهم در تحقیق علمی، تعیین نمونه مورد نظر است. نمونه‌گیری به معنی برداشتن هر نسبتی از جامعه یا کل به ‌عنوان معرف آن جامعه یا کل می‌باشد. نظر به اینکه جامعه آماری را شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران قرار دادیم، نمونه خود را از بین این شرکت‌ها در محدوده زمانی بین سال‌های ۱۳۸۷ الی ۱۳۹۱ انتخاب کرده‌ایم. روش نمونه‌گیری استفاده شده در این تحقیق حذف سیستماتیک می‌باشد.

جهت انتخاب نمونه محدودیت های زیر بر روی شرکت‌های جامعه آماری اعمال می‌شود:

1. 1. به لحاظ افزایش قابلیت مقایسه، دوره مالی آن ها منتهی به اسفندماه باشد.

1. 1. شرکت‌هایی که وقفه معاملاتی بیش از ۶ ماه نداشته باشند.

1. 1. شرکت‌هایی که داده های مورد نظر آن ها در دسترس باشد.

1. 1. شرکت‌هایی که طی سال‌های ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۱ تغییر سال مالی نداده باشند.

1. شرکت‌هایی که قبل از سال ۱۳۸۷ در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده باشند.

نمونه مطالعاتی به روش حذف سیستماتیک با توجه به محدودیت های فوق، ۷۸ شرکت می‌باشد.

۱-۷-۴-تعاریف عملیاتی متغیرهای پژوهش

متغیرمستقل

به موقع بودن سود

در این تحقیق به موقع بودن با تأخیر گزارشگری از تاریخ پایان سال مالی تا تاریخ مجمع عمومی صاحبان سهام اندازه گیری می‌شود.

متغیروابسته

برای سنجش‌عدم تقارن‌اطلاعاتی بین سرمایه‌گذاران و مدیران، مدلی را که ونکاتش و چیانگ (۱۹۸۶) برای تعیین دامنه قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام طراحی کرده‌اند به کار برده‌ایم.

ABS

که در آن:

:(SPREAD)ABSit دامنه تفاوت قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام

:AP میانگین سالانه قیمت پیشنهادی فروش سهام

:BP میانگین سالانه قیمت پیشنهای خرید سهام

متغیرتعدیل‌گر

در این پژوهش از متغیر فرصت‌های رشد به عنوان متغیرهای تعدیل گر استفاده شده‌است که به وسیله نسبت ارزش بازار بر ارزش دفتری سرمایه اندازه گیری می‌شود.

BV_ij GROWOP = P_ij /

که در آن :

:GROWOP فرصت رشد

: ارزش بازار سرمایه شرکت

کمیته حسابرسی عملیاتی و مدیریت انجمن حسابداران رسمی آمریکا، ارزیابی عملکرد را مقایسه نحوه هدایت و اجرای فعالیت­های سازمان با اهداف عملیاتی تعیین شده توسط مدیریت، نظیر سیاست­ها، استانداردها، مقاصد و اهداف عملیاتی سازمانی و همچنین سایر معیارهای مناسب برای سنجش و ارزیابی می‌داند (بنی فاطمی کاشی، ۱۳۸۶ : ۴۵)۲٫

شاخص های سنجش عملکرد بهره وری در هر سازمانی نمایشی از وضعیت عملکرد آن سازمان را نشان می‌دهد. این عملکرد بازخوردی از تصمیمات و اجرای برنامه های استراتژیک و عملیاتی آن سازمان است که برای شناسایی مشکلات و بهبود مستمر فعالیت‌های سازمان لازم می‌باشد .

از شاخص‌های مهم سنجش عملکرد هر شرکت و سازمانی شاخص‌های مالی هستند. اما باید توجه داشت که شاخص های مالی بیانگر نتیجه اقدامات گذشته در سازمان می‌باشند. استفاده از این شاخص ها بدون توجه به سایر وجوه سازمان نظیر ارتباط سازمان با مشتریان و بازار ، تصویر کاملی از عملکرد سازمان و پیش‌بینی بهره وری آینده ارائه نمی دهد.

