1. اصلاح و تفسیر رأی

یکی از نوآوری​هایی که هنگام تجدید نظر در قواعد داوری اتاق در سال ۱۹۹۸ انجام شده، این است که رأی داوری قابل اصلاح و تفسیر است و هم مرجع داوری و هم هریک از طرفین می​توانند ظرف ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ رأی تقاضا کنند که اشتباهات نگارشی یا محاسباتی که احیاناً در رأی وجود دارد اصلاح شود یا اگر قسمت​هایی از آن مبهم است، تقاضای تفسیر رأی را بکنند (ماده ۲۹ قواعد). درخواست اصلاح یا تفسیر رأی باید به طرف مقابل ابلاغ و فرصتی- که به هر حال بیش از ۳۰ روز نخواهد بود- به او داده شود که اظهار نظر نماید و سپس مرجع داوری به تقاضای مذکور رسیدگی می​نماید. رأی اصلاحی با تفسیری مرجع داوری باید ظرف ۳۰ روز صادر شود و جزء رأی اصلی محسوب می​شود و همان تشریفات مربوطه به صدور رأی اصلی- مانند بررسی توسط دیوان و ابلاغ از طریق دبیرخانه- ‌در مورد رأی اصلاحی و تفسیری نیز اجرا می​شود (ماده ۲۹ (۳) قواعد).

1. اجرای رأی داوری

گفتیم آرای داوری اتاق بازرگانی بین​المللی قطعی و لازم​الاجرا است (ماده ۲۸ (۶) قواعد). اما لازم‌الاجرا بودن رأی غیر از اجرای آن است و در صورتی که محکوم​علیه حاضر نشود طوعاً مفاد رأی را اجرا نماید، ناچار باید به محاکم داخلی کشور محل اقامت یا محل وقوع اموال او مراجعه و درخواست شناسایی و اجرای رأی را به عمل آورد. اجرای رأی داوری در این مرحله موکول و محول به قوانین داخلی کشور محل اجرا است که تا چه حد آن را معتبر بشناسد و شناسایی نماید و سپس دستور اجرا (اجرائیه) صادر نماید.

سازمان داوری اتاق بازرگانی ابزار اجرایی برای این​که رأی داوری را به اجرا درآورد، ندارد. معذالک مطابق ماده ۳۵ قواعد داوری، مرجع داوری و دیوان داوری اتاق مساعی لازم را برای این​که رأی اجرا شود به عمل می​آورد که منظور بیشتر اقدامات اداری است تا قضایی و اجرایی اصولاً مسأله اجرای آرای داوری موکول به قوانین و مقررات کشوری است که از محاکم آن درخواست شناسایی و اجرای رأی می​شود. در حال حاضر مهمترین سند بین​المللی که ‌در مورد اجرای آرای داوری خارجی وجود دارد، «کنوانسوین ۱۹۵۸ نیویورک ‌در مورد شناسایی و اجرای احکام داوری خارجی» است که بسیاری از کشورها به آن ملحق شده​اند و جزو قوانین داخلی آن ها محسوب می​شود. در این کنوانسیون نحوه اجرای رأی مشخص شده است. در صورتی که رأی با ایرادات اساسی مواجه باشد (مانند تجاوز داور از حدود اختیارات- یا نقض نظم عمومی و …) قابل شناسایی و اجرا نیست. این کنوانسیون رویهم رفته تسهیلات و امکانات فراوانی برای اجرای آرای داوری قائل شده است.^[۹۸]

علی​رغم ضرورت آن، متأسفانه ایران هنوز عضو این کنوانسیون نشده ولی بررسی​هایی برای عضویت و قبول آن در دست انجام است. در حال حاضر اگر یک رأی داوری اتاق بازرگانی بین​المللی برای اجرا به محاکم ایران تسلیم شود، مشمول قوانین و مقررات عمومی مربوط به اجرای احکام خارجی است (مانند ماده ۱۶۹ قانون اجرای احکام مدنی مصوب سال ۱۳۶۵ و نیز مواد ۹۷۲ به بعد قانون مدنی). البته مواد ۳۳ و ۳۴ قانون داوری تجاری بین​المللی ایران (مصوب آذر ۱۳۷۶) مقرراتی برای اجرای احکام داوری پیش​بنی نموده که خاص داوری​های بین​المللی است که در ایران برگزار می​شود. معذالک می​تواند به​عنوان موازین و اصول حقوق ایران ‌در مورد اجرای احکام داوری بین​المللی مورد عمل قرار گیرد و بر رویه قضایی است که ابهامات موجود در این زمینه را مرتفع سازد. البته با الحاق ایران به کنوانسوین نیویورک ۱۹۵۸ ‌در مورد اجرای احکام داوری خارجی^[۹۹] که در اردیبهشت ۱۳۸۰ به تصویب رسیده زمینه​های لازم برای اجرای احکام داوری در ایران فراهم شده و باب حقوقی جدیدی برای غنی کردن رویه قضائی همسو با روند داوری بین‌المللی، در کشور ما گشوده است.

