گزینش مغایر به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن فروشندگان اطلاعات مربوطی در اختیار دارند که خریدارن از آن بی اطلاع می‌باشند و (بالعکس)، که این امر دقیقاً قبل از وقوع معامله به وجود می‌آید. زمانی که معامله گران در بازار از وجود افراد غیر مطلع آگاه شوند مسئله گزینش مغایر افزایش می‌یابد. در این حالت افزایش سطح عدم تقارن اطلاعاتی از طریق گسترش تقارن دامنه پیشنهادی قیمت خرید و فروش سهام نشان داده می‌شوند و بازار گردان ها از افزایش این تفاوت برای جبران و سبک گزینش مغایر بهره می گیرند. به عبارت دیگر حضور افراد نا آگاه در بازار سرمایه این امکان را فراهم می‌سازد تا سرمایه‌گذاران حرفه‌ای نرخ بازده بالاتری به دست آورند. به طور کلی اهمیت و ضرورت این پژوهش این است که به گونه تجربی به سرمایه‌گذاران و صاحبان سود نشان دهد که آیا اعمال مدیریت سود به ویژه به موقع بودن سود می‌تواند بر تصمیمات سرمایه‌گذاران اثرگذار باشد. با توجه به موارد ذکر شده می‌توان به اهمیت و ضرورت پژوهش حاضر پی‌برد و انجام اینگونه پژوهش‌ها را ضروری دانست.

۱-۵- اهداف پژوهش

۱-۵-۱ اهداف کلی

رابطه بین به موقع بودن سود با عدم تقارن اطلاعاتی و تعدیل متغیر فرصت رشد در بازار سرمایه ایران.

۱-۵-۲ اهداف علمی

سنجش به موقع بودن در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران.

سنجش عدم تقارن اطلاعاتی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران.

سنجش تاثیر گذاری متغیر تعدیل گر فرصت رشد بین متغیر مستقل و متغیر وابسته در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران.

۱-۵-۳ اهداف کاربردی

۱- نتایج این تحقیق می‌تواند مورد استفاده گزارشگران مالی و دست اندرکاران برای آگاهی بیشتر از اهمیت سود قرار گیرد تا نسبت به بازنگری در نحوه اطلاع رسانی و همچنین اصلاح شیوه های تصمیم‌گیری از طریق آموزش‌های مقتضی اقدام کنند.

۲- ضرورت انجام این تحقیق پیشبرد شرایط اقتصادی و شناخت بهتر شرایط موجود و کمک به فرایند تصمیم‌گیری می‌باشد.

۱-۶-فرضیات پژوهش

در این پژوهش به منظور تبیین و تشریح رابطه بین به موقع بودن سود با عدم تقارن اطلاعاتی و تعدیل متغیر فرصت رشد در بازار سرمایه ایران ، فرضیه‌هایی به شرح زیر تدوین می‌گردد:

فرضیه اول : بین به موقع بودن با عدم تقارن اطلاعاتی در بازار سرمایه ایران رابطه وجود دارد.

فرضیه دوم : فرصت رشد بر رابطه بین به موقع بودن با عدم تقارن اطلاعاتی تاثیرگذار است.

۱-۷- تعریف واژه ها و اصطلاحات پژوهش

یکی از نخستین اقداماتی که درفرآیند حل یک مسأله تحقیقی لازم به نظر می‌رسد این است که اصطلاحات مهمی که در گذاره آن مسأله آمده به گونه مفهومی و عملیاتی تعریف شود (خاکی ۱۳۸۸، ۶۷).

۱-۷-۱ تعاریف مفهومی متغیرهای پژوهش

به موقع بودن

سود برای اثربخشی باید به موقع در دسترس قرار بگیرید. به موقع بودن سود موجب واقعی شدن بازده می‌گردد و در صورت ارائه در فواصل کوتاه مدت موجب کاهش ریسک اطلاعاتی می‌گردد (کردستانی مجدی ۱۳۸۶، ۹۳).