در تعریف عملکرد مالی می توان بیان کرد : درجه یا میزانی که شرکت به ‌هدف‌های‌ مالی سهام‌داران در راستای افزایش ثروت نائل می‌آید. اهداف عملیاتی که مدیر عامل شرکت در راستای دستیابی به هدف اصلی یعنی افزایش ثروت سهام‌داران دنبال می‌کند دربر گیرنده شاخص‌ها و معیارهایی است که ‌بر مبنای‌ آن ‌می‌توان عملکرد مالی یک شرکت تجاری را اندازه ­گیری کرد(حسینی و دیگران،۱۳۸۵ :۶۱) معیارهای اندازه گیری عملکرد را می توان به شرح زیر طبقه بندی کر د: (مستوفی، ۱۳۸۵ :۳۰)

۱- رویکرد حسابداری

در استفاده از رویکرد حسابداری معمولاً از اطلاعات مندرج در صورت‌های مالی شرکت ها استفاده می شود. معیارهای ارزیابی عملکرد در این رویکرد عبارتند از نرخ بازده دارائیها (ROA) ، نسبت بهای تمام شده کالای فروش رفته به فروش ، نسبت سود خالص به فروش ، بازده حقوق صاحبان سهام (ROE)، نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری سهام و…..

۲- رویکرد مدیریت مالی

در این رویکرد بیشتر از تئوری‌های مدیریت مالی و مفاهیم ریسک و بازده استفاده می شود. معیارهای ارزیابی عملکرد در این رویکرد عبارتند از بازده سهام و بازده اضافی هر سهم و….

۳- رویکرد اقتصادی

عملکرد شرکت در این رویکرد با تأکید بر قدرت سودآوری دارائیهای شرکت و با توجه به نرخ بازده و نرخ هزینه سرمایه به کار گرفته شده ارزیابی می شود. معیارهای ارزیابی عملکرد در این رویکرد عبارتند از، ارزش افزوده اقتصادی (EVA)، ارزش افزوده بازار(MVA)، ارزش افزوده اقتصادی پالایش شده (REVA) و….

۴- رویکرد تلفیقی (بازار)

در این رویکرد سعی شده که علاوه بر استفاده از اطلاعات مندرج در صورت‌های مالی، از اطلاعات و ارزش های بازار نیز استفاده شود تا ارزیابی های انجام شده مربوط تر باشند. معیارهای ارزیابی عملکرد در این رویکرد عبارتند از نسبت Q توبین، نسبت قیمت به سود هر سهم (P/E) و…..

در مدل اسپیگل من ، معیارهای ارزیابی عملکرد شرکت‌ها به دو گروه تقسیم می شود:

۱- معیارهای مالی : این معیارها شامل داده های حسابداری، داده های مدیریت، داده های اقتصادی و داده های تلفیقی می‌باشد

۲- معیار های غیر مالی : این معیارها شامل معیارهای اجتماعی، معیارهای تولیدی و معیارهای بازاریابی می‌باشد.

یانگ در سال ۲۰۰۱ شاخص‌های ارزیابی عملکرد را به ‌گروه‌های زیر تقسیم کرد: (نوروش و کرمی ، ۱۳۸۴ :۲۲)

۱- شاخص های سود باقی مانده : شاخص هایی هستند که هزینه سرمایه در آن ها در نظر گرفته شده است. از جمله این شاخص‌ها می توان به CVA و EVA اشاره نمود.

۲- شاخص های مربوط به اجزای سود باقی مانده : این شاخص‌ها همان اجزای سود هستند که هزینه سرمایه در آن ها لحاظ نشده است.

۳- شاخص های مبتنی بر بازار : شاخص هایی هستند که از بازار سرمایه به دست می‌آیند و از میان این شاخص ها می توان به بازده کل سهام‌داران، بازده مازاد و بازده نقدی سرمایه گذاریها اشاره نمود.

۴- شاخص های مبتنی بر نقد : این شاخص ها مبتنی بر مبنای نقد هستند. ازجمله این شاخص ها، می توان به جریان‌های نقدی عملیاتی و بازده نقدی سرمایه گذاریها اشاره نمود.