گفتار پنجم : نگاهی مختصر به بررسی اقدامات تأمینی و موقت در داوری

مقدمه

در رسیدگی­های قضایی امکان درخواست و صدور دستور موقت وجود دارد، با بررسی نهاد داوری ‌به این نکته پی می­بریم که امکان درخواست و صدور دستور موقت در موارد فوری در این نهاد نیز همانند رسیدگی­های قضایی وجود دارد. به طور کلی باید بگوییم قرار تأمین وسیله­ای است برای اجرای حق یا پیشگیری از تخلف نسبت به حق یا جبران خسارت خواهان که مواد ۱۰۸ تا ۱۲۹ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۷۹ ‌به این مبحث پرداخته است. در داوری­های تجاری به علّت فاصله زمانی زیادی که بین شروع داوری تا صدور رأی وجود دارد در بسیاری موارد داور یا دیوان داوری دستوراتی را جهت حفظ حقوق طرفین پیش از صدور حکم نهایی صادر می­ نماید. قواعد داوری اتاق تجارت بین ­الملل صراحتا در ماده ۲۳ خود اقدام احتیاطی و دستور موقت را تجویز ‌کرده‌است. ماده ۱۷ قانون داوری تجاری بین ­المللی ایران (۱۳۷۶)، ماده ۳۵ قواعد و آیین داوری مرکز داوری اتاق ایران، نیز به امکان صدور دستور موقت و تأمینی پرداخته­اند. در اینجا بررسی اقدامات تأمینی و آرای صادره پیرامون اقدامات تأمینی می­پردازیم.

بند اول

مفهوم و ضرورت وجود انواع اقدامات تأمینی

با به کارگیری این اقدامات، خواهان توانایی آن را دارد که از همان ابتدای طرح دعوا در دادگاه و یا داوری و یا حتی قبل از آن، با توقیف خواسته­ی دعوا، آن را در حاشیه­ امنیت قرار دهد. لذا هر امری که امکان تحقق این خواسته را فراهم کند اقدام تأمینی است. اقداماتی مانند منع از نقل و انتقال یا جا به ­جایی خواسته و یا حتی از دسترسی سایر طلبکاران دور نمودن و در کل هر اقدامی که موجب جلوگیری خوانده یا ثالث از استفاده و حفظ خواسته شود، اقدام تأمینی تلقی می­ شود. در قانون داوری تجاری بین ­المللی و قانون آ.د.م. این مفهوم تعریف نشده است.

از مهم­ترین دستاوردهای اقدامات تأمینی این است که هر جا حقی در معرض تهدید و خطر باشد و امکان جبران آن وجود نداشته باشد، ذینفع می ­تواند با تکیه ‌به این اقدامات از تضییع حق جلوگیری به عمل آورد و تا زمانی که دادرسی عادی کارگر افتد، موضوع حق را در امان نگه دارد. وجود نهادی مثل اقدامات تأمینی موجب تسریع در حل و فصل دعاوی و حفظ حقوق آنان می­ شود.

امروزه داوری به یک مکانیسم مطلوب و مفید برای حل و فصل اختلافات میان طرفین در عرصه­ تجارت و بازرگانی تبدیل شده است و این مکانیسم مطلوب بر رسیدگی­های دادگاه­ های مدنی ترجیح داده می­ شود. چون هم ساده، کم هزینه و مطمئن­تر ‌می‌باشد. عمده­ی مقررات داوری اکنون این اختیار را به داوران می­دهد که برای حفظ حق به اقدامات تأمینی رأی دهند. رأی ‌به این اقدامات به برگزاری جلسات داوری معنی و مفهوم می­بخشد. برخی اقدامات تأمینی شامل ضبط و توقیف ملک و مبلغ و پرداخت قسمتی از مطالبات … می ­تواند باشد. در هر حال، این اقدامات به نوعی طرفین را وادار می­ کند تا برقراری مصالحه طرفین رفتار مناسبی داشته باشند و نهایتاً حکم نهایی به مورد اجرا گذاشته شود. این موضوع خود اهمیت و ضرورت این نهاد را می­رساند.

بند دوم: اقدامات تأمینی از منظر اتاق بازرگانی بین ­المللی

حسین زاده (۱۳۸۷)در پژوهش خود که بر روی ۳۲۰ نفر انجام شده به بررسی موضوع « رابطه سرمایه فرهنگی و هویت اجتماعی؛ در بین دانشجویان تبریز» پرداخته و ‌به این نتایج پرداخته که بین سرمایه فرهنگی و انواع هویت، همبستگی مثبت وجود دارد. بیشترین همبستگی سرمایه فرهنگی با هویت ملی، قومی، دینی و فردی است و کمترین همبستگی را با هویت جهانی دارد.

خدایی) ۱۳۸۷) در مقاله خود بر روی کلیه شرکت کنندگان گروه آزمایشی ریاضی و فنی در آزمون سراسری سال تحصیلی ۱۳۸۵ انجام شده به بررسی موضوع« بررسی رابطه سرمایه فرهنگی و اقتصادی والدین دانش آموزان با احتمال قبولی آن ها در آزمون سراسری سال تحصیلی ۱۳۸۵ پرداخته ‌به این نتایج دست یافته که سرمایه فرهنکی و اقتصادی والدین احتمال قبولی داوطلبان را افزایش می‌دهد.

سمیعی(۱۳۷۹) در پایان نامه خود با موضوع «تاثیر سرمایه های فرهنگی خانواده بر روی موفقیت تحصیلی و شغلی فرزندان در تهران» که با حجم ۳۴۰ نفرانجام شده ‌به این نتایج رسیده است که از میان عوامل مؤثر بر موفقیت تحصیلی، یکی از ابعاد سرمایه فرهنگی (آگاهی و اطلاعات ) بیشترین تاثیر را داشته و کمترین تاثیر مربوط به یکی از ابعاد سرمایه اقتصادی (دارایی) می‌باشد و در بین بقیه عوامل، جنس نیز در موفقیت تحصیلی تاثیرگذار است و سایر عوامل رابطه‌ای با موفقیت تحصیلی نشان نمی‌دهند.

