این تحقیق از نظر روش، توصیفی- پیمایشی مبتنی بر همبستگی ‌می‌باشد. شرکت­های قطعه­ ساز خودرو در شهر مشهد به عنوان جامعه آماری تحقیق در نظر گرفته ‌شده‌اند. در راستای هدف تحقیق، بعد از بررسی نظریه­ های مختلف در عرصه بازارمحوری، مدل جدیدی برای این مفهوم ارائه گردیده است. نتایج این تحقیق نشان می­دهد که بین بازارمحوری و عملکرد بازرگانی رابطه مثبت وجود دارد.

شکل­۲-۶) مدل مفهومی مطالعه(دعایی و بختیاری، ۱۳۸۶: ۶۶)

در این مطالعه یک فرضیه اصلی و سه فرضیه فرعی به شرح زیز طراحی و آزمون شده است:

فرضیه اصلی: بین بازارمحوری و عملکرد بازرگانی رابطه مثبت وجود دارد.

فرضیه فرعی ۱: بین بازارمحوری و عملکرد مالی شرکت رابطه مثبت وجود دارد.

فرضیه فرعی ۲: بین بازارمحوری و تسلط شرکت در بازار رابطه مثبت وجود دارد.

فرضیه فرعی ۳: بین بازارمحوری و اثربخشی شرکت در بازار رابطه مثبت وجود دارد.

در این مطالعه به منظور سنجش عملکرد بازرگانی از ده مؤلفه‌ به شرح زیر استفاده شده است:

عملکرد مالی، سود نقدینگی، نرخ بازگشت سرمایه، تسلط بر بازار: حجم فروش، رشد فروش و سهم بازار و اثربخشی شرکت در بازار: موفقیت محصول جدید، حفظ مشتری، جذب مشتری و کیفیت محصول(دعایی و بختیاری، ۱۳۸۶).

رضایی دولت آبادی و خائف الهی (۱۳۸۵) در یک مطالعه با عنوان « مدلی برای تعیین میزان تاثیر بازارگرایی بر عملکرد کسب وکار با توجه به قابلیت ­های بازاریابی در صنایع پتروشیمی ایران» ، ابتدا به بررسی دیدگاه ­ها و مدل­های بازارگرایی و تاثیر آن بر عملکرد کسب و کار با توجه به قابلیت ­های بازاریابی پرداخته­اند، سپس روابط علی میان فرهنگ بازارگرایی، هوشمندی بازار، قابلیت ­های بازاریابی و عملکرد کسب و کار را بررسی کرده و با بهره گرفتن از مدل­سازی معادلات ساختاری و ‌بر اساس داده ­های حاصل از محیط صنعت پتروشیمی ایران، مدلی مفهومی و تصمیم ساز را برای تعیین پیوند­های علی مؤثر بر عملکرد کسب وکار پیشنهاد کرده و مورد آزمون قرار داده ­اند. نتایج این پژوهش حاکی از این است که عملکرد کسب و کار در فضای رقابتی کنونی تحت تاثیر یکپارچکی بازارگرایی و قابلیت ­های بازاریابی است. پژوهش­های متعددی نشان می­دهد که رابطه مثبتی بین بازارگرایی و عملکرد کسب و کار وجود دارد. به منظور بهبود رابطه بازارگرایی با عملکرد کسب و کار از متغیر­های تعدیل کننده مانند کارآفرینی، استراتژی، آشفتگی تکنولوژی و متغیر­های میانجی مانند نوآوری، کیفیت، محصول، مدیریت ارتباط با مشتری و … استفاده می­ شود. با توجه به عدم بررسی متغیر میانجی قابلیت ­های بازاریابی در مطالعات رابطه بازارگرایی و عملکرد کسب و کار، انگیزه اصلی این پژوهش مهیا گردید. اگر چه رابطه بازارگرایی با عملکرد کسب و کار و قابلیت ­های بازاریابی با عملکرد کسب و کار انجام شده است، اما مدل طراحی شده، به هر دو رابطه توجه دارد. نتایج تحقیق نشان می­دهد که اثر بازارگرایی (فرهنگ بازارگرایی و هوشمندی بازار) بر عملکرد کسب و کار از طریق قابلیت ­های بازاریابی بیشتر از اثر مستقیم آن است. از میان عوامل مؤثر بر عملکرد کسب و کار در شرکت­های مورد بررسی اثر رقابت­گرایی و ارتباط با مشتری چندان قوی نمی ­باشد که حاکی از وجود منموداراتی در زمینه رقابت­گرایی و ارتباط با مشتری است (رضایی دولت آبادی و خائف الهی، ۱۳۸۵).