۵- شاخص های سنتی : طرفداران نظریه تاریخی (سنتی) در حسابداری اعتقاد به مطلوبیت اطلاعات تاریخی دارند و بر این باورند که این اطلاعات بهتر می‌تواند گویای بستر تاریخی واحد تجاری باشد. پرفسور لاوسون و پرفسور لی (۱۹۷۲) بیان می دارند که گزارش جریان‌های نقدی برای ارزیابی عملکرد بنگاه ها ضروری است . لی به طور صریح بیان نموده است که جریان‌های نقدی ، نتیجه نهائی فعالیت بنگاه است و نه سود، سود یک مفهوم مجازی است در حالی که وجه نقد یک منبع فیزیکی است. این دو محقق ‌در مورد اینکه گزارشگری ‌بر مبنای‌ جریان‌های نقدی بهتر از صورت‌های مالی تعهدی است یا اینکه باید به ‌عنوان یکی از اجزای مهم صورت‌های مالی تعهدی تلقی شود، هیچگاه نظر صریحی بیان نکرده اند. اگر به متون مدیریت مالی و اقتصاد نیز مراجعه شود، مدل ارزیابی جریان‌های نقدی مبنای تعیین ارزش بنگاه ها شناخته شده است نه سود بر مبنای حسابداری تعهدی(فرقاندوست حقیقی، وفادار، ۱۳۷۶ : ۵۵)

۲-۲-۷-۱- محدودیت های داده های حسابداری

‏ پرداختن به محدودیت ها و ضعفهای اطلاعات حسابداری، به منزله نادیده گرفتن اهمیت داده های ‏حسابداری نبوده، بلکه هدف، شناسایی محدودیتهای این معیار ارزیابی عملکرد شرکت‌ها می‌باشد. چند ‏نمونه از محدودیتهای داده های حسابداری به شرح زیر می‌باشد: (افشاری،۱۳۷۸)

‏۱- واحد غیر ثابت پول

‏جدی ترین محدودیت صورت‌های مالی، ناشی از این واقعیت است که این صورتها، فقط می‌توانند ‏اطلاعاتی را که جنبه کمی دارند، ارائه دهند. برای مثال صورت‌های مالی اطلاعاتی را که در رابطه با میزان ‏انگیزه ‏کارکنان و مدیران، توزیع سنی منابع انسانی، کیفیت تلاش‌های تحقیق و توسعه، کارایی ماشین آلات، ‏در اختیار استفاده کنندگان قرار نمی دهد. با وجود این، بدون داشتن یک مقیاس مشترک، اندازه گیری صورت‌های مالی غیرممکن است. اما نکته مهمی که ‌در مورد واحد پولی وجود دارد، تغییر ارزش پول و ‏قدرت خرید آن است. این تغییر ارزش نیز باعث ایجاد محدودیت در استفاده از صورت‌های مالی می شود.

۲- ‏استفاده ‏از قضاوت ها و اعمال نظرهای شخصی

‏در حسابداری الزاماًً ناگزیر به استفاده از قضاوت ها و اعمال نظرهای شخصی هستیم. تفاوت‌های موجود بین شرکت‌ها، در به کارگیری اصول پذیرفته شده حسابداری، می‌تواند قابلیت مقایسه، قابلیت اعتماد ‏و کیفیت صورت‌های مالی را تحت تأثیر قرار دهد. به عنوان مثال، شرکتی برای ارزشیابی موجودیهایش از روش FIFO ‏و شرکت د‏یگری در همان صنعت، از روش LIFO استفاده می‌کند. د‏ر صورتی که ارزش ‏موجودیها در هر دو شرکت، با اهمیت باشد، نسبت جاری دو شرکت، تقریبأ غیر قابل مقایسه خواهد بود‏و ممکن است بر قابلیت مقایسه نسبت‌های دیگر نیز تأثیر بگذارد. مثال‌های دیگر عبارتند از انتخاب ‏روش های استهلاک، تفکیک مخارج جاری و سرمایه ای و تحقیق و توسعه.

۳- قبول دوره ‏مالی و نیاز برای برآورد

در این آموزش ها تخصص های کلی و عمومی مربوط به محیط کارآموزش داده می شود وخود سازمان ها اقدام به ایجاد مؤسسات آموزشی مرتبط با رشته‌های دلخواه خود به صورت پودمانی می کند.ممکن است مدت این دوره ها از سه ماه تا یکسال باشد. (مک کیب و گاواران ،۲۰۰۸)

۲-۱۸-۲ آموزش های بدو خدمت^[۱۴]( توجیه) :

برای آشنایی کلی کارمند با کار ومحیط کار انجام می شود.هدف اصلی از این دوره،آشنایی کارمند باشغلی است که به او محول خواهد شد و مربوط به محلی است که در آن کار خواهدکرد وکارمندان در این دوره با محیط کار، وظایف، مسئولیت ها وحقوق خود و به طور کلی ، با نحوه پایه گذاری ارتباط سالم کارمند با سازمانش می‌باشد و به صورت الزامی ومعمولا ˝ ۶۰ ساعت در نظر گرفته می شود.