در پژوهشی که توسط پور محسن(۱۳۷۳) در زمینه عملکرد تحصیلی دانش آموزان و سطح سواد خانواده انجام گرفت نتایج نشان داد، بین سطح سواد والدین و عملکرد تحصیلی دانش آموزان رابطه معناداری وجود دارد و دانش اموزانی که والدین با سوادتر داشتند از عملکرد تحصیلی بهتری برخوردار بودند.

ده بزرگی(۱۹۹۹) درپژوهش خود که به بررسی تاثیر والدین در پیشرفت تحصیلی فرزندان پرداخته بود ‌به این نتیجه رسیده است که والدین دانشجویان مشروط در مقایسه با دانشجویان غیر مشروط سطح تحصیلات کمتری داشته اند. والدینی که خود سطح تحصیلات بالاتری دارند از فرزندان خود انتظار موفقیت بیشتری دارند و فرزندان خود را بیشتر راهنمایی و هدایت نموده ، و برای آن ها امکانات تحصیلی بیشتری فراهم می نمایند، فرزندان آن ها هم نیز از خود انتظاربالاتری دارند و تلاش بیشتری می‌کنند.

کاوسی، خراسانی ( ۱۳۸۹) در مقاله خود با حجم نمونه ۴۵۶ نفر انجام شده است به اندازه گیری و مقایسه سرمایه فرهنگی در میان دانشجویان رشته مدیریت دانشگاه تهران و دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات و به نتایج رسیده است که سطح مؤلفه‌ های قانون مداری و تفاهم فرهنگی به ترتیب دارای رتبه اول و دوم اهمیت در میان دانشجویان دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات بوده و سطح مؤلفه‌ های انسجام اجتماعی و مشارکت شهروندی به ترتیب دارای رتبه اول و دوم اهمیت در میان دانشجویان دانشگاه تهران بوده است. با توجه به نتایج حاصل از آزمون سرمایه فرهنگی در بعد فردی سطح این مؤلفه‌ از مؤلفه‌ های اصلی سرمایه فرهنگی در میان دانشجویان دانشگاه تهران قوی تر از سطح این مؤلفه‌ در میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات می‌باشد. و سطح مؤلفه‌ های بعد اجتماعی و بعد ملی از مؤلفه‌ های اصلی سرمایه فرهنگی در میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات قوی تر از سطح این مؤلفه‌ در میان دانشجویان دانشگاه تهران می‌باشد.

۲-۷-۲- پیشینه تحقیقات خارجی:

دیگراف ، (۲۰۰۰ ) در هلند نشان داد ه اند که رفتار مطالعاتی والدین نسبت به مشارکت فرهنگی آن ها در خارج از منزل، بر پیشرفت تحصیلی فرزندان اثر بیش تری دارد.

کالیمین و کرای^[۴۵] ( ۱۹۹۸)و لاریو ولامونت(۱۹۹۶)^[۴۶] در تحقیقات خود ‌به این نتیجه رسیده اند که رویه ها و فعالیت های فرهنگی والدین،از جمله بازدید منظم از کتابخانه ها، نمایشگاه ها و موزه ها ، جو فکری لازم برای آرزوهای تحصیلی، انگیزه پیشرفت و عملکرد تحصیلی فرزندان را فراهم می آورد.

دیگرافت (۱۹۸۶) ، کالیمین و کرای( ۱۹۸۶) تیچمن^[۴۷](۱۹۸۷) در پژوهش های خود بر بررسی موضوع ارتباط رفتار فرهنگی والدین و پیشرفت تحصیلی فرزندان ‌به این نتیجه رسیده اند که رابطه مثبتی بین رفتار فرهنگی والدین و موفقیت تحصیلی فرزندان وجود دارد.

دی ماجیو^[۴۸] (۱۹۸۲) و د ی ماجیو و مر (۱۹۸۵) نشان داد ه اند که منابع و کالاهای فرهنگی فراهم شده توسط خانواده تأثیر مثبتی بر عملکرد تحصیلی فرزندان دارد.

فونتن^[۴۹]( ۱۹۹۴) و کولمن^[۵۰]( ۱۹۹۵) در پژوهش های خود که به بررسی موضوع ارتباط ساختار خانواده و انگیزش پیشرفت تحصیلی می پردازد ‌به این نتایج رسده است که متغیرهای پذیرش خانواده، جو عاطفی خانواده، ساختار زندگی خانواده، استقلال آموزی و انتظار موفقیت از فرزندان را مهم ترین عوامل مؤثر در انگیزش پیشرفت تحصیلی می دانند.

مطالعه تراندیس^[۵۱] و همکاران( ۱۹۸۵)، سایتو^[۵۲]( ۲۰۰۰) و دی گراف و دیگراف^[۵۳]( ۲۰۰۲) نشان می‌دهد، افرادی که از پدر و مادر تحصیل کرده برخوردارند، عملکرد تحصیلی بهتری را از خود نشان داده‌اند. همچنین طی همین مطالعات نشان داده شده که این افراد اکثراً از بعد خانوار از تعداد کمتری برخوردار بوده اند و محیط خانواده برای مطالعه آنان از نظر جمعیتی مناسب بوده و آن ها آرامش لازم را برای درس خواندن داشته اند.

