تولیدکننده
توزیع­کننده
خرده­فروش
مشتری
تأمین­کننده
تولیدکننده
توزیع­کننده
خرده­فروش
مشتری
تأمین­کننده
تولیدکننده
توزیع­کننده
خرده­فروش
مشتری
تأمین­کننده
شکل ‏۲‌.‌‌۱ شمای کلی یک زنجیره تأمین.
در هر زنجیره تأمین، باید سیستمی که از طریق آن جریان کالا انتقال یابد از طریق روش­های مختلف شامل روش­های مکان­ یابی طراحی گردد که از لحاظ عمومی شامل تعیین مجموع تسهیلاتی است که از طریق آن­ها به کاربران سرویس­دهی انجام می­ شود.
انبارها تسهیلاتی هستند که اغلب نه تنها برای حفاظت از موجودی­ها، بلکه برای مرتب کردن و یا تجمیع کالاها نیز مورد استفاده قرار می­گیرند. این گونه تسهیلات به طور کلی به انبارهای تولید^[۲۰] و مراکز توزیع^[۲۱] تقسیم ­بندی می­شوند. در هر مرکز توزیع محصولات آورده شده توسط واگن، ریل و یا وسایل حمل و نقل داخلی، تخلیه، بازبینی و ذخیره می­گردند. پس از یک زمان مشخص، اقلام بازیابی شده و به مقصد سفارش منتقل می­گردند [۹].

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

به طور کلی استراتژی­ های توزیع در زنجیره تأمین را می­توان به سه دسته اصلی تقسیم ­بندی کرد [۹]:
ارسال مستقیم: در این استراتژی کالاها از تولیدکننده به طور مستقیم به مصرف ­کننده نهایی ارسال می­گردد. در این روش، هزینه­ های عملیاتی مراکز توزیع حذف و زمان انتظار مشتریان کاهش می­یابد، اما از سوی دیگر در حالتی که مشتریان در محدوده جغرافیایی وسیعی گسترده باشند، ناکارآمد خواهد بود.
انبار کردن: در این روش، اقلام توسط انبار دریافت و ذخیره می­گردد. به محض دریافت سفارش، اقلام آماده ­سازی و ارسال می­گردند.
بارانداز(انبار واسطه­ای)^[۲۲]: در روش بارانداز، اجناس بدون ذخیره­سازی میانی و آماده ­سازی به وسائل نقلیه خروجی انتقال می­یابند. دو حالت ممکن است اتفاق بیفتد؛ یکی اینکه کالاها در محل تأمین­کننده به خرده­فروش­ها تخصص یابند (بارانداز پیش­توزیع^[۲۳]) و یا در بارانداز (بارانداز پس­توزیع^[۲۴]). این استراتژی اولین بار توسط شرکت وال مارت به کار برده شد. در این روش، محصولات سریع­تر از حالتی که موجودی در انبار ذخیره می­ شود در طول زنجیره حرکت می­ کنند و همچنین منجر به کاهش هزینه­ های تخلیه و بارگیری می­ شود.
جابجایی محموله­ها، در هر زنجیره نقش اساسی ایفا می­ کنند که به منابع مالی و نیروی انسانی قابل توجهی نیازمند هستند. هزینه حمل و نقل در صنایع متعدد، بخش مهمی از هزینه­ های لجستیک و پشتیبانی به حساب می ­آید.

مدیریت موجودی در زنجیره تأمین

مدیریت موجودی نقش مهمی در زنجیره تأمین ایفا می­ کند. اگر موجودی به خوبی مدیریت شود، می ­تواند نیازهای مشتریان را برآورده ساخته، برنامه ­های تولید را هموار و هزینه­ های عملیاتی را کاهش دهد؛ درحالیکه عدم موفقیت در برنامه­ ریزی هزینه­ های موجودی می ­تواند عواقب جدی در پی داشته باشد.
مدیریت موجودی شامل، تصمیم ­گیری درخصوص این است که در هر نقطه سفارش^[۲۵]، چه مقدار و کی سفارش داده شود تا هزینه­ های کل سالیانه کمینه شده و سطح سرویس از پیش تعیین­شده­ای برآورده گردد [۹].
موجودی­ها توسط تولیدکنندگان، توزیع­کنندگان و خرده­فروشان نگهداری می­شوند. نگهداری حجم زیاد موجودی، امکان پاسخگویی در برابر نوسانات تقاضای مشتریان را فراهم می ­آورد. هر چند، ایجاد و نگهداری موجودی هزینه­ساز است [۶].
برای تعیین سیاست­های موجودی، هزینه­ های مرتبط را می­توان به چهار دسته اصلی تقسیم ­بندی کرد:
هزینه­ های تدارکات^[۲۶]: مربوط به حصول و دریافت کالاها می­باشند و شامل هزینه­ های ثابت (مستقل از مقدار سفارش) و هزینه­ های متغیر (وابسته به مقدار سفارش) می­باشند.
هزینه­ های نگهداری موجودی^[۲۷]: هنگامی به وجود می­آیند که اقلام برای یک بازه زمانی در انبار نگهداری می­شوند.
هزینه­ های کمبود^[۲۸]: زمانی پرداخت می­شوند که سفارش مشتری برآورده نشود. این هزینه­ها شامل هزینه­ های فروش از دست رفته^[۲۹] ­و هزینه­ های سفارشات عقب­افتاده^[۳۰] است.
هزینه­ های از رده خارج­شدن یا منسوخ­شدن^[۳۱]: هنگامی به وجود می­آیند که اجناس، مقداری از ارزش خود را در طول زمان از دست بدهند.
سیستم­های رایج در سفارش موجودی­ها را می­توان به دو گروه اصلی تقسم نمود:
سیستم نقطه سفارش^[۳۲] یا سفارشات مستمر^[۳۳]
در این روش برای هر کالا، عددی به عنوان نقطه سفارش در نظر گرفته می­ شود و موجودی به طور مستمر تحت کنترل است. هنگامیکه سطح موجودی به نقطه سفارش رسید، برای آن کالا مقدار معینی سفارش داده می­ شود. در (شکل ‏۲‌.‌‌۲) نمودار موجودی-زمان برای یک سیستم کنترل نقطه سفارش نشان داده شده است.
نمادهای شکل فوق به شرح زیر است:
: اندازه سفارش در هر بار سفارش
: دوره­ های سفارش
: موعد تحویل
: نقطه سفارش
در این سیستم:

زمان
موجودی
Q
T₁
r
T₂