۲-۱۸-۳ آموزش های ضمن خدمت( بعد از ورود به خدمت^[۱۵])

آموزش ضمن خدمت از لحاظ سازمانی به آن آموزشی گفته می‌شود که پس از استخدام فرد در سازمان صورت می‌گیرد و هدف از آن آماده‌سازی افراد برای اجرای بهتر مسئولیت‌هایشان و بهبود توانایی‌ها و مهارت‌های آنان است .آموزش ضمن خدمت به مفهوم آموزش طی دوران خدمت است و هدف این گونه آموزش ها، ایجاد امکانات شغلی، آگاهی به وظایف و مسئولیت ها، تامین مهارت، توانایی لازم برای ارتقا به مشاغل بالاتر و انطباق با وضع جدید است که خود به آموزش های شغلی و آموزش های تکمیلی و ارتقایی و آموزش های تعالی سازمان و آموزش های آمادگی برای دوران بازنشستگی و آموزش مدیران( بهبود مدیریت)تقسیم می شود(فتحی و آشتیانی،۱۳۸۰)

۲-۱۹ آموزش ضمن خدمت کارکنان

در جهان امروز تکنولوژی با سرعتی غیر قابل تصور در حال دگرگونی و پیشرفت است ،جوامعی که ‌به این تغییرات توجهی ندارند، دیری نخواهد پایید که خود را بیگانه با آنچه در جامعه جهانی اتفاق می افتد، می‌یابند . سازمان ها قبل از هرچیز نیازمند نیروی انسانی متناسب با این تغییرات هستند، بدیهی است تکنولوژی نوین، دارای ویژگی هایی است که تفاوت هایی گاه بسیار زیاد با وضعیت موجود دارد. از این رو دانش و مهارت های جدید را نیز می طلبد . آنچه در این میان ضرورت بسیار دارد، پرداختن به آموزش و فراگیری معلومات و مهارت های مورد نیاز با این تغییرات است . در اینجا است که آموزش ضمن خدمت که متناسب با تغییرات حاصل از این دگرگونی ها برنامه ریزی شده باشد، اهمیت پیدا می‌کند .

یکی از دانشمندان در این زمینه چنین می نویسد : اگر بپذیریم که مهمترین ثروت یک سازمان و تشکیلات، انسان‌ها هستند و اگر این مطلب واقعیت داشته باشد که کارکنان هر سازمان تعیین کننده ترین عامل برای ادامه و بقای حیات آن سازمان هستند، پس باید گفت که خلق بهترین شرایط برای بهره وری بیشتر سازمان در گرو گسترش توانایی ها و پرورش کامل استعدادهای درونی نیروی انسانی است .

ضمن آنکه آموزش آموزش کارکنان تنها راه پیشرفت سازمان نیست، اما یکی از مطمئن ترین و اساسی ترین مسیرهایی که مدیریت می پیماید و باید برای جلوگیری از تلف شدن منابع مالی و مادی سازمان همواره در نظر داشته باشد این است که امر آموزش :

• • مستمر باشد .

• • از بالاترین مسئولان سازمان تا پایین ترین سطح را در نظر گیرد .

• • موجبات کسب دانش و معلومات جدید را فراهم کند .

• • به افزایش سطح مهرت شغلی کارکنان کمک کند .

• رفتارهای تازه و پسندیده ایجاد کند .

آموزش ضمن خدمت به معنای تغییر دانسته های کارمندان، چگونگی انجام دادن آن ها، نگرش های آنان نسبت به کارشان یا تعاملات آن ها با همکاران یا سرپرستان می‌باشد . آموزش های ضمن خدمت در محل سازمان برنامه ریزی می شود و هدف آن، افزایش سطح کلی معلومات و تکمیل اطلاعات کارمند می‌باشد که این آموزش ها می‌تواند به طور دسته جمعی و انفرادی صورت پذیرد. (عسگریان،۱۳۸۰)