رادکلیف^[۵۴](۱۹۹۷) طی تحقیقات خود ‌به این نتیجه رسیده است که علاوه بر تاثیر فرهنگ و سنن کلی جامعه بر عملکرد افراد جامعه، بسیاری از رفتارهای دیگر افراد تحت تاثیر خانواده و نوع تربیت خانوادگی آن ها قرارمی گیرد. در خانواده هایی که تلاش و کوشش و کسب موفقیت یک ارزش تلقی گردد، فرزندان نیز برای کسب آن تلاش خواهند نمود. ‌بنابرین‏ عملکردهای افراد تا حدود زیادی متاثر از نقش خانواده نیز می‌باشد.

کلمن(۱۹۷۴) طی پژوهش های خود ‌به این نتیجه رسیده است که کودکان طبقه متوسط و بالاتر موفق تر از کودکان طبقه محروم بودند؛ یعنی طبقه اجتماعی مهمترین عامل در پیشرفت تحصیلی می‌باشد.

مطالعات بوس^[۵۵]( ۱۹۷۰) ویلی و هارنیش فیگر^۹ ( ۱۹۷۴) و کارویت^۰[۵۶]( ۱۹۷۵) طی تحقیقات خود ‌به این نتایج رسیده اند که نقش وضعیت طبقاتی خانواده به عنوان عامل مسلط در پیشرفت تحصیلی فرزندان مورد تأکید قرار گرفته است.

آشافنبرگ و ماس^۱ (۱۹۹۷)و لاریو(۱۹۸۷)نشان دادند که‏ عناصر فرهنگی خانواده،تقاضا را برای ورود به آموزش عالی آسان‏ می‏سازند.تحقیقی که در هلند روی ۴۵۴ دانشجوی دانشگاه انجام‏ گرفته،نشان داده است،‌در مورد دانشجویانی که ‌سرمایه فرهنگی‏ بیش‏تری دارند،این احتمال بیش‏تری است که تحصیلات را روشی‏ برای ارتقای پایگاه اقتصادی‏شان فرض کنند.

دی ماجیو(۱۹۸۲)دریافت که منابع فرهنگی،نتایج تحصیلی‏ را بهبود می‏بخشند؛به‏ویژه وقتی که توانایی‏های قبلی و تحصیلات‏ پدر در نظر گرفته می‏ شود.

۵- مأمور مراقب باید با رعایت اطراف و جوانب به نحوی که به دیگران آسیب نرسد اقدام به شلیک هوایی یا اخطار نماید. مرحله­ بعد از ایست دادن، تیراندازی هوایی است. عرفاً گفته می­ شود که مأمور باید سه تیر هوایی شلیک کند که معمولاً این تیرها مشقی هستند چون که اگر فشنگ جنگی باشد همیشه شلیک هوایی بی­خطر نیست.

۶- در صورتی­ که اقدامات مراحل قبلی اثر بخش نباشد مأمور می ­تواند فرد فراری را از ناحیه­ کمربه­پایین مورد هدف قرار دهد. در اکثر مواقع در مرحله­ ایست یا تیراندازی هوایی متهم یا محکوم تسلیم می­ شود و جان خود را بر آزادی ترجیح دهد. اگر باز هم تسلیم نشود و یا اینکه شرایط به گونه ­ای باشد که امکان اجرای مراحل قبل ممکن نباشد نوبت به تیراندازی به طرف متهم یا محکوم می­رسد و با توجه به اینکه هدف از تیراندازی، دستگیری فرد فراری است لذا مأمورین مراقب باید به سوی پاهای فرد متواری تیراندازی نمایند تا وی را مجروح و متوقف کنند (رعایت اصل تناسب).

۷- اگر با اجرای مراحل قبل باز هم فرد فراری متوقف نشد و یا در عمل امکان اجرای مراحل قبلی وجود نداشت نوبت به تیراندازی کمربه­بالا می­رسد. تیراندازی کمربه­بالا که قانون درمورد آن احتیاط فراوان نموده و به­عنوان آخرین راهکار در آخرین مرحله از تیراندازی به آن مجوز داده، ممکن است در اکثر موارد سبب قتل فرد شود. فرد متهم یا محکوم ممکن است به اتهام سبکی مثل توهین و یا اتهام سنگین محاربه و قتل عمد و یا در اجرای ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیت­های مالی در بازداشتگاه و یا زندان باشد و در صورت فرار از بازداشتگاه یا زندان، صرف­نظر از نوع اتهام و میزان محکومیت آنان، برابر بند ۵ ماده ۳ قانون به کارگیری سلاح و آیین­ نامه مربوط به آن، مأمورین با رعایت سایر شرایط، جواز استفاده از سلاح و شلیک به سوی فرد فراری جهت متوقف ساختن وی را دارند. در این خصوص، قانون‌گذار تفاوتی بین متهمین و محکومین جرایم خفیف و شدید و همچنین محکومین مالی و غیرمالی نگذاشته است. که متأسفانه این نقص قانونی منجر به بی­ عدالتی خواهد شد. برای پیشگیری از این خلأ قانونی ‌می‌توان با مطلع­کردن مأمور مراقب از اتهام بازداشتی و یا محکومیت محکوم اجازه­ی تیراندازی برای جرایم کم ­اهمیت را بسیار محدود کرد.

۸- طبق تبصره دو ماده۲ آیین­ نامه در صورتی­که فرار با بهره گرفتن از وسایل نقلیه انجام گیرد مأموران موظفند برابر ماده ۶ قانون به کارگیری سلاح اقدام نمایند که در مباحث آتی به شرح آن خواهیم پرداخت.