عدم تقارن اطلاعاتی

اگر در یک معامله بالقوه یک طرف اطلاعات بیشتری نسبت به طرف دیگر داشته باشد، عدم تقارن اطلاعات وجود دارد. در این تحقیق، عدم تقارن اطلاعاتی از طریق تفاوت بین قیمت‌های پیشنهادی خرید و فروش در بازار سهام به دست می‌آید(نوروش ۱۳۸۴، ۹۴).

قیمت پیشنهادی خرید

عبارت است ازبالاترین قیمتی که یک خریدارتمایل دارد برای یک سهام بپردازد (امیهود و مندلستون ۱۹۹۱، ۲)^[۱۳].

قیمت پیشنهادی فروش

پایین‌ترین قیمتی است که یک سرمایه گذار یا مالک حاضراست سهام خود را بفروشد (امیهود و مندلستون ۱۹۹۱، ۲).

فرصت رشد

فرصت رشد به وسیله نسبت ارزش بازار بر ارزش دفتری سرمایه اندازه گیری می‌شود.

۱-۷-۲ روش تحقیق

این پژوهش از لحاظ روش و ماهیت از نوع همبستگی است. انجام پژوهش در قالب استدلالات قیاسی – استقرائی است و از نظر هدف پژوهش فوق کاربردی است.

۱-۷-۳ جامعه و نمونه آماری

جامعه عبارت است از: همه اعضای واقعی با فرضی که علاقمند هستیم یافته های پژوهش را به آنان تعمیم دهیم(دلاور ۱۳۸۶، ۱۸۷). یکی از موارد مهم در تحقیق علمی، تعیین نمونه مورد نظر است. نمونه‌گیری به معنی برداشتن هر نسبتی از جامعه یا کل به ‌عنوان معرف آن جامعه یا کل می‌باشد. نظر به اینکه جامعه آماری را شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران قرار دادیم، نمونه خود را از بین این شرکت‌ها در محدوده زمانی بین سال‌های ۱۳۸۷ الی ۱۳۹۱ انتخاب کرده‌ایم. روش نمونه‌گیری استفاده شده در این تحقیق حذف سیستماتیک می‌باشد.

جهت انتخاب نمونه محدودیت های زیر بر روی شرکت‌های جامعه آماری اعمال می‌شود:

1. 1. به لحاظ افزایش قابلیت مقایسه، دوره مالی آن ها منتهی به اسفندماه باشد.

1. 1. شرکت‌هایی که وقفه معاملاتی بیش از ۶ ماه نداشته باشند.

1. 1. شرکت‌هایی که داده های مورد نظر آن ها در دسترس باشد.

1. 1. شرکت‌هایی که طی سال‌های ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۱ تغییر سال مالی نداده باشند.

1. شرکت‌هایی که قبل از سال ۱۳۸۷ در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده باشند.

نمونه مطالعاتی به روش حذف سیستماتیک با توجه به محدودیت های فوق، ۷۸ شرکت می‌باشد.

۱-۷-۴-تعاریف عملیاتی متغیرهای پژوهش

متغیرمستقل

به موقع بودن سود

در این تحقیق به موقع بودن با تأخیر گزارشگری از تاریخ پایان سال مالی تا تاریخ مجمع عمومی صاحبان سهام اندازه گیری می‌شود.

متغیروابسته

برای سنجش‌عدم تقارن‌اطلاعاتی بین سرمایه‌گذاران و مدیران، مدلی را که ونکاتش و چیانگ (۱۹۸۶) برای تعیین دامنه قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام طراحی کرده‌اند به کار برده‌ایم.

ABS

که در آن:

:(SPREAD)ABSit دامنه تفاوت قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام

:AP میانگین سالانه قیمت پیشنهادی فروش سهام

:BP میانگین سالانه قیمت پیشنهای خرید سهام

متغیرتعدیل‌گر

در این پژوهش از متغیر فرصت‌های رشد به عنوان متغیرهای تعدیل گر استفاده شده‌است که به وسیله نسبت ارزش بازار بر ارزش دفتری سرمایه اندازه گیری می‌شود.

BV_ij GROWOP = P_ij /

که در آن :

:GROWOP فرصت رشد

: ارزش بازار سرمایه شرکت