آموزش حرفه ای یا تخصصی، کوششی برای انطباق دقیق فرد با ویژگی های شغل و هماهنگی او با نیازهای سازمان است . در این راستا، قدم های لازم را برای مهار کردن ، تحت کنترل درآوردن و استفاده بهینه از نیروی انسانی بر می‌دارد .آشنایی با کار و سازمان در سطح وسیعی مطرح می شود که از توجیه بسیار ساده، از نشان دادن محل کار تا اجرای یک برنامه از پیش تعیین شده جامع برای آشنایی کامل فرد با سازمان و وظایف و نقشی که به او محول می‌گردد، امتداد می‌یابد .در شکل اخیر آن نه تنها فرد با اجرای شغل و روش های انجام دادن آن آشنا می شود، بلکه با ارتباط و همبستگی شغل خود با سایر مشاغل و نقش های سازمان نیز آشنا می‌گردد . او در این دوره های تخصصی حرفه ای علاوه بر یادگرفتن با جنبه‌های تخصصی وظیفه خود، با اهداف سازمان، مسائل محیط کار، طبیعت سازمان ، جو حاکم بر سازمان و روش های برخورد و رسیدن به نتایج مطلوب نیز آشنا می شود . برای رسیدن به چنین منظوری از روش های گوناگونی استفاده می شود و سازمان ها به شکل های متفاوتی عمل می‌کنند . ممکن است این آموزش ها به صورت آموزش های پیش از خدمت یا ضمن خدمت باشد.

بنابر تعریف ، آموزش ضمن خدمت معلمان عبارت است از بهبود بخشیدن فعالیت های آموزشی و پرورشی مرتبط با رشته تخصصی آنان که عمدتاً˝ یا انحصارا˝ به قصد دانش افزایی ،کسب مهارت و تغییر مهارت ها و تغییر نگرش های حرفه ای ایشان صورت می‌گیرد. تا بتوانند به گونه ای مؤثر به تعلیم و تر بیت کودکان بپردازند(صفوی، ۱۳۸۲ ).

در اهمیت آموزش می نوان گفت : آموزش در حقیقت خود مدیریت است . بدین معنی که بدون آموزش کارکنان، پایه های مدیریت هم متزلزل می شود و فرو خواهد ریخت . پس آموزش کارکنان یک امر حیاتی و اجتناب ناپذیر است که باید به طور مستمر و با مجموع فرآیندهای مدیریت مورد توجه قرار گیرد تا سایر فعالیت های مدیریت بتواند مثمرثمر واقع گردد .(ابطحی،۱۳۸۸)

۲-۲۰ تاریخچه آموزش ضمن خدمت:

۲-۲۰-۱در جهان

آموزش ضمن خدمت در مفهوم سنتی، که به معنای انتقال مجموعه‌ای از مهارت‌ها و فنون به شکل استاد – شاگردی است، دارای سابقه بسیار طولانی است. بررسی سوابق تاریخی در این زمینه نشان می‌دهد که آموزش ضمن خدمت سنتی به مراتب از آموزش‌های رسمی و کلاسیک دیرینه‌تر می‌باشد. آن چه که موجبات توجه بنیادی به آموزش ضمن خدمت به مفهوم جدید را ایجاد و تسهیل کرد، تغییر و تحولاتی گسترده‌ای بود که دستاوردهای مهمی خصوصاً˝در قلمرو تکنولوژی به همراه داشت. ‌بنابرین‏ می‌توان نتیجه گرفت که توجه به نارسایی‌های آموزش ضمن خدمت سنتی و لزوم تجدید ساختار آموزش کارکنان امری است که عموما˝با انقلاب صنعتی پا گرفت و پس از آن توسعه یافت.(فتحی واجارگاه، ۱۳۷۶)

بند دوم:مقتول

مدت های زیادی از تاریخ به بررسی جرم سپری شد. پس از آن بررسی شخصی مجرم وعوامل ارتکاب جرم توسط وی در بررسی های مو شکافانه جرم شناسان قرار گرفت. در ادامه این روند، از اوایل دهه ۷۰ میلادی، جرم شناسان مطالعات وتحقیقات خود را برروی بزه دیدگان انجام دادند چرا که بر این اعتقادبودند، بزه دیده نقش مؤثری در وقوع جرم ایفا می‌کند. بزه دیده هم مانند سایر افراد در جامعه دارای یک سری محاسن ویک سری معایب است وهمین امر موجب می شود که شخص دیگر به ارزیابی وی بپردازد وسرانجام به ارتکاب جرم روی آورد. به عبارت دیگر بزه دیده با داشتن ویژگی های ظاهری، جنسیتی، سنی، خانوادگی، مالی، شغلی، تیپ شخصیتی ورفتاری و… نظر برخی از مجرمان را به خود جلب کرده وآنان را به طمع می اندازند و در نهایت موجب بزه دیده شدنشان می‌شوند.