۹- به استناد تبصره چهار ماده ۲ آیین­ نامه در صورتی­که نقل و انتقال افراد زندانی یا بازداشتی توسط گروهی از مأمورین صورت گیرد، تشخیص تیراندازی بر عهده­ فرمانده گروه مأمورین مراقب ‌می‌باشد.

اگر فرد متهم در غیر از بازداشتگاه یا زندان در جای دیگری مانند محل تحت نظر، نگهداری شود و از محل تحت نظر فرار کند به ­نظر می­رسد که احکام قانونی فرار از بازداشتگاه و زندان حاکم نباشد و در صورت فرار از تحت­نظرگاه، مأمورین نمی ­توانند برای دستگیری متهم اقدام به تیراندازی نمایند، زیرا بازداشتگاه و زندان و تحت نظر، تعاریفی دارند که از قرار ذیل است:

۱- بازداشتگاه:

بازداشتگاه که محل نگهداری موقت متهمان است به سه نوع تقسیم ‌شده‌اند:

الف) بازداشتگاه امنیتی: طبق ماده ۱ آیین­ نامه نحوه اداره بازداشتگاه­های امنیتی مصوب ۳۰ /۸/۱۳۸۵

رئیس قوه ­قضاییه: محل نگهداری متهمانی است که به لحاظ حساسیت­های امنیتی و نظامی و با قرار کتبی مقام­های صلاحیت­دار قضایی تا اتخاذ تصمیم نهایی به آنجا معرفی می­شوند و تحت­نظر سازمان زندانها اداره می­گردد.

ب) بازداشتگاه موقت: بازداشتگاه مذکوردر سال ۱۳۸۵ به موجب آیین­ نامه اجرایی مصوب قوه ­قضاییه به وجود آمده و با حفاظت معمولی، عدم احداث برجهای دیده­بانی و استفاده از سیم خاردار در اطراف و تحت نظر سازمان زندانها اداره می­ شود و مخصوص نگهداری متهمانی است که صدور قرار تأمین به بازداشت آن ها منجر شده است.

ج) بازداشتگاه عمومی: بازداشتگاه مذکور موضوع ماده ۴ آیین­ نامه اجرایی زندانها در سال ۱۳۸۴ ‌می‌باشد که مخصوص نگهداری متهمین غیر از اشخاص زیر ۱۸ سال تمام و متهمین موادمخدر و اعتیاد است.

۲- زندان:

به ­موجب ماده ۲ آیین­ نامه اجرایی زندانها مصوب ۱۳۸۴، زندان محلی است برای نگهداری محکومین قطعی با معرفی مقامات ذی­صلاح برای مدت معین یا به طور دایم به­منظور تحمل کیفر با هدف حرفه­آموزی.

۲- تحت­نظر: قانون‌گذار در قانون آیین دادرسی دادگاه­ های عمومی و انقلاب در امور کیفری در سال ۱۳۷۸ در مواد ۲۴ و ۱۲۳ از واژه­ تحت­نظر استفاده ‌کرده‌است. ماده ۲۴:…… و حداکثر تا مدت ۲۴ ساعت می ­توانند متهم را تحت­نظر نگهداری نموده و… هم­چنین در ماده ۱۲۳ اشعار می­دارد: متهم از هنگام ابلاغ برگ جلب تا حضور نزد قاضی تحت­نظر و محافظت خواهد بود. در ماده­ی۱۲۰ ق.آ. د. ک. مصوب ۱۲۹۰ نیز این اصطلاح به کار رفته است. کمیسیون مشورتی اداره حقوقی دادگستری در نظریه مورخ ۱۱/۴/۱۳۴۶ اعلام نموده منظور از تحت نظر قرارگرفتن، بازداشت نیست. تحت­نظر بودن با حبس و بازداشت از جهت کیفیت اجرا اختلاف دارد. اداره حقوقی قوه ­قضاییه در نظریه مشورتی شماره ۱۹۷۶/۷ – ۸/۵/۶۷ نیز اعلام داشته: زندانی و بازداشتی به عنوان تحت نظر بودن در قانون پیش ­بینی نشده تا بحث از شمول مقررات مربوط به زندانها ‌در مورد آن مطرح گردد. در عمل مشاهده می­ شود که تحت­نظری را به عنوان بازداشتی تلقی کرده و فرد را بازداشت ‌می‌کنند اما سازمان زندانها به موجب آیین­ نامه­ های اجرای موجود از پذیرش متهمانی که به موجب قرار صادره از مرجع قضایی معرفی نشده باشند امتناع می­نمایند. و این­گونه افراد در کلانتری­ها و یگان­های انتظامی به مدت ۲۴ ساعت بازداشت می­گردند که اصطلاحاً این­گونه بازداشتگاه را تحت­نظر می­گویند. آیین نامه اجرایی موضوع تبصره بند ۵ ماده ۳ قانون به کارگیری سلاح نیز فقط به دو مفهوم بازداشتگاه و زندان تصریح داشته و نامی از محل تحت­نظر در آیین­ نامه هیئت وزیران وجود ندارد.

در نتیجه باید گفت که با توجه نص صریح قانون به کارگیری سلاح، مأمورین فقط حق تیراندازی جهت متوقف ساختن متهمین فراری از بازداشتگاه یا زندان و یا متهمین و مجرمینی که در حال انتقال به مراجع قانونی، فرار می­نمایند را دارند و حق تیراندازی به متهمینی که تحت­نظر قرارگرفته و از محل تحت­نظر فرار ‌می‌کنند را ندارند هر چند که متهم تحت­نظری، اتهام مهمی نیز داشته باشد.