­بیگی(۱۳۸۲) در یک مطالعه- پایان نامه کارشناسی ارشد- تحت عنوان« شناسایی موانع سازمانی مؤثر بر بازارگرایی در شعب بانک رفاه»، در قالب یک تحقیق توصیف- پیمایشی به بررسی موانع ساختاری، سیستمی و استراتژیک شعب بانک رفاه پرداخته استو در این مطالعه به منظور سنجش بازارگرایی از ابعاد مقیاس نارور و اسلاتر(۱۹۹۰) شامل مشتری­ گرایی، رقیب­گرایی، بقای بلند­مدت و هماهنگی بین واحدها و نیز از بعد استفاده بهینه از اطلاعات بازار( کوهلی و جاورسکی،۱۹۹۰) استفاده شده است. موانع مؤثر بر بازارگرایی نیز در قالب موانع ساختاری، سیستمی و استراتژیک مورد بررسی قرار گرفته است. داده ­های این تحقیق از طریق پرسشنامه از آن دسته از کارمندان شعب بانک رفاه گردآوری شده است که دارای حداقل دو سال تجربه شغلی در زمینه ارائه خدمات بانکی باشند. داده ­های به دست آمده با بهره گرفتن از آزمون فرض آماری میانگین یک جامعه و آزمون فریدمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ­های این تحقیق حاکی از آن است که موانع سیستمی بیش از موانع ساختاری و استراتژیکی (با ترتیب اولویت سیستمی، ساختاری و استراتژیکی) مانع از بازارگرایی در شعب می­گردد. همچنین در بین موانع ساختاری، پیچیدگی بیش از موانع دیگر مانع از بازارگرایی در شعب بانک رفاه می­گردد. در بین موانع سیستمی نیز، ناکارآمدی سیستم پرسنلی بیش از سایر موانع بر بازارگرایی در شعب بانک رفاه می­ شود. موانع استراتژیکی، استراتژی تمایز بیش از موانع دیگر مانع بازارگرایی در شعب بانک رفاه می­ شود. لذا اتخاذ تدابیری در جهت کاهش پیچیدگی و توجه به کارمندیابی مناسب، انتخاب صحیخ نیروهای واجد شرایط، وجود سیستم ارتقاء و انتصاب مناسب، وجود سیستم تشویقی و تنبیه مناسب و در صورت استفاده از استراتژی تمایز، طراحی خدمات جدید، ارائه خدمات جانبی به مشتری، انتخاب نام و مارک مناسب برای خدمات و تلاش مداوم در زمینه ابداع و تحقیق و توسعه، پیشنهاد می­گردد.

۲-۳-۲) پیشینه خارجی:

ین کیو کو^[۱۰۰](۲۰۱۲)، پژوهشی با عنوان تاثیر جهت­گیری بازار در توسعه قابلیت ­های ارتباطی و نتایج عملکرد: مورد مطالعه شرکت­های صنعتی روسیه پرداخت. نتایج نشان داد که در بازارهای صنعتی روسیه رقیب مداری به طور مستقیم و مثبت بر عملکرد تاثیر می­ گذارد، در حالی که دو جزء دیگر از بازار گرایش تنها یک اثر واسطه بر عملکرد از طریق توسعه قابلیت ­های رابطه دارند.