نخستین کسانی که به نقش بزه دیده در وقوع جرم توجه کردند فلاسفه وادبا بودند. آنان معتقد بودند که هیچ تفاوتی میان بزهکار وبزه دیده وجود ندارد وبزه دیده نیز درست به اندازه بزهکار در پدید آمدن جرم سهیم است.

شناسایی شخصیت مقتول در بررسی صحنه قتل که یکی از اجزاء ‌و ارکان مهم آن است نقش مهم وبسزایی دارد چرا که با کشف نقاط قوت وی که موجب طمع شخص قاتل شده وکشف نقاط ضعف وی که موجب بزه دیدنش گشته، می‌توانیم تا حدودی انگیزه قتل، چگونگی رخداد آن و در نهایت به شناسایی شخص قاتل از بین مظنونین دست بیابیم.اندکی توجه به نوع وکیفیت جرائم مختلف، این فرضیه را اثبات می کند که هر بزهی قربانی خاص خود را دارد وبه عبارت دیگر شرایط مجنی علیه عمدتاًً باعث جلب مجرم ووقوع جرم می‌گردد.(نجفی توانا،۱۳۸۴،ص۲۸).

بند سوم:ادله وآثار

رکن سوم درارکان تشکیل دهنده صحنه قتل، ادله و آثار است. برخی از آن به مدارک وآثار یاد کرده‌اند و در تعریف آن آورده اند؛ مدارک وآثار عبارت اند از«‌هر مادنه محسوس، کوچک یا بزرگ که منجر به ردیا اثبات نکته مشکوکی شود ‌و فهرست اشیاءووسایلی که ممکن است به صورت آثار مادی ‌و قرائن قرار گیرد، ‌بر اساس تعداد، نوع وعلل وقوع قتل ها بسیار وسیع وگسترده می‌باشد. آثارباقیمانده درصحنه جرم می‌تواند به سه صورت اشیاء (اسلحه، وسایل نقلیه، سیگار وفتیله آن). بقایای انسانی(خون،منی، بو، بافت، ادرار، مدفوع، مواد استفراغ)، آثار بجامانده(آثارانگشتان، پا، کف دست، وسایل، تایر، سوراخ های گلوله، مناطق آسیب دیده جدید، ترک ‌و پارگی) باشد.»

برخی دیگر رکن سوم را تنها به عنوان مدرک فیزیکی این چنین تعریف کرده‌اند:«هر مدرکی که بتواند اطلاعات سودمندی را برای بازپرس ها در حل پرونده ها فراهم کند را مدرک فیزیکی گویند. ومدارکی که از صحنه قتل قابلیت ثبت دارند چند گونه اند:

۱٫مدرک ناپایدار که نوعی مدرک است، بنا به طبیعت متفاوتی که دارد، موقتی است و می‌تواند به راحتی تغییر کند ویا از دست برود همانند بو، دما و صدا.

۲٫مدرک مشروط هم مدرکی است که به خودی خود به وجود نمی آید بلکه توسط یک عمل یا حادثه واقع می‌گردد همانند دود، آتش، شرایط جسد قربانی.

۳٫مدرک طرحی هم گونه هایی از طرح ها می‌باشند. که در صحنه یافت می‌شوند. مثل خط ترمز، ردپا، نحوه پاشش خون.

۴٫مدرک انتقالی هم به مدرکی اطلاق می شود که بین اشیاء واشخاص در اثر تماس رد وبدل می شود. مثل زخمی شدن دست قاتل در اثر شکستن لیوان وخون آلود شدن آن.

۵٫مدرک ارتباطی هم جهت ربط دادن قربانی یا مظنون به یک صحنه خاص یا به یکدیگر استفاده می شود مثل یافتن کیف پول جانی در صحنه قتل.(هنری لی،۱۳۸۳،ص۳۷).

اما هم چنان که در عنوان این بند آمد ما از ادله و آثار یاد کرده ایم و در این خصوص بایستی به دو نکته دقت داشته باشیم.