۴٫۳٫ تیراندازی برای حفاظت سلاح، اماکن و تأسیسات و تجهیزات

طبق بندهای ۶، ۷ و۸ ذیل ماده ۳ قانون به­ کارگیری سلاح در موارد ذیل، مأمورین مسلح برای حفاظت، حق استفاده از سلاح را دارند:

۱- تیراندازی برای حفظ اماکن انتظامی (بند ششم ماده ۳ قانون به­ کارگیری سلاح ).

اماکن انتظامی از قبیل مقر نیروهای انتظامی از قبیل مرکز فرماندهی، ستاد، پاسگاه، پایگاه، انبار سلاح یا مهمات و مرکز آموزشی از این جهت که محل استقرار نیروهای انتظامی و محل نگهداری انواع اسلحه و مهمات جنگی و اسناد دارای طبقه ­بندی می­باشند دارای حساسیت بوده و مقنن برای حفظ این اماکن در برابر مهاجمان، با رعایت شرایط مقرر در قانون مذکور، اجازه­ی استفاده از سلاح را به نگهبانان این اماکن داده است.

والدین مسامحه گر یا بی اعتنا ( بی کفایت یا طرد کننده): والدینی که کنترل پایین و پذیرش پایین را ترکیب می‌کنند، نسبتا در پرورش کودکانشان غیرمداخله گر هستند. به نظر می‌رسد آن ها از فرزندانشان مواظبت نمی کنند و ممکن است آن ها را طرد کنند. به عبارت دیگر آن ها به گونه ای غرق در مشکلات خود شده اند که نمی توانند نیروی کافی برای برقراری و اجرای قوانین اجتماعی انجام دهند. والدین بی توجه، هم کم توقع و هم طردکننده هستند. فرزندان آن ها یعنی کودکانی که محبت یا پذیرش ناچیزی از جانب والدین خود تجربه کرده‌اند و همزمان انضباط کم یا نظارت ناهماهنگ والدین ‌در مورد آن ها اعمال شده است، در سال‌های بعدی مشکلات سازگاری نشان می‌دهند، به ویژه زمانی که تنبیه بدنی روی آن ها اعمال شده باشد. وقتی کودکان تنبیه بدنی را تجربه می‌کنند، می آموزند که استفاده از خشونت روش مناسبی برای حل درگیری و اختلافات است. در نتیجه تمایل پیدا می‌کنند از چنین روشی برای حل درگیری و اختلافات استفاده کنند. از همین رو کودکانی که تنبیه جدی شده اند در خطر ابتلا به مشکلات رفتاری قرار دارند و به آزار و اذیت دیگران می پردازند (زیگلمن، ۲۰۰۱؛ به نقل از گلاسگو^[۴۲]، ۲۰۰۹).

با اندکی تأمل متوجه می‌شویم دیدگاه زیگلمن با دیدگاه شیفر تفاوت چندانی ندارد و تفاوت بیشتر در الفاظ است. در واقع باید گفت دیدگاه ارائه شده از سوی شیفر علی‌رغم گذشت سالیان زیاد همچنان ثابت باقی مانده است، زیرا والدین مقتدر زیگلمن همان والدین گرم و کنترل کننده شیفر، والدین مستبد زیگلمن همان والدین سرد و کنترل کننده شیفر، والدین سهل گیر زیگلمن همان والدین گرم و آزاد گذارنده شیفر و والدین مسامحه گر زیگلمن همان خانواده سرد و آزاد گذارنده شیفر می‌باشد(صادق خانی، ۱۳۹۱).

۲-۱-۳ نگرش های فرزندپروری

منظور از نگرشهای والدین، اندیشه ها، احساسات و آمادگی های آن ها برای عمل در رابطه با تربیت فرزندانشان می‌باشد. به طور کلی اعتقاد بر این است که سه نگرش عمده ‌در مورد تربیت فرزندان در والدین وجود دارد :

الف- نگرش سلطه گری: والدینی که دارای این نوع نگرش هستند، معتقدند ضرورتی ندارد، برای دستوراتی که به کودک می‌دهند، دلیل یا توجیه بیاورند. آن ها معتقدند باید برای فرزندانشان محدودیت هایی اتخاذ کنند.

ب- نگرش تملکی: این نگرش در والدینی وجود دارد که معتقدند با حمایت‌های افراطی از فرزندانشان آن ها را تحت کنترل خود در آورند. این گونه والدین دوست دارند، آنچه دارند، وقف فرزندانشان کنند ولی کودکانشان همیشه وابسته به آن ها باقی بمانند. ویژگی بارز این گونه والدین این است که دوست دارند قطع وابستگی عاطفی کودکانشان به آن ها هرچه بیشتر به تأخیر افتد و فرزندانشان همیشه در مرحله طفولیت باقی بمانند.

ج- نگرش بی اعتنایی: این نگرش باعث می شود والدین معتقد شوند نباید روی رفتار فرزندانشان کنترل داشته باشند. همچنین نباید برای تغییر رفتار کودکان از پاداش یا تنبیه استفاده کنند. آن ها از فرزندان خود انتظار ندارند که عاقلانه فکر کنند. در ضمن نسبت به فرزندان هیچ گونه محبت یا صمیمیتی نشان نمی دهند. چنین والدینی که دارای نگرش بی اعتنایی هستند، کودکانشان را به حال خود رها می‌کنند بی آنکه به آنان سرمشقی از یک الگوی بزرگسال بنمایانند(محرابی، ۱۳۸۹).

۲-۱-۴ مزایای سبک فرزند پروری اقتدارانه

نفوذ و اقتدار در خانواده امری ضروری است و این در حالی است که نمی توان برای اقتدار نسخه نوشت. اقتدار یکی از مسائل داخلی خانواده است. اگر کودک احساس آرامش کند و فعالیت سازگارانه در زندگی داشته باشد، دیگر لازم نیست والدین همیشه مراقب او باشند(یوسفی، ۱۳۸۹). اگر زن و شوهر با هم سازگار و مهربان باشند، عموما واکنش های درست و عادلانه ای خواهند داشت. آن ها احترام خود و فرزند خود را حفظ خواهند کرد و در نتیجه، کودک از آن ها اطاعت می‌کند. زیرا می‌داند با والدین قاطع و حقیقی روبروست. در واقع کودک جنبه‌های مصنوعی رفتار والدین را کاملا حس می‌کند. اغلب والدین استنباط شان از اقتدار ‌به این شکل است که مثلا مادر تصور می‌کند، از همان زمان گهواره موظف است به تربیت کودک بپردازد، ‌بنابرین‏ برای هر چیز سر او داد می زند که “پایت را روی زمین نکش”، “چیزی در دهانت نگذار”، “درست بشین” و از این قبیل. در نتیجه این شرایط، کودک دائما ناپایدار و خشمگین است. والدین با امر و نهی پی در پی و دستورات مکرر، نیز همراه با خشم، بحث و مجادله طولانی، مشاجره، انتقاد از یکدیگر در مقابل کودک، تناقض گویی و تغییر عقیده، اقتدار خود را از دست می‌دهند. والدین هنگامی نفوذ بیشتری دارند که به هم پیوستگی روابط پدر – مادر بیشتر از روابط والدین – کودک باشد (اسفندیاری، ۱۳۸۸).

مطلوبیت نتایج رشد با فرزندپروری مقتدرانه با دو ویژگی اساسی در ارتباط است:

۱-در نظر گرفتن محدودیت های رفتاری کودک

۲-پاسخ دادن به نیازها و اعمال او با صمیمیت و مهرورزی(پوراحمدی، ۱۳۸۸).

والدین کودکان رشد یافته از تاکتیک های مطلوب استفاده می‌کنند، ‌به این دلیل که نوجوانان آن ها دارای هماهنگی و خوی فرمانبرداری هستند. در خانواده های مقتدر اغلب کودکان در مقابل راهنمایی کردن بزرگسالان مقاومت می‌کنند، اما والدین با آن ها صبورانه و منطقی برخورد می‌کنند. ‌به این صورت که نه تسلیم خواسته های نامعقول فرزندان می‌شوند و نه پاسخ تند و مستبدانه به آن ها می‌دهند و فقط مهار شدید چندان مؤثر نیست، بلکه استفاده منطقی و معقول از کنترل شدید، باعث تسهیل عقل می شود(مهرافروز، ۱۳۹۰). به هر حال خصوصیات خود کودک نیز در تسهیل کاربرد سبک مقتدرانه مؤثر است. بدین معنی که کودکان مشکل دار، با احتمال بیشتری نظم اجباری را می‌پذیرند. بعضی از والدین به هنگام مقاومت کودک در برابر آن ها واکنش‌های ناپایدار نشان می‌دهند. اول با تغییر کردن و بعد با تسلیم شدن باعث تقویت رفتار سرکشی کودک می‌شوند. والدینی که هر دو سبک مسامحه کار و مستبد را به صورت جسته و گریخته به کار می‌برند، فرزندانشان پرخاشگر و مسئوولیت ناپذیر می‌شوند و در مدرسه عملکرد ضعیفی دارند. به تدریج روابط بین سبک فرزندپروری والدین و بدکنشی کودکان بیشتر دو جانبه می شود. کودک تکانشی و بد خو؛ با ثبات بودن، منطقی بودن و صبوری را برای والدین بسیار سخت می‌سازد(حسینی نسب، ۱۳۸۷).

چرا فرزندپروری مقتدرانه این قدر خوب کار می‌کند؟

– عطاری ، یوسف علی ، شکر کن ، حسین ، خجسته مهر غلام رضا و شهنی ییلاق ، منیجر

( ۱۳۸۵ ) . بررسی ویژگی های شخصیتی ، مهارت‌های اجتماعی ، سبک های دلبستگی و ویژگی های جمعیت شناختی به عنوان پیش بین های موفقیت و شکست رابطه زناشویی در زوج های متقاضی طلاق عادی در اهواز : مجله علوم تربیتی ، شماره ۱۳ .

– عسکری ، منوچهر . ( ۱۳۸۶ ) اندازه گیری باورهای غیر منطقی در روابط زناشویی : استاندارد سازی پرسشنامه باورهای ارتباطی .مجله روان شناسی ایرانی شماره ۴ .

– فرهادی ، مهران ( ۱۳۸۵ ) . رابطه هوش هیجانی و سبک های دلبستگی با احساس غربت مجله تازه های علوم شناختی شماره ۸ .

– قیامی ، سید ، زهما ( ۱۳۸۴ ) بررسی سبک های دلبستگی با سبک های مقابله مذهبی مجله روان شناسی و علوم تربیتی ، شماره ۵ .

– گری ، جان ( ۱۳۷۶ ) .مردان مریخی زنان ونوسی ( ترجمه مهدی قراچی داغی ) .چاپ اول تهران ؛ انتشارات واحدی .

– معتمدین ، مختار ( ۱۳۸۳ ) . تاثیر آموزشی راهبردهای مقابله باورهای غیر منطقی بر اساس رویکرد شناختی بر این باورها و رضایت زناشویی مراجعه کنندگان به مرکز مشاوره خانواده بهزیستی اهواز – پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره ، دانشگاه شهید چمران اهواز

– مهدی زراعی ، افسانه ( ۱۳۸۶ ) . رابطه بین سبک های دلبستگی ، ویژگی های شخصیتی ، نظام های ارزشی با سلامت عمومی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز.پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز .

– مرادی ، فاطمه ( ۱۳۸۶ ) . رابطه ویژگی های شخصیتی با رضایتمندی زناشویی . پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد رودهن .

– نری مسیا ( ۱۳۸۶ ) . رابطه بین پایگاه اقتصادی اجتماعی زوجین با میزان رضایتمندی از زندگی زناشویی ، پایان نامه کارشناسی روان شناسی دانشگاه آزاد اهواز .

– واحدی ، مهرداد ( ۱۳۸۸ ) رابطه سبک های دلبستگی پدر و مادر با سازگاری هیجانی ، رفتاری و اجتماعی در دانشجویان غیر بومی سال اول ، مجله اصول بهداشت روان ، شماره ۱۱ .

1. 1. ۱-Beek ↑

1. 1. ۲-Hersfiled ↑

1. 1. ۳- Weroff .young& coomn ↑

1. 1. ۱٫ SSDS ↑

1. 1. ۲٫ SSDW ↑

1. 1. ۳٫ SSDM ↑

1. 1. ۱-brgr ↑

1. 1. ۲-WeKePedea ↑

1. 1. ۳-Harris ↑

1. 1. ۱-Beattie,m ↑

1. 1. ۱-Ainzworth ↑

1. 1. ۲-Borton & water ↑

1. 1. ۳-Zanden ↑

1. 1. ۱- Hazen & shaver ↑

1. 1. ۱- Erickson ↑

1. 1. ۲-Jonson & widen ↑

1. 1. ۱- Lorenz ↑

1. 1. ۱- E.Bark۲- Hery Harlow ↑

1. 1. ۱-Colin ↑

1. 1. ۲-internal working model ↑

1. 1. ۱-Park ↑

1. 1. ۲-koback & screeyss ↑

1. 1. ۱-Kluwer ↑

1. 1. ۲- Bartholomew&Yogman ↑

1. 1. ۳- Sinha & mukerjec ↑

1. 1. ۴-Schnurman-crook ↑

1. 1. ۵-Banes ↑

1. 1. ۶-Gottman ↑

1. 1. ۱-steuber ↑

1. 1. ۲-conarary&cupach ↑

1. 1. ۳-coltrane ↑

1. 1. ۴-Gilbert ↑

1. 1. ۵-canavy&Stafford ↑

1. 1. ۱-wood ↑

1. 1. ۲-Young&long ↑

1. 1. ۳-Boss ↑

1. 1. ۴-Bradbury&fiacham&Beach ↑

1. 1. ۵-Lloyd ↑

1. 1. ۶-Kobak&Hazan ↑

1. 1. ۷-Cole ↑

1. 1. ۱-Feeny ↑

1. 1. ۲-Kreider&Fields ↑

1. 1. ۳-Halford ↑

1. 1. ۴-Herman ↑

1. 1. ۱-Osgarby & Halford ↑

1. 1. ۲-Bernard ↑

1. 1. ۳-Dalack Gw ↑

1. 1. ۱-Thomas ↑

1. 1. ۲- Veen Boven ↑

1. 1. ۳-Lazarus Rs ↑

1. 1. ۴- Margolin ↑

1. 1. ۵-Smith ↑

1. 1. ۶-Combell , Converse , Rogers ↑

1. 1. ۱-Beck ↑

1. 1. ۱-gary ↑

1. 1. ۲-Andrazzi ↑

1. 1. ۱-Epstei & schlesingers ↑

1. 1. ۲-Levinger ↑

1. 1. ۳-Kaney & bradBoury ↑

1. 1. ۱-Aschr ↑

1. 1. ۲-Heuon & shien ↑

1. 1. ۳-Racdall ↑

1. 1. ۴-Lemmens.Buysse.Heene.Eisler&Demyttenaere ↑

1. 1. ۱- Charania&M.Rehmatullah ↑

1. 1. ۲- Kristiina. Philip Hwang&Birgitta Wickerg ↑

1. 1. ۱- Haseley & Jamie ↑

1. 1. ۲- Arrindell . Luteijn & Bpielage ↑

1. 1. ۳-Besharat ↑

1. 1. ۴- Berant E . Mikulincer M& Florian V ↑

1. 1. ۱- Eckert ↑

1. 1. ۲- Boden . Fischer & niehuis ↑

1. 1. ۳-Simonelli & et al ↑

1. 1. ۱- Patrick .Sells . Giordano & Tollerud ↑

1. 1. ۲- Allan corey ↑

1. 1. ۳-Marten &Ashby ↑

1. 1. ۴- Greeff&Malherbe ↑

1. 1. ۱- Sanderson & Cantor ↑

1. 1. ۱- Bersheed & Fee ↑

1. 1. ۲- Miller ↑

1. 1. ۱– Enrich ↑

1. 1. ۲- Glson,Fornier,Drankmen ↑