نکته اول اینکه ادله وآثار رکن مستقلی از قاتل ومقتول است. به عبارت دیگر قاتل با تمام ویژگی های روانی، اجتماعی وزیستی خود یک رکن است و آثار وادله ای که در صحنه قتل بجای می‌گذارد ویا به همراه خود می‌برد یک رکن دیگر است.

نکته دوم آنکه هدف از ارزیابی ادله وآثار، کسب اطلاعات است واین اطلاعات می‌تواند از طریق مدارک فیزیکی موجود در صحنه قتل کسب شود ویا از طریق اشخاص مطلع ویا به هر طریق مقتضی دیگر. به عبارت دیگر از آثار انگشت، خون، گلوله و… موجود در صحنه قتل تا تحقیقات محلی به عمل آمده و در نهایت بازجویی ها واقرار متهم و وجود اسناد که در صحنه قتل به دست می‌آیند می‌تواند در این رکن قرار گیرند.

۲-۶-۱۵-۷- بازسازی صحنه قتل:

بازسازی صحنه قتل یعنی اینکه قاتلی که در بازجویی به ارتکاب قتل اقرار نموده و به انجام آن معترف گشته به همان محلی که در آنجا قتل به وقوع پیوسته از او بخواهند یک بار دیگر چگونگی انجام قتل وآنچه را در محل حادثه رخ داده با حضور مقتول فرضی در حضور مأموران برای ثبت آن تکرار کند.که در واقع آخرین مرحله از مراحل پی جویی یک پرونده قتل بازسازی صحنه آن است وهدف از آن تطبیق صحت اظهارات قاتل با واقعیت رخ داده با بهره گرفتن از فیلمبرداری ها وعکسبرداری ها ‌و یادداشت های قبلی که از صحنه قتل قبلاً برداشته شده است.عدم تطبیق صحت اظهارات کسانی که ارتکاب قتل را قبول نموده اند با آنچه که در صحنه قتل رخ داده است وبه دلیل انگیزه های مختلف ارتکاب قتل را گردن گرفته اند. روشن شدن جزئیات بیشتر از چگونگی ارتکاب قتل توسط قاتل که آن را فراموش نموده وبا حضور در صحنه قتل ‌و بازسازی آن به خاطر او خواهد آمد.به دست آوردن مدارک بیشتری از جرم که هنگام بررسی صحنه قتل توسط مأموران پنهان مانده و در بازسازی صحنه توسط قاتل کشف می شود.

تعیین نقش ودخالت هریک از متهمان در ارتکاب قتل وتعیین توانمندی ویا عدم توانمندی متهم در ارتکاب قتل به تنهایی یا شرکت فردی دیگر برای بازسازی صحنه قتل رعایت نکاتی از سوی مأموران لازم می‌باشد ازجمله:

1. 1. در تمام مراحل بازسازی صحنه قتل لازم است از آن فیلمبرداری، عکسبرداری، یاداشت برداری وتنظیم صورت جلسه به عمل آورند. این اقدامات به منظور مستند نمودن بازسازی صورت می‌گیرد.

1. در صورتی که محل صحنه قتل ویا صحنه های مکمل به دلیل نا شناخته بودن برای مأموران مورد بررسی فنی قرار نگرفته قبل از بازسازی لازم است نسبت به بررسی های فنی از جمله جمع‌ آوری دلایل مادی وعینی اقدام سپس مبادرت به به بازسازی صحنه نمایند.منظور از صحنه های مکمل محل های است که در ادامه تکمیل عملیات اقدامات قاتل در ارتکاب قتل مورد استفاده قرارگرفته است.

برای مثال قتل در پذیرایی صورت گرفته سپس قاتل، مقتول را در حمام مثله می‌کند ‌و قطعات بدن را با اتومبیل در بیابان رها می‌کند در اینجا محل کشف جسد بیابان بوده که مورد بررسی توسط مأموران قرار گرفته وبعد از دستگیری قاتل واعترافات او پذیرایی، حمام، واتومبیل را به عنوان صحنه مکمل مورد بررسی قرار گیرد شاید که بتوان دلایل ‌و مدارک چون آثار خون، تارهای مومتعلق به مقتول در آن به دست آید که به عنوان مدرک علیه متهم در دادگاه مورد استناد قرار گیرد(گیبرث،۱۳۷۷،ص۷۰-۷۵).

۲-۶-۱۵-۸- ارزیابی اهمیت برخی از مدارک فیزیکی در صحنه قتل: